Een eerdere militaire oefening met helikopters bij Drachten, in 2022. Foto: Jilmer Postma
In relatieve rust is maandag in Leeuwarden de militaire oefening Falcon Spring begonnen. Van rust zal de komende dagen amper nog sprake zijn. Wat gaat er gebeuren?
De ene legeroefening is nog maar net afgelopen of het is al tijd voor de volgende. Na Ramstein Flag, in april op Vliegbasis Leeuwarden, volgt nu Falcon Spring. Deze land- en luchtmachtoefening in Friesland, Drenthe en Groningen, overigens bescheidener van omvang dan Ramstein Flag, vindt plaats van maandag 12 tot en met vrijdag 23 mei.
Waar draait de oefening om?
Het Nederlandse leger, dat voorheen missies draaide in landen als Afghanistan en Irak, is tegenwoordig vooral bezig met de zogeheten eerste hoofdtaak: het beschermen van het eigen grondgebied en dat van bondgenoten. Hiervoor moet Defensie (meer) oefenen in eigen land. In dit geval worden luchtlandingsoperaties getraind.
Helikopters, die met name in het donker opereren en laag vliegen, droppen grote groepen militairen. Zij moeten op zien te rukken en gebieden, gebouwen en bruggen ver- of heroveren in het zogenaamd bezette Noord-Nederland. Bij hun korte, felle acties kunnen militairen met losse flodders schieten.
Hoeveel militairen en helikopters doen mee?
Aan Falcon Spring nemen zo’n 1500 Nederlandse en 200 Amerikaanse militairen deel. Ongeveer 1000 mensen zijn echt actief bezig. De rest is op de achtergrond druk met bijvoorbeeld planning, logistiek en het volgen van de gevechten. Ook doen er 150 militairen mee als ‘oefenvijand’. In totaal zijn er 20 transport- en gevechtshelikopters betrokken bij de oefening: 8 Nederlandse (van Vliegbasis Gilze-Rijen) en 12 Amerikaanse (uit het Duitse Wiesbaden).
Welke plaatsen doen de militairen aan?
De ,,staging area’’ oftewel verzamellocatie deze maandag is Vliegbasis Leeuwarden, legt majoor Mark Bakker uit. Hij is van het 13e Infanteriebataljon luchtmobiel in Assen. Veel directe collega’s van hem en andere landmachters zijn momenteel in Leeuwarden. Maandag, dinsdag en woensdagochtend vormen binnen de oefening een soort planningsfase. Woensdagmiddag begint de actie echt, met een ,,strategische verplaatsing’’.
Bakker: ,,Dan is Drachten een forward operating base, een vooruitgeschoven basis. Het doel is om van het vliegveld daar een commandopost te maken.’’ Eigenlijk is Leeuwarden een vrij comfortabele plek. Drachten vormt als het ware het front en moet een ‘hub’ worden om verder op te rukken. ,,Drachten is een van de twee assen. De andere lijn die wij volgen is zuidelijker, via Drenthe.’’ Hier worden woensdag Oudemolen (tussen Assen en Zuidlaren) en donderdag de Ossesluis (tussen Meppel en Hoogeveen) aangevallen. Verder is de Johannes Postkazerne in Havelte een belangrijke basis.
Wat gebeurt er daarna?
De bedoeling is dat de militairen oprukken in het Noorden. In het weekend komen de twee lijnen weer samen, vertelt majoor Bakker. ,,Vervolgens gaan wij als één grote groep oefenen in de Marnewaard, in het noorden van Groningen. Wij volgen alles digitaal ook op de voet.’’
Tot slot: wat merken inwoners ervan?
Her en der in Friesland, Drenthe en Groningen kun je militairen tegenkomen. En je zou helikopters kunnen horen die gaan landen, vooral als het donker is. In grote delen van Noord-Nederland, afhankelijk van het tijdstip. Dinsdag komen de Nederlandse helikopters naar Vliegbasis Leeuwarden, woensdag volgen de Amerikaanse toestellen.
,,Bewoners en gemeenten in de drie provincies zijn ingelicht’’, zegt Bakker. ,,Onder meer met flyers.’’ Ook staan op sommige plekken verkeersregelaars en ‘eventmanagers’, om met eventuele drukte op de grond om te gaan. ,,Maar het grootste gedeelte van de inwoners gaat weinig merken van de oefening, denk ik.’’ Voor bewoners die toch (geluids)overlast ondervinden, is op de site van Defensie een klachtenformulier te vinden.
