Waar zijn de superhelden als je ze nodig hebt? Nog één week in het Forum in Groningen. Lees hier waarom je de tentoonstelling The Art of DC niet wil missen
Superman-catwalk in de tentoonstelling The Art of DC - The Dawn of Super Heroes, Forum Groningen. Foto: Jan Willem van Vliet
Poolkappen smelten. Landen verdrinken of verdrogen. Er is een pandemie. Er is honger en oorlog. Waar zijn de superhelden als je ze nodig hebt? In Groningen. Nog één week.
The Art of DC - The Dawn of Super Heroes heet de grote tentoonstelling in Forum Groningen, de opvolger van het door corona geplaagde Game On. 50 years of videogames. Ingewijden weten dan wellicht genoeg. Maar voor een breder publiek kan het geen kwaad duidelijk te maken dat aan de Nieuwe Markt een spectaculair verhaal wordt verteld over de strijd tussen goed en kwaad.
Wonder Woman in de tentoonstelling The Art of DC - The Dawn of Super Heroes, Forum Groningen Foto: Jan Willem van Vliet
Dat spectaculaire mag letterlijk worden genomen. Aan de hand van zo’n 160 tekeningen, 200 afbeeldingen en 40 kostuums en attributen wordt verspreid over duizend vierkante meter en twee verdiepingen uit de doeken gedaan hoe een buitenaardse held uit een stripboek bijna 85 jaar geleden de aanzet gaf tot een cultureel fenomeen.
Entree in een goedkoop ogend tijdschrift
Die held heet Superman en maakte in juni 1938 zijn entree in een goedkoop ogend Amerikaans tijdschrift getiteld Action Comics met 64 pages of thrills. Het tijdschrift bleek zo’n commercieel succes dat een variant werd bedacht, dit keer met een meer wereldse held, een detective die als de Bat-Man een eigen blad kreeg, Detective Comics. Destijds te koop voor tien cent.
Daarna ging het los. Wie nog exemplaren van deze tijdschriften op zolder heeft liggen, moet ze beslist niet bij het oud papier doen, ze zijn veel geld waard. Wie de originele tekeningen bezit, is zelfs te benijden, die doen naar verluidt honderdduizenden dollars.
Batman en Robin in de tentoonstelling The Art of DC - The Dawn of Super Heroes, Forum Groningen Foto: Jan Willem van Vliet
Het particuliere museum Art Ludique in Parijs beschikt over een van de grootste DC-collecties ter wereld en heeft deze, samen met voorwerpen afkomstig van het Amerikaanse bedrijf DC Comics, gebruikt voor een rondreizende tentoonstelling. Na Frankrijk, Engeland, Polen, Verenigde Arabische Emiraten, Hongkong en Japan doet de expositie als laatste stop Nederland aan.
Van striphelden tot bioscoopvullers
The Art of DC - The Dawn of Super Heroes zit slim in elkaar. Niet alleen wordt verteld hoe Superman en Batman zich de afgelopen decennia hebben ontwikkeld van striphelden tot bioscoopvullers, er is ook aandacht voor hoe bijfiguren als Wonder Woman en The Joker een eigen leven zijn gaan leiden. Tevens wordt – kort – stilgestaan bij de invloed op de popcultuur van de jaren zestig.
Beeld van de tentoonstelling The art of DC in Forum Groningen Foto Mediahuis Noord
Anno 2022 ogen Superman en Batman zeer fit en sterk. Wandelend door de soms duistere, dan weer kleurrijke tentoonstellingsruimten wordt duidelijk dat dit niet altijd zo is geweest. Na de dynamische start in de jaren veertig en vijftig leken ze een tijd uit de gratie of sleets geworden. Dat veranderde toen Hollywoord zich serieus op het verschijnsel superheld besloot te storten.
In het verlengde daarvan: DC Comics maakt deel uit van entertainmentconcern Warner Bros. Concurrent Marvel (Iron Man, The avengers, Captain America, Thor) valt onder het Disney-concern. Museum Art Ludique maakte overigens ook over deze superheldenleverancier een tentoonstelling. Die haalde Groningen (nog) niet.
Groots opgezet artwork en rekwisieten
De filmactiviteiten krijgen veel aandacht in Groningen. Zo wordt de impact van Hollywood duidelijk gemaakt door het tonen van storyboards, groots opgezet artwork en rekwisieten die zijn gebruikt voor filmopnamen. Blikvangers zijn de vijfhonderd wegende Batpod uit The Dark Knight en The Dark Knight Rises en een schaalmodel van de Batmobile uit Batman begins.
The Joker-maskers en de Batmobile in de tentoonstelling The Art of DC - The Dawn of Super Heroes, Forum Groningen Foto: Jan Willem van Vliet
Dan zijn er nog de kostuums. De tentoonstellingsmakers hebben een catwalk opgesteld met geklede poppen die onder anderen Christopher Reeves, Michael Keaton, Danny DeVito en Jack Nicholson in herinnering roepen. Het pakje van Catwoman Michelle Pfeiffer uit Batman Returns ligt iets verderop en oogt dramatisch gehavend.
Verrassend is kledingontwerper Linda Hemming in een videofragment te horen vertellen dat zij zich voor het kostuum van The Joker liet inspireren door de Britse popmusici Keith Richards, Sid Vicious en Pete Doherty. In een ander videofragment linkt filmregisseur Christopher Nolan op zijn beurt de superhelden aan de Griekse mythologie. De Amerikaanse makers kenden hun Europese klassiekers.
Scheidslijn tussen goed en kwaad
Wat spannend is aan de tentoonstelling, is dat de scheidslijn tussen goed en kwaad niet strak is getrokken. Tegenover Superman, Batman en Wonder Woman staan eerdergenoemde The Joker, diens subversieve vriendin Harley Quinn en Poison Ivy, creaties die weliswaar het kwaad vertegenwoordigen, maar tegelijkertijd op wonderbaarlijke wijze niet onsympathiek zijn.
Wat heel goed is, is dat de samenstellers steeds weer terugkeren naar de oorspronkelijke strips uit de beginjaren. Bij elke ontwikkeling en elke film en elk figuur worden originele tekeningen getoond. Het maakt duidelijk dat de DC-creaties met hun tijd meegaan en geworteld blijven in het verleden. Alsof ze er altijd al waren en bij ons zullen blijven. Net als levensbedreigende en wereldverwoestende rampen.
The art of DC - dawn of super heroes Tot en met 26 maart te zien in Forum Groningen www.forum.nl/dc ★★★★☆
