Arend van Wijngaarden is parlementair verslaggever van Dagblad van het Noorden Foto: Marcel Jurian de Jong
Je kan er natuurlijk je schouders over ophalen dat zo veel Drenten en Groningers suikerziekte hebben. Of je kan er iets tegen proberen te ondernemen.
De gemeente Stadskanaal heeft de twijfelachtige eer de gemeente met de meeste diabetespatiënten van Nederland te zijn. De provincie Drenthe staat ook aan de top en veel gemeenten in Oost-Groningen staan in de top-10.
Helaas is dat een bekend beeld dat al veel langer bestaat. In grote delen van Drenthe en Groningen hebben meer mensen overgewicht en leeft een deel van de bevolking wat ongezonder. Daardoor is de gezonde levensverwachting in onze regio ook lager dan gemiddeld.
Het is natuurlijk maar een deel van het verhaal. Het aantal diabetespatiënten ligt rond de 10 procent. Dat is nog altijd maar een klein deel van de bevolking. Het aantal mensen met overgewicht is wel hoger, maar de meeste Groningers en Drenten leven natuurlijk gewoon gezond. De hele regio neerzetten als een achterstandsgebied helpt niet echt.
Bovendien is het ook nog een keuze van mensen zelf. Het wordt begrijpelijkerwijs als betutteling gezien als een overheid zich te veel gaat bemoeien met wat mensen eten en of ze bewegen.
Daar komt bij dat het toch ook gewoon een verschijnsel is van de moderne wereld. Op een bepaalde manier loopt de bevolking van Drenthe en Groningen voorop; in de Verenigde Staten zijn veel meer mensen met overgewicht en diabetes. En was de VS niet vaak ons voorland?
Toch zou niets doen wel een erg cynische houding zijn. Iedereen verdient de kans op een lang en gelukkig leven. Jarenlang aan ziektes lijden, sneller moeten stoppen met werk en eerder doodgaan is voor niemand leuk. Sommige mensen hebben blijkbaar toch een zetje in de goede richting nodig.
De overheid kan wel degelijk wat doen. Maak ongezond eten duurder en moeilijker bereikbaar en gezond voedsel gemakkelijker en goedkoper. Stimuleer beweging, wandelen en fietsen.
Medicijnen tegen overgewicht komen er ook steeds meer, zoals Ozempic, en groeien in populariteit. Dat is alleen geen structurele oplossing en bovendien voor de samenleving als geheel erg duur. Geen preventieve maatregelen nemen en het toch daar op aan laten komen, is ook een keuze, maar in allerlei opzichten een kostbare keuze.