Volgens een rapport van Natuur & Milieu houdt Nederland zich niet aan Europese regels rond gewasbeschermingsmiddelen. Ook in het Noorden gaat dat op sommige plaatsen mis.
Nederland kent waterwingebieden met daaromheen een grondwaterbeschermingsgebied als bufferzone. In zulke gebieden gelden Europees strenge regels voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Ook landelijk en provinciaal zijn er regels voor, maar die verschillen erg en worden niet altijd nageleefd, blijkt uit een rapport van milieuorganisatie Natuur & Milieu.
Uit het rapport dat zaterdag uitkwam, blijkt dat Drenthe relatief veel grondwaterbeschermingsgebieden heeft waar gewassen worden verbouwd die veel bestrijdingsmiddelen nodig hebben. Voorbeelden zijn lelies, bloembollen (tulpen, gladiolen, hyacinten, narcissen), pootaardappelen en uien.
Een voorbeeld is het Valtherbos ten noorden van Emmen. Daar bestaat 45 procent van het grondwaterbeschermingsgebied uit akkerland, in de meeste gevallen met gewassen die intensief bespoten worden.
Toch gewassen verbouwd
Nog strenger zijn de regels voor waterwingebieden op de plek waar drinkwater wordt gewonnen. In Groningen, Friesland en Drenthe zijn bestrijdingsmiddelen in de landbouw daar volledig verboden. Ondanks een verbod op zulke stoffen, blijkt uit de Basisregistratie Gewaspercelen van 2022 dat boeren wel degelijk gewassen verbouwen waar deze bestrijdingsmiddelen op worden gebruikt.
Daarnaast concludeert de milieuorganisatie dat we in Nederland te summiere bufferstroken hanteren naast sloten. Nederlandse regels vereisen vaak slechts een halve tot anderhalve meter bufferstrook, daarnaast kan worden gespoten.
In een grondwaterbeschermingsgebied moet er vaak meer afstand genomen worden. In de Drentsche Aa geldt een spuitvrije zone van 4 meter. Dat lijkt fors, maar volgens onderzoek door de European Food and Safety Authority is er pas 80 procent minder afspoeling van gifstoffen bij bufferstroken van 20 meter.
Kwetsbare natuur
Een ander kritiekpunt van de milieuorganisatie is dat er in Natura2000-gebieden ook nog regelmatig bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Dat mag volgens Europa wel, maar moet worden geminimaliseerd.
Daar past de huidige lelieteelt op het Holtingerveld, het Drents-Friese Wold en Leggelderveld niet bij, vindt onderzoeker Berthe Brouwer van Natuur & Milieu Groningen. „Volgens ons moeten we in Natura 2000-gebieden, grondwaterbeschermingsgebieden en waterwingebieden alleen biologische landbouw toestaan.”
