Wat als de gemeente wil bouwen op jouw grond? 'Schrijf maar op: Alting is een rotplek om te wonen'

Stel je voor dat je plotsklaps een aangetekende brief op de mat krijgt waarin staat dat de gemeente de grond waarop jíj woont wil gebruiken om huizen te bouwen? En wat als je net wethouder bent, het algemeen belang wilt dienen en een zaal vol argwanende burgers tegenover je treft?

Ziedaar het duivelse dilemma in Midden-Drenthe, waar de gemeente het tekort aan woningen wil oplossen door 630 nieuwe huizen te bouwen in de o zo rustige buurtschappen Alting en Smalbroek.

Woensdagavond presenteerde de gemeente in de raadszaal de eerste ideeën aan de inwoners. „Als alles ideaal verloopt, kan in 2026 worden gebouwd”, rekende wethouder Rieja Raven voor. Als alles ideaal verloopt. Maar dat doet het tot nu toe allerminst.

Dat realiseert ook Raven zich. De gemeente voelde zich eind vorig jaar genoodzaakt om zonder vooraankondiging de Wet Voorkeursrecht Gemeenten op de gebieden te leggen; het betekent niets minder dan dat de gemeente bij verkoop het eerste recht tot koop heeft. „Het kwam als donderslag bij heldere hemel”, zegt Raven, die geen slapende honden wilde wakker maken. Zou de gemeente vooraf hebben geïnformeerd, dan zouden projectontwikkelaars de prijzen kunnen opdrijven. „Dus we konden niet anders.”

Ze zucht. „Maar je weet tegelijkertijd dat je 3-0 achter staat bij de bewoners. Die zijn het vertrouwen in de overheid kwijt. Dat snap ik ook. En je weet het: vertrouwen komt te voet en gaat te paard.”

Raven probeert vertrouwen terug te winnen. Ze stond als kersverse wethouder meteen tegenover een zaal vol wantrouwende bewoners. Ze wil het beste voor iedereen, maar dient het algemeen belang. Ze voert ook maar een opdracht uit die de gemeenteraad haar meegaf. „En ik weet ook dat ik het nooit iedereen naar de zin kan maken.”

Ze wil openheid geven, zichtbaar zijn, benaderbaar; ze gaf haar 06-nummer aan de gedupeerden. „Bij vragen mogen ze me altijd bellen. Want we hebben niks te verbergen.”

Ze groeide zélf op in het buitengebied rond Beilen, midden in de natuur, bij de paarden. „Dus ik weet echt wel dat het deze mensen écht raakt. Aan de andere kant: we hebben een groot probleem en we hebben geen tijd meer. Voor complexe problemen zijn geen makkelijke oplossingen. Als dat ons zou weerhouden om iets te doen, komen we nergens.”

Aan de andere kant van de zaal kijken Ninie Oving en Esther Jonker naar de schetsen die een doorkijkje geven op de toekomst van hun geliefde Alting. „Dit kán toch niet?”, stoot Jonker haar buurvrouw aan. „Ze staan mensen lekker te maken met huizen op grond die van ons is. Da’s hetzelfde als ik tegen jou zeg: kijk eens, wat een mooie Ferrari ik hier heb. Maar hij is niet van mij, maar van Ninie.”

Beide vrouwen kregen met de aangetekende brief van de gemeente de onheilstijding te horen. „Ik was op vakantie toen. Ik at net een heerlijke biefstuk in een restaurant”, weet Oving nog. „Nou, ik kan je vertellen: het eten heeft me niet meer gesmaakt.” En sindsdien is het, zo weten ze uit eigen kring, soms kommer en kwel bij bewoners. „Die zijn aan het eind van hun Latijn.”

Ondanks de inspanningen van hun wethouder hebben beide vrouwen niet het gevoel dat ze gehoord worden. Wil de gemeente niet véél meer dan nodig is? Oving: „Neem nou het aantal woningen dat Midden-Drenthe wil bouwen: 1700. De eigen woningbehoefte is veel kleiner, maar Midden-Drenthe biedt zich aan als forenzenstad voor de regio’s Zwolle en Groningen.”

Door te gaan bouwen in het naastgelegen Lieving had ‘hun’ Alting en Smalbroek kunnen worden gespaard, denkt Jonker. „Een boer daar bood zijn grond aan. De gemeente kreeg het op een presenteerblaadje aangereikt, maar zei nee.”

Al met al hebben ze weinig vertrouwen in de gemeente. Ze schudden hun hoofd. Wat de wethouder ook zegt. „Heb je de nieuwsbrief gezien die is rondgestuurd? Daarin stond een levensgrote foto van mevrouw de wethouder. Alsof het om háár gaat”, klinkt het.

Om een vuist te maken tegen de gemeente, hebben de bewoners van Alting zich eind januari verenigd in ‘Behoud Alting’. Op de website prezen ze hun buurtschap de hemel in: práchtig mooi wonen daar, stond er te lezen. Oving: „Mijn zwager is wethouder. Die zei: ‘Goh, dat zijn precies dezelfde teksten die wij ook gebruiken’. Dus schrijf nu maar op dat Alting niks aan is, veel te natte grond, een rotplek om te wonen.”