Jan Braam (l) en Henry Dijck in hun brouwerij, die voortaan Brouwerij Bartje heet Foto: Boudewijn Benting
Drenthe is binnenkort een nieuw biermerk rijker: Bartje, vernoemd naar de Drentse knaap uit de boeken van Anne de Vries. De bierlijn is een idee van de nieuwe eigenaren van brouwerij De Veteraan in Emmen, voortaan Brouwerij Bartje geheten.
Het eerste Bartje-bier is klaar. Het Blondje van Bartje. Een speciaalbier dat het, zoals andere ‘blondjes’, het hele jaar door goed moet doen bij een breed publiek. ,,Je hebt ook wel bieren met van die heel specifieke smaken, maar dit is een goed drinkbaar bier dat iedereen lekker vindt’’, voorspelt Emmenaar Jan Braam (55). Hij is een van de twee trotse nieuwe eigenaren van brouwerij De Veteraan in Emmen.
Of beter gezegd: Brouwerij Bartje. Want dat is hoe de brouwerij voortaan door het leven gaat. ,,We zochten een nieuwe naam, omdat De Veteraan de meeste mensen niets zegt. Ik denk dat acht van de tien Emmenaren niet weet waar die naam vandaan komt. We hebben lang zitten brainstormen en kwamen toen uit op deze typisch Drentse naam.’’
‘Bartje is allang niet meer minderjarig. En hij bidt ook niet voor bier’
De Drentse knaap is ook verwerkt in het logo, dat de contouren van zijn gezicht en een hopbel met elkaar combineert. Ook de drie sterren van de Drentse vlag prijken erop. ,,Wij willen Drenthe promoten. En dan niet met ‘hunebed’ in de naam, want dat wordt al zoveel gebruikt. Of wij er wel bij stil hebben gestaan dat Bartje minderjarig is? Nou, hij is allang niet meer minderjarig, hoor! En hij bidt ook niet voor bier’’, lacht Braam, verwijzend naar de uitspraak over de bruine bonen.
Braam is eigenaar van twee horecazaken: restaurant De Witte Olifant in Klazienaveen en Herberg De Witte Olifant in Schoonebeek. In die hoedanigheid kwam hij eerder dit jaar bij brouwerij De Veteraan terecht. ,,Ik wilde een eigen olifantenbiertje laten maken, voor in mijn Olifanten. Toen ik de brouwerij zag, dacht ik: Waarom stap ik hier niet in? Mijn oud-compagnon Henry Dijck en ik hadden het er al vaker over gehad om een eigen brouwerij te beginnen. We zijn groot liefhebber van lekker bier. Maar in plaats van iets beginnen, was dit natuurlijk veel makkelijker. Hier stond alles al klaar.’’
Peter Boeters (38) runde de brouwerij op dat moment met Erik Oortwijn. Boeters richtte De Veteraan op in 2015, samen met onder anderen oorlogsveteraan - vandaar de naam - Michel Hemmelder. En hij had wel oren naar twee nieuwe partners.
,,Ik begon ooit met brouwen op mijn kamertje in Groningen, met een 30 liter-pan. Via een schuurtje in Zweeloo zijn we in Emmen de brouwerij gestart. We waren net voor de hype aan. Er waren toen 275 brouwerijen in Nederland. Nu zijn het er meer dan 1200.’’
De Veteraan-biertjes blijven bestaan Foto: Boudewijn Benting
Veteraan-bieren blijven bestaan
De mannen begonnen met het produceren van 150 liter per week. Inmiddels is dat uitgegroeid tot zo’n 1000 liter, waar vijf grote tanks voor worden gebruikt. De Veteranen-lijn bestaat uit verschillende soorten bier, variërend van blond, dubbel en tripel tot quadrupel, IPA, saison en stout. Die bieren blijven bestaan, onder dezelfde naam, net als de lijn met Tuig-bier. De Bartje-bieren komen daarbij.
