Landbouw rond het Dwingelderveld is er, zoals hier aan de Ruiner kant van het gebied, en zal er ook bij een nationaal park nieuwe stijl blijven. Foto: Marcel Jurian de Jong
Met het Dwingelderveld, Drents-Friese Wold, Leggelderveld en Holtingerveld is Westerveld rijkelijk bedeeld met natuurgebieden. Spelen die ook een rol bij de verkiezingen? Jazeker!
Progressief Westerveld is op dit punt het stelligst: de uitgangspunten van de nationale parken nieuwe stijl moeten centraal staan in Westerveld. Andere partijen zijn wat terughoudend of wijzen deze benadering zelfs af.
Maar wat zijn nationale parken nieuwe stijl eigenlijk? In deze opzet draait het niet alleen om de natuurgebieden, maar ook om de omgeving. Nederland telt twintig nationale parken. Het streven is dat het er op termijn minder zullen zijn, maar wel grotere. Met andere woorden: het gaat om een samenhangend geheel, waar ook de tussenliggende dorpen en cultuurlandschappen deel van uitmaken.
Ho, tot hier en niet verder
Bij het lezen van bovenstaande steekt een deel van de bevolking geheid de hakken in het zand. Want: het doel van een nationaal park is het behouden en herstellen van een natuurgebied en dat gaat gepaard met de nodige (beperkende) maatregelen. Als dat ook gaat gelden voor de tussenliggende streken, dan is het recept voor weerstand snel gemaakt.
Jan Gorter, als manager bij Natuurmonumenten betrokken bij de verkenningen voor nationale parken nieuwe stijl, kent de gevoeligheden. ,,Mensen denken al snel: in een nationaal park mag niks, dus dat geldt zeker ook voor een nationaal park nieuwe stijl. Eigenlijk moeten we af van het blindstaren op zo’n sticker ‘nationaal park’. Het gaat erom welke kant je op wilt met een bepaald gebied. Als je wilt inzetten op industrie, grootschalige wind- en zonneparken en bijvoorbeeld verdere groei van lelieteelt, dan kun je er beter voor kiezen het nationale park nieuwe stijl af te wijzen.’’
Gorter ziet het als een kwaliteitskeurmerk. ,,Er zijn in Nederland nog maar een paar gebieden, die als geheel heel bijzonder zijn. En natuurlijk is daar alle ruimte voor wonen, werken en bedrijvigheid, zoals landbouw en recreatie. Sterker nog, zonder boeren lukt het niet. Zij zijn de beheerders van het landschap. Maar dan moeten we met elkaar wel gaan nadenken over andere verdienmodellen. Dat is een zoektocht, maar niet een onmogelijke. Boeren moeten er wel iets aan hebben, anders heeft het geen zin.’’
Nieuwe status trekt nieuwe geldstromen aan
Recreatie en landbouw kunnen volgens hem juist garen spinnen bij een kwaliteitskeurmerk voor het hele gebied. ,,Zo’n status voor een heel gebied trekt ook nieuwe geldstromen aan voor bijvoorbeeld duurzame recreatie en landbouw. Kijk naar Engeland waar hele dorpen deel uitmaken van een nationaal park nieuwe stijl, dat door de gehele gemeenschap wordt gepromoot. De recreatie verandert van dagwandeling naar vakantiebestemming en ook boeren, die rekening willen houden met de natuur, biodiversiteit en herstel van het landschap, kunnen een goede boterham verdienen. Streekeconomie hoort er dus ook bij. Sterker nog: transitiegelden zouden als eerste in dit soort gebieden moeten landen.’’
Progressief Westerveld is enthousiast over de nieuwe benadering. De partij wil niet minder, maar juist meer boeren, die met kleinere bedrijven een goed inkomen kunnen verdienen. ,,Zij zijn de landschapsbeheerders, die niet alleen voedsel, maar ook biodiversiteit telen.’’
Gemeentebelangen Westerveld heeft wel oren naar vormen van extensieve landbouw tussen de verschillende natuurgebieden. Duurzaam Sterk Westerveld wil dat de kwetsbare kernen van natuurgebieden met rust worden gelaten, maar daaromheen moet veel mogelijk zijn. Ook evenementen. ,,De natuur is ook om van te genieten.’’
‘Drenthe mag geen natuurmuseum worden’
De PvdA is voor het verbeteren van de natuur en schuwt ook stevige maatregelen niet. D66 pleit voor een deltaplan waarin alle opgaven voor de landbouw, natuurontwikkeling, milieu, klimaat en energie een plek krijgen. Die doelen moeten minstens voor een periode van 15 jaar worden vastgelegd.
De VVD is tegenstander van de nieuwe stijl. De liberalen zeggen dat Drenthe geen ‘natuurmuseum’ mag worden, waar elk ander initiatief in de kiem wordt gesmoord. Het CDA voelt er niets voor om vruchtbare landbouwgrond om te bouwen tot natuur. Het aanleggen van waterbergingsgebieden vindt de partij prima, maar dan wel in bestaande natuurgebieden.
Nog dit jaar gaan mensen van het Regionaal Landschap Drents-Friese Grensstreek, waarin alle betrokkenen zijn vertegenwoordigd, de boer op om te werken aan een landschapsvisie, die aangeeft waar we heen willen met het gebied als één geheel. Daarna komt pas de vraag of een Nationaal Park nieuwe stijl daar als een keurmerk aan bijdraagt. Gorter: ,,Daar moet je nu nog geen gepolariseerde discussie over voeren. Maar als blijkt dat mensen het uiteindelijk niet willen, dan moeten we er niet aan beginnen. Het is dan wel de vraag of je de keurmerken voor de huidige nationale parken oude stijl, als eilanden in het geheel, nog wel in stand kunt houden.’’
