Taylor Swift werpt op haar tiende album 'Midnights' een blik in de achteruitkijkspiegel. Ze herbeleeft de ene crisis na de andere, maar mistroostig wordt het nooit

Taylor Swift lijkt tot rust gekomen. Zo zijn de liefdesperikelen met beroemde mannen zoals Harry Styles of Jake Gyllenhaal, die veel van haar songs inspireerden, al even achter de rug: de Amerikaanse singer-songwriter is al vijf jaar gelukkig samen met de Britse acteur Joe Alwyn. Onder controle lijkt ook de eetstoornis die haar teisterde tijdens de vroege jaren 2010, en waarover ze getuigde in de documentaire Miss Americana.

Van het America’s sweetheart-keurslijf, waarin haar muzikale start in de countryscene haar gemanoeuvreerd had, lijkt ze eveneens bevrijd. Nu zingt ze wel eens een ‘fuck’ of ‘shit’ tussendoor, en durft ze zich feministisch of lhbti-vriendelijk uit te spreken in haar teksten – zaken waarvan ze zich in Nashville, Tennessee, nog altijd een cowboyhoedje schrikken.

Op zo’n punt in het leven mag een mens gerust een blik in de achteruitkijkspiegel werpen. Dat geldt dubbel voor de 32-jarige Swift, die in 2020 begon met het opnieuw opnemen van haar eerste zes albums, om zo de uitgaverechten op die platen weer in handen te krijgen. De confrontatie met teksten die ze schreef op haar 19 (Fearless) of 23 jaar (Red), moet herinneringen opgeroepen hebben aan talloze slapeloze nachten. Dertien daarvan besloot ze te bundelen op het nieuwe Midnights, haar tiende plaat.

Het holst van de nacht neemt bij Swift veel verschillende vormen aan. In Lavender haze ligt ze naar het plafond te staren, worstelend met de verwachtingen van de buitenwereld, terwijl haar geliefde onbekommerd naast haar ligt te snurken. In de doorleefde sleper Maroon contrasteert ze twee nachten: een waarin een relatie ontluikt en een waarin die weer in duigen valt. Midnight rain springt het creatiefst om met het concept: daar is middernacht vooral een metafoor voor de cesuur tussen ‘vandaag’ en ‘morgen’, of het moment waarop twee geliefden uit elkaar groeien.

Dat de zangeres met elke klokslag een crisis lijkt te herbeleven, betekent niet dat Midnights een mistroostige plaat werd. Na de intimistische folkalbums Folklore en Evermore, die ze tijdens de coronalockdowns opnam en uitbracht, keert Swift terug naar het synthpopgeluid dat haar het hitalbum 1989 opleverde.

Zelfs Kendrick Lamar-producer Sounwave sluit zich aan bij Team Swift voor het aanstekelijke Karma – dat werd een song waarop je danst in je slaapkamer, omdat het goed gaat met jou en slecht met je vijanden. Of zoals Swift het uitdagend verwoordt met één van haar typische bons mots: ‘Karma’s a relaxing thought/ aren’t you envious that for you it’s not?’.

Anti-Hero, het verslag van een existentiële inzinking waarbij de zangeres plots beseft hoe groot haar eigen aandeel is in de tegenslagen die haar te beurt vielen, doet met zijn eighties drumklanken dan weer denken aan een song als Blank Space, en verpakt zijn kritische zelfonderzoek in een even zonnige popproductie. Het vormt een van de hoogtepunten van het album, met een refrein dat perfect lijkt om op TikTok viraal te gaan: ‘It’s me, hi/ I’m the problem, it’s me’.

Maar daarmee zijn de voor de hand liggende hits wel op. Terwijl albums als 1989, Reputation of Lover overweldigend konden zijn in hun dadendrang, speelt Swift het op songs als Lavender Haze, Labyrinth en Question kleiner, met wat subtiele elektronica of zuchtende zang.

Ook You’re on your own, kid heeft tijd nodig om te groeien: de vijfde track op een Taylor Swift-album is doorgaans de emotioneelste van het pak, maar hier bloeit de muziek slechts langzaam open, samen met de protagonist in de tekst. Die beheerste aanpak past ook bij het concept van Midnights: de gevoelens op dit album beleeft Swift niet rechtstreeks, ze reflecteert erover.

Afsluiter Mastermind zorgt nog voor de meeste deining. Op het album geeft Swift een aantal keer besmuikt toe dat ze wat machiavellistische trekjes heeft, maar hier trekt ze alle registers open. ‘No one wanted to play with me as a little kid/ so I’ve been scheming to make them love me’ zingt ze, zowel over de geliefden in haar leven als over haar fans.

Het is het soort bekentenis waartoe je enkel kan komen als de storm in je leven is gaan liggen – tegen de tijd dat je weet wat je wil, waar je goed in bent, en wat je waard bent. Dan geeft zo’n achteruitkijkspiegel een schitterende reflectie.