Jager en vrijwilliger Bjorn van der Veen gaat met hond Jip ter plaatse als er een melding binnenkomt. Foto: Harry Tielman
Het is oppassen geblazen in het verkeer deze dagen. De klok is verzet en dat zorgt voor een piek in het aantal aanrijdingen van wild. Wat gebeurt er als het misgaat?
Het is al even na zonsopgang. Jager Bjorn van der Veen (42) uit Borger verwacht elk moment een telefoontje. Hij is een van de vijftig vrijwilligers in Drenthe die kan worden opgetrommeld bij een aanrijding met wild.
De kans dat hij wordt gebeld is deze dagen extra groot. Vanwege het ingaan van zomertijd zijn er nu meer aanrijdingen. Dat komt doordat dieren moeten wennen aan het nieuwe ritme van de mens.
‘Voor een ree verandert er niks’
„Dieren hebben dit weekend niet de wekker een uur vooruitgezet. Voor bijvoorbeeld een ree verandert er niks. Die steekt op hetzelfde moment over, tijdens schemertijden, terwijl het verkeer daar opeens op een ander moment is”, legt Van der Veen uit. „Dat zorgt voor conflicten op de weg. Dieren hebben een paar dagen nodig om te wennen aan dat nieuwe ritme.”
Daar komt nog bij dat rond deze tijd de jongen uit de groep worden verstoten. Ze moeten dus op zoek naar een nieuw territorium. En steken dan de weg over.
Terwijl Van der Veen wacht op een belletje, laat hij zien hoe hij te werk gaat als hij een melding krijgt. De jager maakt eerst een inschatting of een ree nog te redden is. Soms moet het ter plekke uit zijn lijden worden verlost. Maar het kan ook zijn dat het dier is gevlucht. Dan gaat Van der Veen op zoek naar het dier met Jip (1), zijn Beierse bergzweethond.
Jip zoekt naar sporen
Uitgerust met een GPS-zender en reflecterend veiligheidsvest speurt Jip de omgeving af. Ook haar baas gaat bepakt op pad, met wapen en een reflecterende outfit, dat een beetje doet denken aan een pak van een brandweerman. „Dat is uit veiligheid en bescherming. De hond wijst mij de weg. Dat kan overal zijn. Dwars door de bramen of door het bos”, verklaart hij.
Aan een lange lijn trekt hond Jip haar baas Bjorn van der Veen mee door het bos, op zoek naar sporen. Foto: Harry Tielman
Aan een lange lijn van tien meter trekt Jip haar baas mee door het bos, op zoek naar sporen. Zo gaan ze door tot een dier gevonden is. „Jip is nog jong, maar gepokt en gemazeld”, vertelt Van der Veen. Nadat een ree – soms dood, soms nog levend – gevonden is, zorgt Van der Veen dat het uit zijn lijden wordt verlost en uiteindelijk wordt teruggegeven aan de natuur.
Elke melding wordt daarna geregistreerd, om in kaart te brengen waar de aanrijdingen gebeuren. „Op basis daarvan overleggen we met de gemeente of wegbeheerders en kunnen er maatregelen genomen worden, zoals wildreflectoren of rasters”, legt Van der Veen uit. „Ook helpen de cijfers ons om in te zien waar het misgaat met de populatie en er dus beheer nodig is.”
‘Pas je snelheid aan’
Maar die maatregelen kunnen niet alle aanrijdingen voorkomen. Het is vooral belangrijk dat mensen zelf oppassen. „Pas je snelheid aan. Vooral in de schemer en het donker”, adviseert Van der Veen. „In het buitengebied kan er zomaar een wild dier oversteken. Dat geldt overigens altijd, niet alleen tijdens deze piek.”
Ook het warme weer en daarmee drukte in de natuur hebben invloed op het aantal wildaanrijdingen, vertelt de jager. „Een dier wil veilig en rustig zijn kostje bij elkaar scharrelen. Maar door drukte raken de dieren verstoord”, weet Van der Veen. „Dit paasweekend gaan veel families het bos in om een wandeling te maken. Kinderen gillen en schreeuwen en dat zijn reeën niet gewend.”
‘Mensen moeten zich bewust zijn van de impact’
De jager roept op tot meer bewustwording. „We moeten vooral naar buiten blijven gaan, maar mensen moeten zich wel bewust zijn van de impact die ze hebben op de natuur. Je bent in de slaapkamer van wilde dieren. Dus hou honden aan de lijn, blijf op de paden”, drukt hij mensen op het hart.
Het blijft stil deze ochtend. Van der Veen heeft nog geen meldingen gekregen. „Ik had het eigenlijk al wel verwacht”, zegt hij. „Het is natuurlijk paasweekend, dus het is rustiger op de weg. Maar het zal vast nog komen.”
Het aantal wildaanrijdingen neemt de laatste jaren sterk toe, volgens de Koninklijke Nederlandse Jagersvereniging. Jaarlijks worden er tussen de 12.000 en 15.000 reeën aangereden. In Drenthe ligt dat aantal op gemiddeld 1000 reeën per jaar, schat jager Van der Veen in.
Als je een dier aanrijdt, kun je het (niet-spoedeisende) nummer bellen van de politie op 0900-8844. In Drenthe kun je rechtstreeks de valwildregeling bellen via 06-19 24 05 55. In Groningen is dat nummer 06-48 47 17 29. Een coördinator zorgt ervoor dat een van de vrijwilligers ter plaatse komt.
