Veehouder Tijmen Nagel werkt graag mee aan het project Duurzaam Boeren van de provincie. Foto: Marcel Jurian de Jong
Stap voor stap werkt veehouder Tijmen Nagel uit Beilen aan een milieuvriendelijker bedrijfsvoering. De provincie Drenthe helpt hem daarbij. Vanaf 20 februari komt er een nieuwe, uitgebreide versie van deze regeling.
Achter het bedrijf van Tijmen Nagel is een graafmachine druk bezig met de voorbereidingen van een nieuwe silo voor het bewaren van kuilgras voor de circa 190 koeien op het bedrijf. „Het is een hele investering, maar als het klaar is, heb ik geen plastic meer nodig. Dan bespaar ik dus geld en het is goed voor het milieu.”
Boeren krijgen 5000 euro per jaar
Nagel is deelnemer aan en contactpersoon van het project Duurzame Melkveehouderij en gaat meedoen aan het nieuwe project Duurzaam Boeren. Hiermee zijn boeren aan de slag om naar eigen inzicht hun bedrijf milieuvriendelijker te maken. De provincie betaalde voor adviezen en gaf de boeren twee jaar lang 2500 euro per jaar. Dit bedrag gaat, nu het project een vervolg gaat, omhoog naar 5000 euro per jaar. Gedeputeerde Henk Jumelet (CDA) trekt hiervoor 4,75 miljoen euro uit.
'Regeling straks uitbreiden met akkerbouwers'
Tot nog toe staat de regeling Duurzaam Boeren Drenthe alleen open voor melkveehouders en gemengde bedrijven, maar gedeputeerde Henk Jumelet (CDA) wil die op termijn uitbreiden naar akkerbouwers. „We zijn hiertoe al met een proef bezig. We moeten onderzoeken hoe we op een akkerbouwbedrijf duurzaamheid kunnen bevorderen en kunnen meten of dit ook gebeurt.”
De provincie trekt veel geld uit voor dit project, want: „Je kunt beter inzetten op het vakmanschap van de boer dan steeds weer nieuwe regels bedenken”, zegt Jumelet. „We merken ook dat boeren hierdoor enthousiaster worden, mede doordat ze zelf aan zet zijn.” Hij benadrukt wel dat de provincie meetbare resultaten wil zien. „Ze moeten voldoen aan elf doelstellingen op het gebied van water, bodem en lucht. Denk aan vermindering van ammoniakuitstoot, meer eiwit van eigen land enzovoorts.”
Maar daarnaast zijn ook natuur- en milieuorganisaties bij het project betrokken. Duurzame Boeren Drenthe is een samenwerkingsverband tussen de provincie Drenthe, LTO Noord, Drents Agrarisch Jongerenkontakt, Natuur en Milieufederatie Drenthe, Het Drentse Landschap, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Landschapsbeheer Drenthe en Agrarische Natuur Drenthe.
Voor Nagel bestaat er geen tegenstelling tussen natuur en landbouw. „Wij werken elke dag met de natuur.” Daarom is het voor hem ook logisch om goed met die natuur om te gaan. Zo heeft hij het gebruik van kunstmest drastisch verminderd door meer gebruik te maken van grasklaver.
„Bij de productie van kunstmest komt veel CO2 vrij, dus dat is een belasting. Daarnaast is kunstmest ook gewoon duur. Maar grasklaver groeit zonder dat je kunstmest nodig hebt. Het gewas haalt veel stikstof uit de lucht.” Heeft een veehouder eigenlijk wel kunstmest nodig? Zijn koeien produceren toch zelf al veel mest? „Nou, de mest van koeien werkt traag. Om snel het gewenste resultaat te bereiken, heb je toch wel kunstmest nodig. Maar we gebruiken al lang niet meer zoveel als in de jaren tachtig.”
Minder methaan
Ook gaat Nagel zijn koeien op een dieet zetten waardoor ze minder methaan uitstoten. Dit gas vormt zich in de darmen en komt dus vrij wanneer een koe een wind laat. Methaan draagt sterk bij aan het broeikaseffect en veroorzaakt dus ook opwarming van de aarde.
Nagel heeft ook zonnepanelen geïnstalleerd, dit wil hij uitbreiden met een windmolen. „Dan hebben we ook schone energie wanneer de zon niet schijnt. Wanneer het salderen er af gaat (het systeem waarbij je stroom aan het energiebedrijf kunt terugverkopen wanneer je het zelf niet verbruikt, red.) wil ik een batterij laten installeren. Dat kan dan wel uit.”
In het project kunnen boeren zelf een plan maken over metwelke zaken ze aan de slag willen om hun bedrijf duurzamer te maken. Want de situatie is op elk bedrijf nu eenmaal weer anders. „Onze koeien gaan heel vaak naar buiten. Wel 260 dagen per jaar, terwijl 120 dagen het gemiddelde is. Wij hebben veel land en zowel hooggelegen land dat wat droger is als laaggelegen land dat wat natter is. Daardoor kunnen we onze koeien onder veel weersomstandigheden weiden.”
Meer bedrijven krijgen steun
De provincie ondersteunde tot nog toe 250 bedrijven in dit proces, dat worden er 475. „Bedrijven kunnen ook voor de tweede keer meedoen. Maar 475, dat is ongeveer de helft van alle veehouderijen in Drenthe.”
De deelnemers aan het project krijgen steun en voorlichting, daarnaast zijn er uiteraard ook voorwaarden aan de doelstellingen waaraan ze moeten voldoen. De provincie heeft, verspreid over de provincie, acht gebiedscontactpersonen aangewezen waar de deelnemers met vragen kunnen aankloppen. Nagel is een van hen. „Die contactpersonen zijn zelf boer”, zegt hij. „Het is voor velen toch een drempel om naar een ambtenaar op het provinciehuis te bellen. Met een collega praat je toch gemakkelijker.”
