Jort Kelder, Hans Ronde (wethouder Eemsdelta) en Jacob Klompien (vlnr). Foto: DVHN
Een belastingparadijs voor bedrijven of een gebied dat de toon zet waar het wonen, werken en recreëren betreft. In Oosterwijtwerd probeerden ondernemers uit Eemsdelta donderdagavond vorm te geven aan de economische agenda van Nij Begun.
Spreekstalmeester Jort Kelder vat de opdracht aan Groningen aan het begin van de discussie kernachtig samen: ,,Er komt een enorme pot met geld jullie kant op. Zorg dat je dat niet verkloot.”
Die pot met geld heet Nij Begun. Het is de manier waarop de rijksoverheid Groningen en Noord-Drenthe wil compenseren voor de negatieve gevolgen van de gaswinning. Henk Nijboer is als kwartiermaker aangesteld om een sociale agenda te ontwikkelen.
Jacob Klompien is de evenknie van Nijboer. De oud-bankier moet over een paar maanden een economische agenda afleveren. Zowel Nijboer als Klompien heeft 3,25 miljard te verdelen. Geld dat Groningen en Drenthe definitief moet verlossen van de traditionele achterstand op de rest van Nederland.
Dat is geen sinecure, zegt Klompien tegen de ondernemers uit Eemsdelta die in Oosterwijtwerd zijn uitgenodigd door het Ondernemersloket van de gemeente.
‘Groningers nemen besluit en ouwehoeren verder’
Klompien wijst daarbij op een overeenkomst en een verschil tussen Friezen en Groningers. ,,Friezen en Groningers ouwehoeren en ouwehoeren. Maar er is een verschil: Friezen nemen uiteindelijk een besluit en staan daar dan ook voor. Groningers nemen een besluit en daarna ouwehoeren ze verder.’’
Dat mag met Nij Begun niet gebeuren, maakt hij duidelijk. ,,We moeten dit geld met zijn allen netjes gaan opmaken.’’
Klompien voorziet daarbij verschillende kansrijke sectoren in Groningen: de groene chemie die in Eemshaven en Delfzijl al sterk aanwezig is, energie (vooral waterstof), scheepsbouw, circulaire landbouw, gezondheidseconomie (vooral ontwikkelen medicijnen) en vrijetijdseconomie.
Geen Roompot-provincie
Mooie sectoren, maar Kelder zou een meer dramatisch gebaar wenselijk vinden. ,,Kun je hier niet een gebied creëren waar belasting tijdelijk geen rol speelt? Dat je tegen een bedrijf kunt zeggen: ‘Als je je hier vestigt, betaal je de eerste tijd geen winstbelasting’.’’
De ondernemers in de zaal haken er enthousiast op in. Een gebied met minder regels, is de suggestie die direct wordt gedaan.
Klompien moet eind dit jaar zijn agenda klaar hebben en wil deze maanden knopen doorhakken. Hij wil daarbij groot denken, zei hij afgelopen zomer tegen DVHN. En brede eensgezindheid bewerkstelligen.
In Oosterwijtwerd staat hij stil bij toerisme. Klompien kijkt naar Rolde. Een dorp dat volgens hem zijn voorzieningen deels in stand kan houden door het nabij gelegen Hof van Saksen.
We moeten de waarde van Groningen vasthouden, zegt hij. ,,Geen Roompot-provincie worden, maar wel meer in de vrijetijdseconomie investeren. Tegelijk moeten overheden de weilanden ook niet volgooien met zonnepanelen, want wie wil er wandelen tussen de zonnepanelen?’’
B &B vol ruzie
In Oosterwijtwerd zijn bijna 200 ondernemers aanwezig. Die hebben wensen en ideeën zat: meer aandacht voor kleine ondernemers, kijk niet alleen naar Delfzijl en Appingedam. Breid het bedrijventerrein bij Loppersum uit. Als je een vijfsterrenhotel wilt, waarom herbouw je de Borg Ewsum bij Middelstum niet en maak er een vijfsterrenhotel van.
Overnachten in Groningen is zeker een ding, merkt de eigenaresse van de theetuin in Krewerd. Ze spreekt genoeg toeristen die naar Groningen komen om te wandelen of fietsen. ,,Maar ’s avonds fietsen ze weer naar Drenthe, omdat ze hier niet kunnen slapen.’’
En overheden moeten naar zichzelf kunnen kijken, maakt een onderneemster duidelijk. Ze wil in het buitengebied van Eemsdelta een B&B beginnen maar wordt in de aanloop van kastje naar de muur gestuurd, lees: van gemeente naar provincie.
Niet een recept voor B&B vol liefde, maar B&B vol ruzie, sluit Kelder af, die Groningen nogmaals waarschuwt: ,,Jullie hebben het nu zelf in de hand. Komen we hier over tien jaar nog eens samen en geven jullie dan nog steeds iedereen de schuld, dan is er iets helemaal verkeerd gegaan.’’
