Muziek uit Polen? Vijf tips voor Eurosonic (waaronder een verpletterende act)

Berry Galazka is op de website van ESNS de artiest die het vaakst wordt aangeraden door de internationale mediapartners van het festival. Ze vertegenwoordigt focusland Polen. Dat is op zich al bijzonder. Galazka groeide namelijk op in Florida en woont als artiest in Londen. Eind november trad ze voor het eerst op in Polen. In de Norblin Factory in Warschau, bij een concert waar ook andere Poolse ESNS-acts zich presenteerden.

De Pools-Amerikaanse stond in haar eentje op het podium en bracht een gelikte show met muziek uit een laptop. Dat wekte bevreemding, maar ook zonder band viel op dat het met de energie en het zelfvertrouwen wel goed zit bij Galazka. Muzikaal is het misschien niet opzienbarend, maar het klinkt wel erg lekker en ze weet hoe je een show neerzet. ,,In Groningen neem ik een band mee”, beloofde ze na afloop. ,,Door logistieke problemen lukte dat nu niet.”

Commercieel gezien is Ciśnienie (‘druk’ in het Pools) minder aantrekkelijk. Daarvoor is de muziek van het vijftal uit Katowice te afwijkend en eigengereid. Maar van de acht Poolse ESNS-acts die eind november in de Norblin Factory speelden, maakten zij de meeste indruk. Wat heet: het was een verpletterend optreden. Muziek als in een hogedrukketel, waarbij elementen uit postrock, jazz en klassiek in intense, lang uitgesponnen nummers tot een nietsontziende climax worden gebracht.

Vier van de vijf muzikanten van Ciśnienie zijn klassiek opgeleid. ,,In de klassieke muziek is er altijd de druk om zo te spelen als in de partituur staat”, vertelden ze na de showcase in Polen. ,,In deze setting kunnen we onze dierlijke energie kwijt. Dat werkt bevrijdend.” Ze hebben als Ciśnienie nog maar een paar keer in het buitenland opgetreden. ,,Op een jazzfestival en op een metalfestival.” En nu dus Eurosonic, op voorhand een hoogtepunt. Mis het niet.

Een andere muzikaal zeer interessante act uit Polen is jazztrio Immortal Onion uit Gdansk, dat met tenorsaxofonist Michał Jan naar Groningen komt. Met jazz als stevige basis worden avontuurlijke uitstapjes gemaakt naar minimal music, elektronische muziek en fusion. Op het album XD/ experience design uit 2020 leidde dat al tot een verzameling fascinerende composities waar je naar blijft luisteren. Op Screens uit 2023 (gemaakt met Jan) wordt die lijn voortgezet.

Tijdens de showcase in Warschau kon Immortal Onion niet optreden omdat de bassist op tournee was met Hania Rani. Een andere zevenkoppige formatie uit Gdansk met wortels in de jazz, Klawo, was er wel. Ook interessant, maar nog wel wat ongericht. Stilistsch waaiert de muziek van Klawo alle kanten uit zonder dat er echt opzienbarende afslagen worden genomen. Maar eenmaal op stoom wordt er wel een feestje gebouwd.

Een muzikale avonturier van heel andere snit is multi-instrumentalist en componist Wacław Zimpel. Met zijn laptop en altklarinet creërt Zimpel intrigerende, ritmische soundscapes, die zich niet in een hokje laten plaatsen. Hij is klassiek opgeleid maar maakte na zijn studie de overstap naar geïmproviseerde muziek en elektronica.

Zimpel trad eerder op in Nederland en werkte al samen met grootheden als James Holden en Sam Shackleton. Voor zijn laatste album Train Spotting liet hij zich inspireren door de geluiden van zijn woonplaats Warschau. In de Norblin Factory wist hij, staand achter een tafel vol elektronica, drie kwartier lang te boeien met een soundscape van vogelgeluiden, subtiele minimalistische klankvelden en diepe stadsritmes die de oordopjes bijna uit je oren deed trillen.

Ook Natalia Zamilska maakt elektronische muziek, maar dan in de techno-hoek. De Poolse dj en producer loopt al een aantal jaren mee in de scene en overtuigde tijdens de showcase in Warschau met een sterk opgebouwde set vol verrassende wendingen. Ze laat zich in haar ongepolijste, opzwepende nummers onder meer inspireren door volksmuziek uit Silezië, maar er komt ook gabber voorbij. Ze heeft al bescheiden naam gemaakt in de VS en Groot-Brittannië.

Dat geldt niet voor de twee Eurosonic-acts uit Polen die in eigen land het grootst zijn. De 23-jarige rapper Mata staat in Polen voor volle zalen en probeert nu via Eurosonic, onder de naam Polak GPB, de sprong naar een internationaal publiek te maken. De carrière van popzanger Jann explodeerde eerder dit jaar toen hij, volgens sommigen om politieke redenen, de Poolse voorselectie van het Eurovisie Songfestival niet overleefde.

Voor alle Poolse acts en het volledige programma van Eurosonic zie esns.nl.