Zangeres ISZA uit Emmen voert actie voor de Tweede Kamer voor een debat over de verdeling van cultuurgeld. Foto: Erwin Budding Photography
De regio krijgt al meer cultuurgeld dan voorheen en kan wat minister Eppo Bruins betreft pas na 2029 weer op extra geld voor kunst rekenen.
Namens Noord-Nederland voerden vooral Drentse cultuurvertegenwoordigers actie bij de Tweede Kamer, voorafgaand aan het begrotingsdebat over cultuur. Drenthe krijgt komende jaren immers maar 3 euro per inwoner voor cultuur en Noord-Holland 86 euro, liet de noordelijke lobby van tevoren weten.
Minister Eppo Bruins (NSC) van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap gaf de regio alleen weinig kans. Het systeem is al bijgesteld om de regio tegemoet te komen, regionale kunstorganisaties krijgen nu al meer kans bij een beoordeling dan instellingen in de Randstad, betoogde hij. ,,In de drie grote steden heb je 50 procent kans op honorering, in de regio 73 procent kans. Limburg had dit keer zelfs 100 procent honorering.’’
Vrijwel alle partijen in de Tweede Kamer vinden dat de verdeling van kunstgeld toch oneerlijk blijft. Met name Kamerleden van de PVV, NSC en BBB maakten daar een heel punt van tijdens hun betoog. ,,Het verschil is nog enorm’’, vond Rosanne Hertzberger van NSC. ,,Er is een kloof’’, zei Claudia van Zanten van BBB.
‘Je moet voor je keuzes staan’
De oppositiepartijen reageerden vol verbazing omdat deze partijen juist in het kabinet zitten. ,,Waarom verandert u dan niets in de verdeling? Waarom houdt u dit betoog maar doet u er niets tegen?’’, zei Sandra Beckerman van de SP. Mohammed Mohandis van GroenLinks-PvdA vond het niet deugen: ,,U hebt zelf voor dit beleid gekozen. Als politiek moet je voor je eigen keuzes staan.’’
PVV’er Martine van der Velden en Van Zanten van de BBB erkenden dat ze eigenlijk geen plan hebben om het geld anders te verdelen. ,,Er is nu eenmaal niet meer geld.’’
Vertegenwoordigers van Drentse gemeenten en cultuurinstellingen voerden maandag actie voor de Tweede Kamer, met een plattegrondje waaruit blijkt dat de regio minder cultuurgeld krijgt. Foto: Erwin Budding
De VVD en D66 wezen er wel op dat veel theatergezelschappen uit de Randstad door het hele land trekken. ,,Er zijn zelfs gezelschappen die weliswaar in de Randstad gevestigd zijn maar alleen maar in de regio optreden’’, zei Christianne van der Wal van de VVD.
Rosanne Hertzberger vond dat alleen veel te simpel. Het gaat volgens haar ook om de geur en het gevoel van een voorstelling of museum. ,,Het gaat ook om de regionale worteling en het dialect. Gezelschappen in de regio vertellen andere verhalen dan die in de Randstad.’’
Hertzberger wees er ook op dat de provincies Drenthe, Zeeland en Flevoland zelfs helemaal niet in aanmerking komen voor geld voor theater. ,,Dat betekent dat talent uit de regio nooit de kans krijgt zich te ontwikkelen.’’
‘Groningen is magneet voor Drenthe’
Maar haar partijgenoot minister Bruins was het daar niet mee eens. Veel makers van cultuur zijn nu eenmaal in grote steden, antwoordde hij. ,,Voor Drenthe is bijvoorbeeld de stad Groningen een magneet. Het gaat erom dat cultuur bereikbaar moet zijn.’’
De minister stelde dat de Tweede Kamer de huidige verdeling van 2025 tot 2029 niet meer kan veranderen omdat de subsidies al verdeeld zijn. ,,Als u wat wilt veranderen kan dat vanaf 2029.’’ Hij stelde wel een potje van twee miljoen euro per jaar in het vooruitzicht om ,,de regio nog verder te bevoordelen’’, zogenoemde witte vlekken-gelden.
De PVV en BBB vroegen uiteindelijk inderdaad om het geld vanaf 2029 dan eerlijker te verdelen. ,,Ze dronken een glas, ze deden een plas en alles bleef zoals het was’’, vatte Harmen Krul van het CDA het debat samen. ,,Geen knaken, geen extra taken’’, bevestigde Bruins.
Drenthe teleurgesteld
Vertegenwoordigers van de Drentse Peergroup die aanwezig waren reageerden niet bepaald opgelucht. Zangeres ISZA uit Emmen zong van tevoren nog een protestlied. Maar Peergroup werd helemaal niet genoemd in het Kamerdebat.
Wethouder Albert Haar van de gemeente De Wolden was aanwezig namens de Vereniging Drentse Gemeenten. Hij vond dat de coalitiepartijen zich te gemakkelijk lieten afschepen. ,,De minister zegt dat er geen geld is, maar dat is natuurlijk een politieke keuze.’’
Volgens Haar zou het potje ‘witte vlekken-gelden’ voor Drenthe nog wel een beetje lucht kunnen geven. Daarmee zou Peergroup via de provincie wellicht toch geld kunnen krijgen.
