Een geschilderd bos in de stad Groningen, op een paaltje langs de weg | Kunst kijken met Eric Bos

In het zuiden van de stad Groningen loop je zomaar langs een stuk bos. Alsof het ooit een uitgestrekt woud is geweest, in de loop van de eeuwen bijgesneden tot een slordig vierkant omgeven door stedelijke bebouwing.

Als je er binnen durft te gaan – het is er een beetje schemerig en vaak vochtig – dwaal je langs oude paden en een vijver en lijkt de stad even heel ver weg. Tot je ineens voor een landhuis staat waar de rieten en rotan buitenmeubels aan een koloniaal verleden doen denken. Een droombeeld.

Een kunstenaar als Matthijs Röling bracht daar zijn jeugd door. Op zijn vroege interieurschilderijen zien we door de ramen het balkon en de bomen van het bos. Van een echt bos is overigens geen sprake. Het was oorspronkelijk een Franse tuin, in de 19de eeuw omgewerkt tot een grillig aangelegd park waar vanaf 1957 iedereen mocht wandelen.

Vóór die tijd bestond het gebied buiten het landgoed uit moestuintjes en een enkele boerderij. De stad zag je ergens noordwaarts in de verte, waar de Herebrug en de Oosterbrug in de nevels lagen. Het park en het landhuis Groenestein rezen omhoog als een kasteel in een polder, de plek eromheen was tot 1915 het dorp Helpman.

Via de Helperbrink kom je langs een van de parkingangen waar sinds kort een paaltje met daarop de reproductie van een schilderij van Johan Dijkstra te zien is. Hij had zijn veldezel neergezet en schilderde eind jaren 30 het Park Groenestein in de lente. Het kunstwerk bestaat uit impressionistisch geschilderde bomen en boompjes waar het zonlicht doorheen speelt.

Johan Dijkstra (1896-1978) was in 1918 een van de belangrijkste leden en medeoprichter van de kunstenaarsgroep De Ploeg. De Ploegleden gingen uit van kleur en beweging.

In Huize Groenestein woonde op dat moment een mede-Ploeglid en vriend van Johan Dijkstra, de in 1892 in Huize Groenestein geboren kunstenaar en leraar Duits Geert Streurman, wiens vader kweker was van exotische planten. Streurman was later nog oprichter van het Veenkoloniaal Museum in Veendam. Hij kreeg schilderles van de beroemde paardenschilder Otto Eerelman en was van 1918 tot 1922 lid en zelfs voorzitter van De Ploeg.

Johan Dijkstra was vaak bij zijn vriend Streurman in en om Groenestein te vinden om er te schilderen. En al zien we op dit schilderij niet het geheimzinnig schemerige van het park terug, wel gaf hij de situatie weer zoals die toen bestond. Betrekkelijk jong geboomte tegen een blauwe lucht in de lentezon. Als de jeugdfoto van een eeuwenoude plek.