Boeren in Laaghalerveen protesteren met spandoeken tegen de uitbreiding van oefenterrein De Haar. Foto: Marcel Jurian de Jong
Omwonenden van oefenterrein De Haar bij Assen maken bezwaar tegen de beslissing van minister Mona Keijzer (BBB) dat de overheid als eerste het recht heeft hun grond te kopen.
Tijdens een hoorzitting in Assen lichtten vijf van hen op maandag hun bezwaren toe. Minister Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) maakte in mei 2025 bekend een nationaal voorkeursrecht te vestigen op bijna 300 hectare grond in Laaghalerveen. Daardoor zijn perceeleigenaren verplicht hun grond eerst aan de overheid aan te bieden als zij die willen verkopen.
Uitbreiden oefenterrein
De maatregel is een eerste stap richting het uitkopen van de agrariërs die boeren rondom De Haar. Op de beoogde hectares wil Defensie oefenterrein De Haar uitbreiden. Die plannen, onderdeel van het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD), zijn nog in de ontwerpfase. De regering wil voorkomen dat de grond in handen valt van speculanten of door tussentijdse verkopen versnipperd raakt.
Het ondernemen wordt ons onmogelijk gemaakt
Voor veehouder Albert Piel zou de uitbreiding het einde van zijn bedrijf betekenen. Met 340 koeien, 250 stuks jongvee en gewassenteelt is zijn maatschap een van de grootste in Drenthe. Van de 300 hectare grond die Defensie op het oog heeft, is een groot deel eigendom van Piel.
‘Ondernemen onmogelijk’
Het opleggen van het voorkeursrecht maakt hem het ondernemen onmogelijk, zegt hij. „Een lening voor een nieuwe tractor krijg ik niet meer, dat is voor de bank een te groot risico. Zij weten ook van de plannen van Defensie. En in Nederland moet je als boer groeien om te overleven.”
Tegenover de ambtelijke hoorcommissie geeft hij nog meer voorbeelden. Een medewerker die al tien jaar in dienst was heeft vanwege de spanning rondom de toekomst van de maatschap zijn ontslag ingediend. „En wie wil met een nieuwe baan beginnen bij een bedrijf waarvan het voortbestaan zo onzeker is?”
‘Ik heb niks aan geld’
De hoorzitting gaat over het voorkeursrecht, maar uiteindelijk wil Defensie het land van Piel in handen krijgen voor de uitbreiding. Vanwege de hoge urgentie is de overheid bereid om daarvoor diep in de buidel te tasten. Boeren die in gesprek willen over een uitkoop, kunnen al vroeg in het proces aanspraak maken op schadeloosstelling, zegt kolonel Roy Hemmelder. „Dat is meer geld dan bij een minnelijke verkoop.”
Piel onderbreekt hem. „Ik heb niks aan geld, beste jongen. Als we het bedrijf willen voortzetten, moeten mijn kinderen en kleinkinderen naar het buitenland. In Nederland is geen plek. Wat moet ik nog in Drenthe als ze allemaal in Zweden zitten?”
De commissie reageert binnen zes weken schriftelijk op het bezwaar van Piel.