Na het Blondje van Bartje, dat begin volgend jaar te koop is, komt Bartje Bok. Daarna wordt het aantal soorten steeds verder uitgebreid, is de bedoeling.
Met de aanschaf van drie extra biertanks wordt de productie straks opgevoerd tot zo’n 150.000 liter per jaar. Dat is bijna een verdrievoudiging. Boeters, die zelf ook mede-eigenaar blijft, is er blij mee. Want de brouwerij, die doet hij er eigenlijk een beetje bij en het groeide hem wat boven het hoofd. ,,Ik werk vier dagen in de week als makelaar. En ik ben ook nog vader geworden in de tussentijd. Ik dacht: Als ik het goed wil doen, moet er iets gebeuren. En toen kwamen deze heren om de hoek kijken. Een mooie kans.’’
Nostalgisch kloosterbier uit Ter Apel en Pieterpad-bier
Boeters is binnen het bedrijf de brouwmeester. Op dit moment leidt hij een leerling op, die het van hem gaat overnemen. Boeters blijft daarna een oogje in het zeil houden en nieuwe bieren ontwikkelen. Hij heeft er tal van ideeën voor. ,,Een paar jaar geleden was er in het Klooster van Ter Apel een tentoonstelling over bierbrouwen. Ze hadden daar de kruiden liggen die vroeger, toen daar een brouwerij stond, zijn gebruikt. Het lijkt me fijn als ik dat recept boven water zou kunnen halen en dat bier kan gaan maken.’’
Het Pieterpad: ook een mogelijk ‘bierkansje’. Peter, die officieel Pieter heet, wil hem ooit nog eens gaan lopen. En wat zou er dan mooier zijn om een eigen Pieterpad-biertje achter te laten bij de cafés langs de route?
Emmer brouwerij maakt ook speciaal Blonde Draak-bier voor China Lights in Emmen
Ook de nieuwe eigenaren Braam en Dijck hebben volop plannen. Zo willen ze meer lokale grondstoffen gaan gebruiken, mogelijk Drentse boekweit. Drentse heide zit al verwerkt in het zogeheten Lekker Drents Proat Water, een biersoort die ze in opdracht maken. Huurbrouw, zoals dat wordt genoemd. Volgens die constructie maken ze ook bier voor het evenement China Lights, dat deze winter in het Rensenpark in Emmen wordt gehouden: Blonde Draak. ,,Pittig, net zoals de draak.’’
Het drakenbier is inmiddels gebotteld en moet nog een paar weken nagisten op de fles. Daarna is het te koop bij het Rensenpark, café De Brasserie en een aantal Jumbo-supermarkten. Voor carnavalsvereniging Het Stiekelzwien in Barger-Compascuum produceren ze op dit moment Stiekelbier, een blond bier met volgens de heren een frisse afdronk. Vanaf de elfde van de elfde te koop.
,,En we draaien nu een proef met bier in whiskyvaten’’, vertelt Braam. ,,Als je daar bier in maakt, gaat het een beetje naar whisky smaken. Het krijgt in ieder geval de aroma’s van whisky en het eikenhout van het vat. Maar hoe het precies gaat smaken, moeten we afwachten. Dat is juist het mooie van bierbrouwen.’’
Accijnsverhoging op bier? ,De echte liefhebber zal het niet uitmaken’
Ze hebben er vertrouwen in dat de Emmer brouwerij een goede toekomst tegemoet gaat, ook al zijn er nu net plannen voor een nieuw accijnsmodel dat ongunstig uitpakt voor speciaal bieren en kleinere brouwerijen. Ze zijn niet van plan zich daardoor te laten kisten. Braam: ,,We hebben er toch geen invloed op. En ja, een biertje zal duurder worden, maar ik denk niet dat het grote gevolgen heeft. Dat zag je jaren geleden ook, toen de btw van 19 naar 21 procent ging. Iedereen was in paniek en later praatte niemand er meer over. De echte liefhebber van bier zal het niet uitmaken als het ietsje duurder wordt. We verwachten er in ieder geval geen problemen mee.’’
