De uitgaven van zorgverzekeraars aan diabetesmedicatie zijn tussen 2020 en 2024 gestegen van 233 miljoen euro naar bijna 411 miljoen euro, een toename van 76 procent. Vooral de kosten voor medicatie voor diabetes type 2 namen toe: van 86 miljoen euro in 2020 naar bijna 287 miljoen euro vorig jaar. Dat is meer dan een verdrievoudiging.
Link met obesitas
Ruim 1,2 miljoen Nederlanders hebben diabetes. Zo’n 90 procent daarvan lijdt aan type 2. Dit type ontwikkelt zich meestal later in het leven en hangt samen met erfelijke aanleg en een ongezonde leefstijl. Veel mensen met diabetes type 2 kampen ook met overgewicht of obesitas.
Regionaal zijn er grote verschillen in het aantal mensen met diabetes. Drenthe telt relatief de meeste patiënten (7,8%), gevolgd door Limburg (7,6%) en Groningen (7,2%). De gemeente Stadskanaal spant de kroon: daar heeft 10,4% van de inwoners diabetes. In Oegstgeest is dat aandeel met 3,4% juist het laagst.
Nieuwe gebruikers
Een belangrijk deel van de stijging aan medicijnuitgaven wordt veroorzaakt door het toenemende gebruik van semaglutide-middelen, waarvan Ozempic de bekendste is. Zo’n 90 miljoen euro van de totale kostenstijging wordt verklaard door ruim 90.000 nieuwe gebruikers.
„Bijna de helft van de toename komt door het zogeheten Ozempic-effect,” zegt Bas Knopperts, zorgverzekeringsexpert bij Independer. „Het staat in de volksmond bekend als afslankmiddel, maar het is in de eerste plaats bedoeld voor mensen met diabetes type 2.”
Opvallend genoeg daalden de kosten voor insuline, dat vooral wordt gebruikt door mensen met diabetes type 1, in dezelfde periode met gemiddeld ruim 15%.
’Premies gaan stijgen’
Omdat diabetesmedicatie vanuit de basisverzekering wordt vergoed, voelen zorgverzekeraars de stijgende kosten direct. Dat kan gevolgen hebben voor alle verzekerden. „Als verzekeraars meer gaan uitgeven aan diabetesmedicatie, dan zullen de premies uiteindelijk voor iedereen stijgen,” waarschuwt Knopperts.
Hoewel Ozempic en ook middelen als Mounjaro goed blijken te werken bij de behandeling van obesitas, worden de middelen hiervoor nog niet vergoed. Het Zorginstituut gaat komende maanden bekijken of Wegovy (een variant van Ozempic) en Mounjaro in het basispakket kunnen komen voor mensen met ernstige obesitas. Als dat zo is, zullen de kosten voor zorgverzekeraars naar verwachting nog veel verder oplopen.
Veel Nederlanders die willen afvallen wachten dit besluit over vergoeding niet af en betalen de middelen zelf. Dit kost hen gemiddeld een paar honderd euro per maand.