Presentator Harm Edens geflankeerd door teamcaptains Peter Pannekoek en Jan Jaap van der Wal. Edens ziet zichzelf als het ’vangnet’ van de captains.
Een bijzonder jubileum, donderdag, voor het AVROTROS-programma Dit Was Het Nieuws. Het was niet van begin af aan duidelijk dat de show, met vaak bikkelharde grappen, zo lang zou overleven in een wereld die steeds meer ’woke’ werd. Presentator Harm Edens en teamcaptains Peter Pannekoek en Jan Jaap van der Wal weten daar echter wel raad mee: „Ik denk dat we onomstreden zijn geworden…”
Er zal in de uitzending van donderdagavond niet uitgebreid bij worden stilgestaan, maar het eigen jubileum van ’Dit was het nieuws’ wordt zeker even genoemd als PowNed-verslaggever Mark Baanders en Chef’Special frontman Joshua Nolet aanschuiven in de 300e aflevering van het AvroTros-programma. Volgens presentator Harm Edens (63) hoeven we geen toeters en bellen te verwachten.
„We hebben wat dat betreft weinig grote verrassingen in petto. Behalve mijn vaste teksten op camera, wordt er volop geïmproviseerd door Peter Pannekoek (38) en Jan Jaap van der Wal (44). Dat is niet alleen razend knap, maar ook de kracht van het programma. Ik ben een beetje het vangnet van de captains. Zie je veel van mij, dan is dat eigenlijk niet goed, dan hebben we een tamelijk chemieloze opname gehad. Gelukkig komt dat bijna nooit voor. Maar toch; ik geef het je te doen om daar te gaan zitten, een saai filmpje over de formatie voorgeschoteld krijgen en daar dan de humor uit zien te knijpen.”
Harm: „Tot het decor van zichzelf in elkaar stort. Dat zou net kunnen samenvallen met mijn overlijden, zodat ze daarvan ook meteen de kist kunnen timmeren. Dat zou toch wel heel eervol zijn.”
Peter: „Dat wil ik meemaken. Jouw begrafenis. Ik hoop dus nog een hele lange tijd.”
Jan Jaap: „Ik scheel qua leeftijd wel ietsje met Harm. Het zal moeilijk worden om zijn grote schoenen te vullen, laat ik dat maar vast on the record gezegd hebben. Als hij stopt, dan hoop ikzelf nog wel een jaar of twintig à dertig door te gaan.”
Harm: „We doen er na elk seizoen steeds een half jaar of jaartje bij en het ligt er ook aan wat de NPO wil. DWHN hoort een beetje bij me, want als ik niet elk half jaar een zeven weken durende uitlaatklep heb voor mijn eigen mini-meninkjes, dan begint het wel te knagen. Ik ben daar zo aan gewend geraakt.”
Peter: „Er is geen enkel programma waar ik me zo thuis voel als hier. Ik heb dan ook alle functies – van redacteur tot schrijver en captain – wel doorlopen. Ik heb alleen de camera en de autocue nog niet bediend.”
Peter: „Ik ben wel wat veranderd. Mijn lego-fascinatie is inmiddels wel weg.”
Jan Jaap: „Ik kan nog steeds met dezelfde verbazing en verwondering kijken naar wat er in de wereld gebeurt, maar er nu beter op een luchtige manier over praten.”
Harm: „Ik stond toen veel onbezorgder in het leven. Naast DWHN besteed ik ongeveer tachtig uur per week aan duurzaamheid en dat drukt best zwaar op mijn schouders. De outlook naar de toekomst, die we aan onze kinderen en kleinkinderen geven, is niet bepaald rooskleurig. Tel daar de verlomping en verdomming bij op en je ziet dat we weinig elegant met elkaar omgaan. Het is lastig om de lol er een beetje in te houden, maar dat moet je wel proberen.”
