Lamert Kieft döt verslag van de gebeurtenissen in zien woonplaots, argens in Zuudwest-Drenthe. Beeld: Coen Berkhout | Midjourney
Telkensjare rond deze tijd maakt zich een nerveuze doch ongezonde spannink meester van de rustend landbouwert en dito verzetsstrijdert Arend-Jan Oosting Gzn alhier, daar hij de Bevrijdink in 1945 steeds opnieuw beleeft op zijn oude dag.
„Op 12 april kregen wij bericht van Radio Oranje dat de Canidezen underwegens waren”, aldus de landstrijdert Arend-Jan Oosting Gzn in gedachten voor hem uit prevelend, „de bosschup was: de gieteling röp in de bos, herhaling: de gieteling röp in de bos, amen; der zat in Londen wel ies een gesjeesde domeneer aan de knoppen, dat zodoende. Toen wus het verzet dus dat ’t de volgende dag dondern en houwen worden zul in dizze contreinen”, aldus Arend-Jan Oosting Gzn.
„Wat zeden ie daor, Aorend-Jan?”, vroeg hem diens vrouw Zwaantje Oosting-Zieleman af, welke een tikje hardhorend is, „hej in de trein weer ’n vrouwe an de kont ezeten? Lillijke viesterd daj bint! Wacht mar ies even mannegie, za’k oe wel ies even mit de kachelpoke op de kop houwen” en deze dreigend hief…
‘De Duutsers scheten zich van de hakken’
„De Duutsers scheten zich van de hakken, zo bange waren ze”, vervolgde de verzetsbouwert Arend-Jan Oosting diens gedachtengang. „Scheisse Jungs, wir müssen machen dat wir wegkommen”, reupen ze. Iene van die lui vorderde de fietse van mien va, een Fongers. Hij sprung der op en sjeesde der mit richting Heimat. Mar ik mut eerlijk zeggen: nao de oorlog kwam e de Fongers netties terugbringen, mooi schoon emeuken en alles. Kiek, der zaten ok wel goeien tussen heur, laow mar eerlijk weden. Die jonges werden ok mar estuurd, of niet dan.”
Jan Kloot
„Der hielden hier ok Fraanse parachutisten toe”, zette de rustend landbouwert en dito verzetsstrijdert Oosting Gzn diens bepeinzingen voort, „kwaod goed heur! Ze mussen achter de linies de Duutsers alvaste wat mit de bajonet aover de ribben kieteln. Heur commandant was Jan Kloot en Jan Kloot zee seins: ‘Een goeie Duutser is een dooie Duutser, hold der goed rekenschup mit!’ Ja, in ’t Fraans vanzelf, want die lui spraken gien woord Drèents. Nao de oorlog vernamen wij dat Jan Kloot eigenlijk Jean-Claude heette. Ja, daor muj mar net opkommen. Die Fraansen hadden ’t aal mar aover een poel; een poel dit en een poel dat. Ik zee tegen mien va: of wilt ze ammit even lekker zwemmen. Ik wies ze wel even de weg naor ’t ven op de Brummelheugt’, daor kunt ze wel even heerlijk poedeln. Even dat stugge soldaotengoed uut, even lekker fris an de pokkel”, aldus Arend-Jan Gzn.
„En: hej al die manskerels in ’t blooie gat eziene, Aorend-Jan?”, vroeg hem op dit aangekomen diens vrouw Zwaantje Oosting-Zieleman af, „en was ’t nog wat? Fraansen bint vake van die kleine, fiene mannegies. Mar toe mar: dat zeg ok niet altied wat, of wel dan”, tot verbazing van haar man Gzn. „Ie waren toch doof?”, aldus deze, „volgens mij mut ik oé ies even flink mit de kachelpoke op de kop houwen. Volgens mij haal ie oe gedachten in de kop die niet passend bint veur ’n vrouwe van oen leeftied.”
‘De Fraansen wilden niet zwemmen’
Zo ging de dag voorbij, boordevol aangrijpende doch weemoedige gedachten van een oude doch rustende verzetsstrijderd welke het verleden maar niet loslaten kan qua oorlog & bevrijdink. Rest ons nog één vraag: heeft Arend-Jan Oosting Gzn nu wel of niet de Fransen spartelen gezien in het ven? „Neen”, aldus hij, „de Fraansen wilden aginnig niet zwemmen. Ze hadden ‘t niet aover een poel, mar aover une poule, wat Fraans is veur kiepe. Ze wilden iene van mien va zien kiepen van de poten trekken um op te vreten. Bijna hadden we de oorlog nog verleuren ook, deur de slechte comminucatie.”