Voorman Gert-Jan Schuinder van de BBB is blij met de uitslagen voor zijn partij. Foto Marcel Jurian de Jong
De BBB haalde woensdag in Drenthe een derde van de stemmen wat resulteert in zeventien zetels. Daarmee krijgt de provincie één grote partij en 13 kleine fracties in Provinciale Staten.
Vier jaar geleden was de komst van Forum voor Democratie al een sensatie, toen die vanuit het niets met zes zetels en als tweede partij van Drenthe in het Drents Parlement kwam. Maar dat een partij in één klap met zo’n overmacht de grootste werd, is sinds mensenheugenis niet vertoond. Forum houdt nu nog één zetel over.
VVD en PvdA
Alleen de VVD en de PvdA weten zich, getuige de voorlopige uitslag, met elk vier zetels nog enigszins als grote partij staande te houden. Van beide partijen haalde de PvdA met 9,4 procent de meeste stemmen. De VVD bleef op 7,6 procent steken. Beide partijen verliezen twee zetels.
Behalve BBB heeft Drenthe met Volt nog een nieuwkomer, deze partij haalde één zetel. Winst is er verder nog voor de Partij voor de Dieren, die van een naar twee zetels gaat. De andere partijen zijn tot kleinduimpjes gereduceerd. Maar alleen Stip (een afscheiding van de PVV) verdwijnt uit het Drents Parlement, waardoor het aantal fracties per saldo met een toeneemt.
Het is duidelijk dat veel Drentse kiezers in het landelijk stikstofbeleid voor de zoveelste keer een aanwijzing zien dat het platteland in Den Haag niet in tel is. Voor het CDA van lijsttrekker en gedeputeerde Henk Jumelet zijn de druiven bijzonder zuur. Jumelet stond in zijn landbouwbeleid op de bres voor de boeren en zijn optreden kreeg ook waardering van de voorlieden van de BBB. Toch moet zijn partij drie van de vijf zetels inleveren.
JA21 ziet vier van de vijf zetels in rook opgaan. De partij ontstond na een afscheiding van Forum voor Democratie. Later voegde Statenlid Frank Duut zich bij JA21.
Flink aan de bak
BBB moet nu flink aan de bak en krijgt het voortouw bij de formatie van een nieuw provinciebestuur. Het is al geen reële keuze meer om niet tot een college toe te treden en eerst eens ervaring op te doen in de oppositie. Lijsttrekker Gert-Jan Schuinder zou over rechts kunnen gaan regeren met VVD en CDA. Hij verklaarde donderdagavond hiertoe al een aantal analyses van de verschillende partijprogramma’s te hebben gemaakt. Hij heeft naar eigen zeggen al een vijftal mogelijke gedeputeerden op het oog, maar noemt nog geen namen.
Grote vraag is hoe de onervaren nieuwkomers van BBB dit allemaal gaan regelen. Schuinder verwacht veel steun te krijgen van zijn landelijke partij. De BBB is echter in de meeste provincies de grootste geworden, terwijl voorvrouw Caroline van der Plas nog slechts één zetel in de Tweede Kamer heeft.
De Drentse commissaris van de koning Jetta Klijnsma is een zeer ervaren politicus die boven de partijen staat. Ze staat echter buiten het formatieproces, verklaarde ze woensdagavond. „Wel komt er waarschijnlijk een informateur of een formateur die mij op de hoogte houdt”, verklaarde ze. „En samen met de provinciale griffie zal ik de nieuwe statenleden goed voorbereiden op hun taak en bespreken hoe we in het Drents Parlement allerlei zaken regelen en met elkaar omgaan.”