Er komen hotels ín het Paterswoldsemeer en die moeten de snoek terugbrengen

Het Paterswoldsemeer is te arm aan waterplanten, vissen en diertjes volgens de Kaderrichtlijn Water (KRW). Daarom werd afgelopen drie jaar een plan gemaakt om het water schoner en levendiger te krijgen. Waar alle voornemens voor de recreatieplas drie jaar geleden tot een storm aan kritiek leidden onder omwonenden en recreanten, lijken vriend en vijand nu blij met het plan.

In 2024 komen er in het meer op allerlei plekken natuurvriendelijke oevers, die gaan zorgen voor extra waterplanten. Daar komen waterbeestjes op af en er komen vissen paaien. Kleine vissen vinden er beschutting en voedsel. Nu zitten er te weinig verschillende soorten in het meer. De hoop is vooral dat er meer snoeken in het Paterswoldsemeer komen. Die vis staat bovenaan de voedselketen en zorgt dat er een goed evenwicht ontstaat in de soorten binnen dit watergebied. Zo mag hij flink aan de slag met het opeten van de brasem, waar nu te veel van zijn.

Opmerkelijk is het plan voor elf vissenbossen en zeven vissenhotels. „Met name die vissenhotels zijn vrij nieuwe concepten”, legt omgevingsmanager Gaby Krikke van waterschap Noorderzijlvest uit. „Een vissenbos is eigenlijk niet veel anders dan een bundel van takken tussen palen in het water. Er zitten ruimtes tussen die takken waar kleine vissen en waterbeestjes kunnen leven en schuilen.”

De vissenhotels zijn een combinatie van allerlei stronken en takkenbossen. Deze ‘hotels’ komen onder zeven steigers van het Meerschap Paterswolde (de organisatie die het meer beheert). Daar komen holtes waar de jonge vissen kunnen schuilen. Onder twee steigers komen hotels die door middelbare scholieren zijn ontworpen en middels een prijsvraag als beste uit de bus kwamen.

Zorgen waren er in het begin wel over al die extra planten in deze recreatieplas.

Toen Noorderzijlvest begin 2020 met de plannen voor het Paterswoldsemeer kwam, leverde dat veel reuring op. Er moesten moeraseilandjes aan de zuidkant van het meer komen, waar ook veel werd gezeild. Tijdens een inloopbijeenkomst in februari werd de sfeer onvriendelijk. Henk Sol lanceerde als omwonende en betrokken lid bij Vereniging Watersport De Twee Provinciën (VWDTP) een digitale petitie tegen de plannen die binnen enkele dagen 2000 keer ondertekend werd. De grootste kritiek: zeilers en zwemmers zouden door al die waterplanten niet meer fatsoenlijk gebruik kunnen maken van het meer.

Ook Hennie van Beek, voorzitter van recreatievereniging, was niet blij met de aanvankelijke plannen. „Het Paterswoldsemeer is een recreatiemeer. Bij één van de eerste oploopjes zei een medewerker van het waterschap nog: ‘Als u wilt zeilen, dan maaien we wel een paadje door de waterplanten’.”

De plannen voor drijvende moeraseilandjes gingen van tafel. Omwonenden en ondernemers mochten vanaf nu meepraten.

Allerlei organisaties haakten aan en meerdere plannen werden op een hoop gegooid: het Meerschap Paterswolde vervangt zeven van hun steigers. Natuurmonumenten graaft de bovenlaag weg in het perceel tussen het Kluivingsbos en de Leijenloop bij Paterswolde voor meer biodiversiteit, terwijl Noorderzijlvest een deel van dit terrein gaat omtoveren tot natuurvriendelijke oever. Ook betaalt Noorderzijlvest mee als de maaikosten van de waterplanten stijgen voor het Meerschap.

Het blijft in de toekomst voor het waterschap zoeken naar een balans: enerzijds moet een flink aantal natuurvriendelijke oevers zorgen voor meer onderwaterleven, anderzijds moeten grote delen plantvrij blijven voor de recreatie. „Dat omslagpunt houden we in de gaten”, aldus projectleider Theo Sikkema van Noorderzijlvest.

De werkzaamheden gebeuren komend jaar. Voor 15 maart moet het snoeiwerk af zijn, vanwege het broedseizoen. „Alles zal er dan even heel kaal en donker uitzien door snoei- en grondwerk, maar het wórdt weer groen”, belooft omgevingsmanager Krikke.