De 'witte wieven' trekken langzaam het Dwingelderveld op. Het is een van de natuurgebieden die onder druk staan door stikstofneerslag. Foto: Marcel Jurian de Jong
Hoe staan de twaalf natuurgebieden in Drenthe er voor die te lijden hebben onder stikstof? Iedereen kan dat sinds dinsdag op de provinciale website lezen.
Kunnen we bij die natuurgebieden nog huizen bouwen of een bedrijf starten? Voor dit soort vragen is de inventarisatie van groot belang.
De provinciale stikstofambtenaar Gerko Arkema heeft de zogenoemde gebiedsverkenningen gemaakt. Samen met zijn collega’s onderzocht hij de twaalf beschermde natuurgebieden (Natura 2000) die te lijden hebben onder neerslag van stikstof.
Hoe staan de natuurgebieden erbij?
Samen met zijn collega’s inventariseerde Arkema wat er zoal groeit en bloeit, hoe de bodem erbij ligt en in hoeverre de stikstof er huishoudt. Op de provinciale website is de inventarisatie terug te vinden.
Voor alle betrokkenen is dit overzicht van groot belang, omdat het de basis vormt voor het provinciale stikstofbeleid de komende jaren. Volgend jaar maakt gedeputeerde Henk Jumelet samen met vertegenwoordigers van bedrijven en natuurorganisaties voor alle twaalf gebieden een plan van aanpak om de neerslag van stikstof terug te dringen.
Jumelet moet in de loop van 2023 klaar zijn met de plannen van aanpak. Met de uitvoering ervan zijn hij en zijn opvolgers nog wel tientallen jaren besteld. Stikstof is zeer weerbarstige materie.
Vergunning houden
Bedrijven die in de buurt van natuurgebieden al een vergunning hebben voor hun activiteiten, houden die gewoon. Alleen bij uitbreiding moeten ze eerst aantonen dat ze de uitstoot omlaag brengen voordat ze daarvoor een vergunning krijgen.
Vooral het Bargerveen bij Emmen krijgt veel stikstof uit Duitsland. De oosterburen bestraffend aankijken heeft weinig zin, omdat Nederland omgekeerd veel stikstof ‘exporteert’ naar Duitsland.
Een andere complicatie is dat stikstofreductie voor CDA’er Jumelet niet het enige belang. „We willen de natuurwaarden terugbrengen, maar de regio’s waarin de natuurgebieden liggen, moeten ook leefbaar blijven. Het terugdringen van de stikstofuitstoot dient ook om de economie te versterken: we willen er mee voorkomen dat bijvoorbeeld woning- en wegenbouw stil komen te liggen.”
Steeds weer nieuwe inzichten
Het is voor de provincie geen eenvoudige taak om hier keuzes in te maken, omdat de natuur steeds verandert. Intussen doen wetenschappers ook steeds nieuwe inzichten op in de beschermde natuurgebieden. Die moeten telkens weer verwerkt worden in de gebiedsverkenningen en bestrijdingsplannen tegen stikstof.
De provincie zit met dit beleid vast aan strenge wetten. Zij moet de Wet Natuurbescherming handhaven, die op Europese verdragen is gebaseerd. In mei 2019 oordeelde de Raad van State dat de provincies hiermee te vrijblijvend zijn geweest. „Voor die tijd gaven we eerst een vergunning en keken dan hoe je de vervolgens stikstofuitstoot omlaag brengt. Nu moet het omgekeerd”, stelt Jumelet vast.
