Harmen (58) werkt al 34 jaar met neushoorns in Emmen. ‘Rolf is onze macho, zijn halfbroer Diederik is veel rustiger’

Dat het maandag Wereld Neushoorn Dag is, ontdekte Harmen Boelsma toen hij ‘s ochtends op de app van de NOS keek, grijnst hij. Extra verwennerij is er niet bij in Emmen, maar uit Boelsma’s verhalen blijkt dat Zimba en de halfbroers Diederik en Rolf niks te klagen hebben in Wildlands.

Ze nemen graag een modderbad, in de stal zit vloerverwarming, er is een borstel om lekker tegenaan te schuren en ‘s winters kunnen de dieren onder de ‘zonnebank’. In de stal hangt een solarium met UV-lampen waar ze ‘s winters onder kunnen gaan staan. Goed voor de huid.

Tijdens het gesprek met hun verzorger verorberen de 2000 kilo zware giganten hooi en slobberen ze af en toe uit een waterbak. Verder krijgen ze drie tot vier kilo brokken per dag, vertelt Boelsma.

Traag bewegen hun logge lijven zich door de stal, terwijl de behaarde oortjes alle kanten op zwiepen. Komen ze met hun kop bij het hek, dan steekt de 58-jarige verzorger soms even zijn hand tussen de dikke spijlen door. „Ze zijn heel aaibaar, dat vind ik het leuke aan deze dieren, maar het is wel opletten.” De dieren zijn loeisterk en bij een onhandige stoot tegen je arm, is die al snel gebroken, legt Boelsma uit.

Nu de savanne twee weken afgesloten is vanwege werkzaamheden, staan de neushoorns tijdelijk op stal met daarnaast een klein buitenverblijf. Ze kunnen zelfstandig in en uit lopen. „Ze poepen buiten. Ja, ze zijn zindelijk, hoor”, zegt de verzorger met een stalen gezicht.

Boelsma werkt al 34 jaar als verzorger in Emmen. Hij verzorgt meerdere diersoorten, maar de neushoorns zijn vanaf zijn eerste werkweek onderdeel van zijn werk. Dat dierenbeschermers met Wereld Neushoorn Dag sinds 2010 aandacht vragen voor het dier, vindt de verzorger positief. „Hoe meer, hoe beter, want nog steeds wordt in Zuid-Afrika één neushoorn per dag gestroopt.”

Het gaat de stropers om de zeer waardevolle hoorn, die in sommige culturen wordt gezien als statussymbool en waarvoor in het illegale circuit grof geld wordt betaald. Van de zwarte neushoorn leven er wereldwijd nog tweeduizend in het wild, van de witte (die in Wildlands te vinden is) nog zo’n 15.000.

Ondanks de stroperij in Zuid-Afrika is het aantal dieren de afgelopen tientallen jaren gegroeid en is de status veranderd van ‘kritiek bedreigd’ naar ‘gevoelig’. Terwijl Zuid-Afrika volgens de NOS een sleutelrol speelt in het behoud van de dieren, is het land tegelijkertijd het epicentrum van de georganiseerde misdaad rond stroperij.

„Tja, je kunt het je niet voorstellen, he. Het zijn zulke vriendelijke dieren”, klinkt het in de stal in Wildlands. Aan de hoorns kan Boelsma herkennen wie wie is. „Diederik heeft de langste en die van Zimba is de kortste en de dikste.”

Diederik is 6 en Rolf en Zimba zijn 5 jaar oud, bij neushoorns de puberfase. „Die duurt nog wel tot ze een jaar of 10 zijn. Tegen die tijd zijn ze geslachtsrijp en gaan ze naar een andere dierentuin om voor nageslacht te zorgen”, legt hun verzorger uit. Wildlands geldt in de dierentuinwereld als opvang voor jonge mannetjes.

De halfbroers zijn een jaar of drie geleden vanuit Burgers’ Zoo in Arnhem naar Emmen verhuisd en Zimba komt uit een Belgische dierentuin. Over het algemeen kunnen de drie goed met elkaar over weg. Diederik en Rolf nemen het nog wel eens op tegen Zimba. Boelsma: „Sparren noemen we dat. Echt ruzie maken ze niet. Als ze echt kwaad zijn, brullen ze. Dat kan gevaarlijk zijn.”

„Bezoekers wijzen ons er wel eens op dat ze bloed bij hun hoorns hebben, maar dat hoort bij het sparren en kan geen kwaad. We zien ook dat de één de ander met zijn hoorn probeert pootje te lichten”, glimlacht hij. De ‘pubers’ verschillen nogal van karakter. „Rolf is onze macho, Diederik is veel rustiger.”