Viel de bergbeklimmer, of was het een ongeluk – dat moet detective Hae-Joon achterhalen, maar het contact met de weduwe vertroebelt zijn blik in ‘Decision to leave’.
Even lijkt Park Chan-wook terug te keren naar de snoeiharde misdaadfilms uit zijn vroege jaren. Maar zijn detectivefilm Decision to Leave blijkt een verraderlijk gevaarte: meer romance dan thriller.
„Moord is een beetje als roken: de eerste is het lastigst.” Met dit soort dialogen weet je dat je een film noir zit te kijken, en dat je in handen bent van een vaardig verteller. Decision to Leave van de Zuid-Koreaanse regisseur Park Chan-wook zit vol met dit soort tekstjes, en meer nog met visuele momenten die zijn grote kunde als filmmaker bewijzen.
Met Decision to Leave creëert Park zijn variant op de film noir, het duister soort misdaadfilm dat in de jaren veertig en vijftig in Amerika opkwam en sindsdien steeds opnieuw weer relevant blijkt. De film draait om de twee personages waar het in film noirs zo vaak om draaide: de detective en de femme fatale, verwikkeld in een kat-en-muis-spel.
De detective is rechercheur Hae-jun (Park Hae-il), die leidt aan slapeloosheid en zijn ingedutte huwelijk liefst ontwijkt met nachtelijke surveillancediensten. Hij krijgt flink wat om zich in vast te bijten wanneer een ervaren amateurklimmer onderaan een berg wordt gevonden. In eerste instantie wijst alles op een ongeluk, maar Hae-jun vertrouwt de reactie van de echtgenote van het slachtoffer niet. En dus begint hij deze Seo-rae (Tang Wei) te observeren, waarbij hij al snel de grens tussen professionele interesse en persoonlijke fascinatie uit het oog verliest.
Het is bepaald geen nieuw uitgangspunt – zie Alfred Hitchcocks Vertigo (1958) of, iets recenter, Paul Verhoevens Basic Instinct (1992) voor eerdere variaties op het thema. Park toont zich bewust van die voorgangers, knipoogt er vrolijk naar, en krijgt het voor elkaar om zijn versie fris en modern aan te laten voelen.
Dat eigentijdse gevoel zit deels ingebakken in de plot. Voor veel thrillerschrijvers zijn mobiele telefoons een schrikbeeld – altijd een hulplijn op zak, hoe houd je het dan nog spannend? Maar in het slimme scenario vol wendingen en verrassingen, geschreven door Park en zijn vaste coscenarist Jeong Seo-kyeong, blijken juist die apparaatjes de kern van het mysterie te verbergen.
Maar meer nog dan de inhoud is het de vorm die Decision to Leave zo oorspronkelijk maakt. Met vaste hand weet Park de gelikte beeldvoering van een thriller te vermengen de zachtere tonen van een romance – want dat is toch echt wat er opbloeit tussen Seo-rae en Hae-jun. Park weet daar ook nog een duivels gevoel voor humor mee in balans te houden. Neem de scène waarin Hae-jun na een lange achtervolging te voet een verdachte eindelijk te pakken krijgt, en de vechtpartij tussen de twee zich in slakkentempo ontvouwt omdat ze allebei al uitgeput zijn.
Telkens weer weet Park bovendien verrassende perspectieven te vinden voor scènes die anders misschien geijkt aan zouden voelen. Zoals het shot vanuit de ogen van he lijk wanneer dat aan het begin van de film gevonden wordt – inclusief een mier die over de oogbal van de dode, en dus dwars over het beeld loopt.
Vorige week werd als opmaat naar deze nieuwe film al Parks moderne klassieker Oldboy uit 2003 opnieuw uitgebracht. Het is nog altijd zijn bekendste film, en hij mag inderdaad herzien worden, al is het maar om te benadrukken dat Park met Decision to Leave iets anders doet.
Oldboy was de middelste film in wat inmiddels bekend staat als Parks ‘wraaktrilogie’, samen met Sympathy for Mr. Vengeance (2002) en Lady Vengeance (2005). Die drie films, en vooral Oldboy, vormden de apotheose van Parks vroege carrière: films over kleine criminelen vol plotselinge geweldsuitbarstingen.
Sindsdien heeft de regisseur zich met voelbaar plezier op een veelheid aan verschillende genres gestort. Van quirky romkom (I’m a Cyborg but That’s OK) via vampierfilm (Thirst) tot historische erotische thriller (The Handmaiden). Met Decision to Leave bewijst hij nu dat hij ook de
Hitchockiaanse whodunit tot in de puntjes beheerst.
Wraak en geweld, de hoofdthema’s van veel van Parks eerdere films, zijn in Decision to Leave nog altijd aanwezig. Maar het kat-en-muisspel tussen rechercheur en femme fatale draait ook om de tegenpolen ervan: liefde en empathie. Al wordt dat uiteraard gecompliceerd met een flinke dosis obsessie, list en bedrog.
Film: Decision to leave Regie: Park Chan-wook Met: Park Hae-Il, Tang Wei, Go Kyung-Pyo Te zien: Forum, Groningen; Slieker, Leeuwarden; Cine Sneek