Jan Jaap van der Waal, Harm Edens en Peter Pannekoek. Foto: ANP
Harm: „Nou, dat weet ik niet. Als klein, dik knulletje van acht op de lagere school had ik al aanvaringen met leraren, omdat ik niet vond kunnen wat daar soms gebeurde en daar dan wat van zei. Dat werd me niet altijd in dank afgenomen. Op de middelbare school ben ik zelfs eens naar huis gestuurd toen een nare Duitse leraar iemand aan z’n haar trok en ik hem heel hard Hitler noemde, in het rijtje voorzetsels an-auf-hinter-neben-in-über-vor-zwischen. Woedend was hij.”
Jan Jaap: „Ik hoop niet dat deze woorden profetisch worden, maar ik denk dat wij als programma onomstreden zijn geworden en dat we er gewoon mogen zijn. Met twee eindredacteuren (Eric van Sauers en Koos Terpstra, red.) en driehonderd man publiek worden we bovendien aan alle kanten gecorrigeerd als dat nodig is.”
Peter: „Ik voel me volledig vrij om te zeggen wat ik wil, maar ga wel altijd bij mezelf te rade of mijn intenties goed zijn. Het is nooit mijn doel om een beetje te shockeren om het shockeren en hanteer de spelregel: zou ik die grap ook durven maken als diegene in het theater bij mij zit? Soms komt iets op tv minder goed over en knippen we het er in de montage uit.”
Harm: „Je bent een kind van de tijd waarin je leeft en groeit daarin door. Vanmiddag kwam ik nog een grapje van Karin Bloemen uit 2012 tegen, die als een Surinaamse vrouw stuntelde met taal en allerlei subgroepen. Haar publiek lag dubbel, maar dat zouden we nu echt niet meer doen. Niet omdat we in een mislukt soort woke-bewustzijn zitten, maar omdat de tijd zich ontwikkelt. Sommige dingen zijn gewoon niet zo grappig meer.”
Harm: „De vertrutting in de maatschappij is zeker zichtbaar, en als kind van de jaren zeventig zoek je weleens je grenzen op. Op de sportschool staat bijvoorbeeld de helft nu met een onderbroek onder de douche. Bang dat iemand wat ziet. Sta ik daar weer in m’n eentje naakt. Tegenwoordig fiets ik daarom maar gewoon zeiknat naar huis en douche ik daar wel. Veel efficiënter, geen gehannes met teenslippers meer en minder kans op voetschimmel.”
Jan Jaap: „Hoho, vergeet het eten niet. Dat is daar altijd zo lekker. Ook dat helpt ons om, in dit warme bad dat het al is, naar elkaar toe te groeien en langzaam een onverslaanbaar trio te worden. We delen links en rechts tikken uit en weten ook hoe we dat moeten doen. Heel vaak, wanneer iemand op televisie of in de politiek een keer een uitschuiver maakt, wordt er gezegd dat het satire of cabaret is. Terwijl ik denk: het is wel een vak, jongens. Niet iedereen die heel hard rijdt is autocoureur en niet iedereen die een uitschuiver maakt is een satiricus. Het is een kunst die je moet beheersen.”
Peter: „Ik herinner me dat we ons zorgen maakten of Theo Hiddema wel op tijd zou komen. Uiteindelijk stapte hij gezellig aangeschoten binnen en moesten wij hem bijpraten over Russische hackers die door de AIVD waren gepakt. Het was alsof hij water zag branden, terwijl Hiddema juist in de Tweede Kamer zat waar dat die week behandeld was. Dat vond ik wel grappig.”
Harm: „Henny Stoel, toen anchor van het NOS Journaal, schoot eens heel geestig uit haar neutrale rol, die zij natuurlijk moest bewaren. Oud-Palestijns president Yasser Arafat kwam in beeld, waarop zij heel hard en vanuit haar onderbuik riep: ’Ach jee, die terrorist!’ Wij schrokken, zij schrok en we konden daarna niet meer hetzelfde kijken. Je bent natuurlijk allemaal mens en iedereen heeft zo z’n dingetjes met het nieuws.”
