Schoonebeek is sceptisch over injectie afvalwater. 'Waarom is Drenthe anders dan Twente?'

‘Wat maakt de situatie in Drenthe zo anders dan die in Twente?’ ‘Waarom is het hier wél veilig om vervuilde water de grond in te pompen?’

Haagse ambtenaren, vertegenwoordigers van de NAM en andere organisaties hadden woensdagavond een zware dobber om kritische vragen van bezorgde Schoonebeekers te beantwoorden. In ’t Aole Gemientehoes werd voor het eerst iedereen die dat wilde bijgepraat over de plannen. Tientallen inwoners kwamen daadwerkelijk opdagen.

Tot nog toe ging het afvalwater van de lokale oliewinning per leiding naar lege gasvelden in Noordoost Twente. Daar bleken lekken in injectiebuizen te zitten, werd de toegestane hoeveelheid van sommige stoffen overschreden en kwamen bewoners in verzet. Exit Twente dus.

Als gevolg daarvan ligt de oliewinning in Schoonebeek al een half jaar stil. Dat loopt in de papieren en dus wil de NAM het afvalwater, ze noemen het zelf ongevaarlijk zout productiewater, terugstoppen in de buurt van de winning zelf. Volgens hen kan dat veilig en verantwoord. Maar daar is nog niet iedereen van overtuigd. De betrokken overheden eisen in ieder geval dat het beter en schoner moet dan bij de zuiderburen.

Bezoeker van de inloopavond Gea Ubels zit al 45 jaar met haar neus op de oliewinning. ,,De NAM is altijd een goede buur geweest, maar dat is geen vrijbrief om hier alles maar te doen. Door de situatie in Twente en Groningen ben ook ik kritischer geworden. Ik wil eerst echt weten hoe schadelijk dit is.’’

Het charmeoffensief van de aardolie maatschappij is op stoom. Minder chemicaliën, schonere buizen en een fors deel van de winst in de samenleving. Ze rekenen daarbij op de goede band met het dorp waar ze sinds 1947 een goede gastheer troffen. Het bedrijf zelf bleek een belangrijke werkgever en pompte de nodige centen in de lokale economie en het verenigingsleven.

Maar directeur Simon Vroemen erkent dat er niet eeuwig te teren is op die relatie. ,,Vooral de oude generatie in deze regio kent ons als dat geweldige bedrijf van zestig jaar geleden. Maar wij hebben ook klappen gekregen en uitglijders gemaakt. Onze reputatie is nu verre van vlekkeloos.’’

Vroemen kijkt tevreden de zaal rond: ,,Als er helemaal geen mensen komen is het een slecht teken, een boze massa is dat ook. Dit is een mooi aantal. Er zijn mensen met zorgen, die gaan we weg proberen te nemen.’’

Bij de uitgang is een klein plukje mensen minder tevreden. ,,Ze hebben inderdaad allemaal mooie praatjes, maar ik heb echt het gevoel dat we in een rookgordijn zitten’’, stelt een man die niet met naam in de krant wil. Zijn buurvrouw vult hem aan: ,,Mijn vader werkte vroeger voor de NAM. In die tijd was iedereen kritiekloos. Nu ik Groningen op tv zie en Herman Finkers zich als uithangbord tegen waterinjectie opwerpt slaat de twijfel wel toe.’’

,,Dit is wel een andere NAM dan eerst’’, stelt ook Henk Vredeveld die namens dorpsbelangen Schoonebeek in de lokale klankbordgroep zit rondom het project. ,,Als we het als gemeenschap niet willen of kunnen tegenhouden dan gaan we het onderste uit de kan halen wat betreft maatschappelijke compensatie. Geen spiegeltjes en kraaltjes.’’

Daar is volgens NAM’er Vroemen ook geen sprake van. ,,We hebben het straks niet over tienduizenden euro’s, maar over miljoenen. Schoonebeek mag zelf bedenken waar dat naar toe gaat.’’

Staatsecretaris Hans Vijlbrief (D66) wil in het najaar alle voors en tegens op een rijtje hebben. Gelijktijdig is de NAM bezig alle noodzakelijke vergunningen te verkrijgen.

Begin 2023 moet de kogel door de kerk zijn wat betreft definitieve injectie in Schoonebeek. Willen het kabinet en de NAM dat met lokale steun doen, dan is er nog een wereld te winnen. Eind juni 2022 zijn zowel de lokale volksvertegenwoordigers als de bewoners van Schoonebeek nog allerminst overtuigd.