Het natuurgebied Fochteloërveen is in gevaar door ambitieuze bouwplannen gemeente Assen. Kloosterakker gaat door, verdere uitbreiding Kloosterveen is onzeker
Met de uitbreiding komt de woonwijk angstvallig dichtbij het natuurgebied Fochteloërveen Foto: Marcel Jurian de Jong
Natuuronderzoek laat zien dat Asser bouwplannen een gevaar vormen voor vogels. Kloosterakker gaat door, maar de verdere uitbreiding van de wijk Kloosterveen is onzeker.
Er is te weinig ruimte voor vogels om rond het Fochteloërveen voedsel te vinden en uit te rusten. Dit blijkt uit extern onderzoek naar de gevolgen van de bouwplannen voor 500 woningen in de wijk Kloosterveen. Met de uitbreiding komt de woonwijk angstvallig dichtbij het natuurgebied. Omdat het gaat om Natura2000-gebied, gelden extra regels voor de bescherming van flora en fauna. Als het leefgebied van beschermde vogels wordt aangetast, moet dit elders worden gecompenseerd.
Compromis
Het onderzoek werd ingesteld naar aanleiding van bezwaren die verschillende milieuorganisaties hadden bij de bouwplannen. Het gaat om Natuurmonumenten, de Vogelbescherming en Natuur- en Milieufederatie Drenthe. Als compromis werd vorig jaar besloten dat gestart kon worden met de bouw van Kloosterakker, de uitbreidingswijk van Kloosterveen, op voorwaarde dat er onderzoek zou worden gedaan naar de effecten op het milieu. Eventuele negatieve gevolgen zouden dan door de gemeente worden gecompenseerd.
Die negatieve gevolgen zijn er dus. Het natuuronderzoek toont een behoorlijke verstoring aan door de aanleg van Kloosterakker. De vogels die het meest te lijden hebben zijn de kleine zwaan, wilde zwaan, toendrarietgans en de kraanvogel. Hun zogenoemde foerageergebied in Kloosterakker wordt gebruikt voor huizenbouw en daardoor hebben de vogels minder plaats om te eten. De toekomstplannen van Assen om nog 2.250 huizen te bouwen in Kloosterveen zullen dit alleen maar erger maken.
Gemeente is verrast
De gemeente stelt verrast te zijn door deze uitkomst. In 2018 werd namelijk in een ander onderzoek geconcludeerd dat ook na de uitbreiding van Kloosterveen voldoende foerageergebied over zou blijven. In het nieuwe onderzoek is ook gekeken naar de effecten van plannen in andere gemeenten rondom het Fochteloërveen en hun gezamenlijke impact. Dat maakt het beeld een stuk minder rooskleurig.
De uitkomst van het onderzoek heeft geen invloed op de bouwplannen in Kloosterakker, zegt Reinder Hoekstra, directeur bij de Natuur- en Milieufederatie Drenthe. ,,De vergunning is hiervoor al gegeven. Dat is onherroepelijk. Maar Kloosterakker heeft wel negatieve gevolgen voor het Fochteloërveen en dat moet worden gecompenseerd. Hierover gaan wij om de tafel met de gemeente en de provincie.”
Toekomst Kloosterveen
De gemeente laat weten dat voor de fase na Kloosterakker opnieuw een natuurvergunning moet worden aangevraagd. Hierbij moet rekening worden gehouden met de conclusies uit dit nieuwe rapport. Assen noemt twee mogelijke oplossingen: ten eerste het toewijzen van nieuwe gebieden waar de vogels kunnen eten. Ten tweede wordt het laten liggen van oogstresten geopperd. Dat betekent dat boeren tegen een vergoeding de restanten van de oogst langer op hun land laten liggen. Ganzen blijken hier namelijk graag van te eten. Dat kost wel geld. Om voor de huidige situatie te compenseren zou ruim 200.000 euro per jaar moeten worden neergeteld. Voor de toekomstplannen moet ruim 430.000 euro per jaar worden betaald. Hiermee wordt niet alleen de huizenbouw in Kloosterveen gecompenseerd, maar ook andere plannen binnen een straal van 5 kilometer rondom het Fochteloërveen.
Hoekstra: ,,Als je op tijd goede afspraken maakt om dat te compenseren is er een heleboel mogelijk. Maar feit is dat de provincie veel ideeën heeft voor deze regio, die allemaal van invloed zijn op het Fochteloërveen. Denk bijvoorbeeld aan het zonnepark bij Zuidvelde en initiatieven voor zonnecentrales rond de Norgervaart. Misschien kunnen niet alle plannen doorgaan.”
Wandelaars en fietsers verstoren vogels
Uit het onderzoek blijkt dat niet alleen de bouwplannen gevolgen hebben voor het Fochteloërveen, ook wandelaars en fietsers zorgen voor veel verstoring. Het is voor te stellen dat de honderden nieuwe bewoners van de woonwijken dit zullen verergeren. De onderzoekers bevelen aan dat routes in het natuurgebied worden aangepast om de rust te kunnen waarborgen. Dit wordt niet genoemd in de brief die de burgemeester en wethouders naar de gemeenteraad hebben gestuurd.