Roelof IJken van coöperatie Blauwe Bes in Geesbrug, Wachtum en Zwinderen. Foto: DVHN
Grote kans dat komend weekend om de twee uur de wekker rinkelt bij fruitkwekers in Drenthe. Vorst is voorspeld en dat betekent nachtwerk. „Ik ben nerveus, ja.”
Niet alleen is sneeuw voorspeld, ook stevent een kortstondig koudefront op Nederland af. Over sneeuw maken fruitkwekers zich niet zo druk. Een witte wereld, het zal wat. Maar vorst, dat is andere koek.
Zitten de bomen en struiken goed en wel in de knop, komt er een geniepig koudefront over. Een paar graden onder de nul kan al genoeg zijn om een groot deel van de oogst om zeep te helpen. Met duizenden, soms tienduizenden euro’s schade als gevolg.
‘Altijd heel spannend’
Hiltje Sturing van zachtfruitbedrijf Sturing uit Hooghalen begrijpt dat collega-fruitkwekers ‘de tenen krom in de schoenen hebben staan’. „Dit is altijd heel spannend. Ooit waren al onze kersenbomen bevroren. Daar kun je niet tegen investeren”, zegt ze. Sturing kweekt vooral aardbeien in tunnelkassen en maakt zich om die reden iets minder zorgen. Besproeien doet het bedrijf daarom niet meer. „Als het overdag mooi weer is, dan valt het voor ons meestal mee.”
Wekker gaat om de twee uur
Wel zenuwen bij kwekers met fruitbomen- en struiken in de open lucht. Zoals kiwibessenkweker Bernhard Breman uit Uffelte. „Ik ben wel nerveus, ja”. Vorst na een periode van zonnig lenteweer is zo langzamerhand een zichzelf herhalend riedeltje aan het worden, verzucht hij.
Vorig jaar werd Nederland eind april en begin mei nog geteisterd door vorst. Zestien nachten was hij toen in de weer om zijn fruitbomen te besproeien en te beschermen tegen de vrieskou. Een helse klus. Van slaap komt het dan bijna niet. Zodra het kwik tot het vriespunt daalt, piept een speciale melder op zijn nachtkastje. Breman rechtop in bed, haasten naar de beregeningsinstallatie. „Vanaf dan is het gedaan met de rust.”
Tussen de bedrijven gaat hij nog wel even liggen, maar niet voor lang. Om de twee uur neemt hij poolshoogte om te kijken of alle slangen nog goed aangesloten zitten. Het zijn nachten volgens een spartaans ritme. „Behoorlijk slopend. Waarschijnlijk kan ik ook deze week aan de slag”, klinkt het.
Extra zorg: harde wind
Zorgen worden alleen maar vergroot, omdat een strakke wind is voorspeld. Een aanbollende wind, in dit geval uit noordoostelijke richting, is funest voor het besproeien. „Dat betekent dat het water niet gelijkmatig verdeeld wordt, waardoor alsnog hele stukken kapot kunnen gaan”, zegt Roelof IJken van coöperatie Blauwe Bes.
Het bedrijf heeft zo’n vijftig hectare bessenplanten in Wachtum, Geesbrug en Zwinderen. Het wordt spannend, zegt IJken. „Ik hoop dat de weerberichten nog wat bijgesteld worden.”
Ook bij tuincentra noopt de voorspelde kou tot extra maatregelen. „Ik verwacht veel telefoon van klanten met vragen wat ze moeten doen om hun planten te beschermen”, zegt plantenverkoper André Kors bij GroenRijk in Assen. „Mensen hebben het voorjaar in de bol en willen aan de slag.”