Slechtziende Dick (72) uit Assen: ‘Door stille e-bikes en shared space ben ik sitting duck in verkeer’

De 72-jarige Assenaar waarschuwt voor een Nederlandse ziekte die in heel Europa oprukt: Shared Space, de gedeelde openbare ruimte. Het idee is dat een kruising, rotonde of plein met zo weinig mogelijk regels, borden en scheidingen tussen voetgangers, fietsers en auto’s zo chaotisch en onzeker aanvoelt, dat iedereen beter op (elkaar) let en het veiliger wordt.

,,Dat is voor mensen die goed kunnen zien wellicht een goed idee”, zegt Van den Brand. ,,Maar voor slechtzienden en blinden, kinderen, ouderen, en mensen in een rolstoel niet. Dat is een veel grotere groep dan je denkt. En die wordt vergeten bij het inrichten van een gebied als shared space. Er wordt hoogstens, maar vaak niet eens met succes, wel drie jaar nagedacht over de kleur steentjes in zo’n zone.”

De Assenaar vertegenwoordigt Nederland in de European Blind Union. Hij schreef ook mee aan het advies van Kennis Over Zien over shared space. Van den Brand kwam in actie nadat hij recent in Dagblad van het Noorden een pleidooi las om een onoverzichtelijke verkeerssituatie in Groningen om te vormen tot die gedeelde ruimte.

,,Die oplossing is een ‘killer’ voor de groep blinden en slechtzienden”, zegt hij. ,,We leiden voor heel veel geld blindengeleidehonden op om netjes op de stoep te lopen. En dan heffen we de stoep op. Zo’n goed getrainde hond weet het dan ook niet meer. Trouwens, ik hoor van veel blinden en slechtzienden dat ze hun geleidelijn in steden missen.”

Door een oogziekte ziet Van den Brand slechts 10 procent als hij recht vooruit kijkt. Bovendien leeft hij als in een tunnel: links en rechts neemt hij vrijwel niets waar. ,,Ik ben sociaal blind. Ik loop mijn eigen dochter voorbij als die mij tegemoetkomt. Non-verbale interactie met een fietsers of een bestuurder van een auto? Dat heb ik niet. Maar zij kijken mij wel aan en denken dat er wel oogcontact is, dat ik hen heb gezien.”

Van den Brand is maatschappelijk nog enorm actief. In het verkeer is hij echter steeds angstiger. ,,Ik voel me meer en meer een sitting duck. Mijn vrouw wil niet meer dat ik alleen naar de stad Groningen ga. Daar is het volgens haar te gevaarlijk voor mij. Het begint al zodra je vanuit het station naar de binnenstad loopt en je langs het museum de publieke ruimte deelt met de fietsers. En als ik met mijn vrouw samenga, heeft zij er al geen zin meer in om dat met mij in het weekeinde te doen.”

De oorzaak dat hij zich zo’n makkelijk doelwit voelt, ligt er volgens Van den Brand ook in dat dat stillere elektrische auto’s, e-bikes en fatbikes populair zijn. ,,En die zijn allemaal ook nog veel sneller. Dat is nog een apart probleem. Daardoor kan ik ze – trouwens, dat geldt voor iedereen – helemaal niet meer kan inschatten. Ik kan alleen maar mijn oren gebruiken hè.”