De meeste mensen hebben wel iets te eten in huis om 1 à 2 dagen verder te kunnen. Maar wat als een ramp langer duurt?
Foto: John van Hamond
Zweden en Finland waarschuwen hun burgers voor een mogelijke oorlog, terwijl de spanningen door de Russische oorlog met Oekraïne verder oplopen. Bestaan er in Nederland ook zulke maatregelen? En wat kun je het beste in een noodpakket stoppen?
De Zweedse overheid verstuurt zo’n 5 miljoen brochures met de oproep aan burgers zich voor te bereiden op een eventueel conflict. Het boekje met de titel Om krisen eller kriget kommer (Als er crisis of oorlog komt) heeft een update gekregen en is twee keer zo dik als de vorige editie van zes jaar geleden. Buurland Finland, dat aan Rusland grenst, lanceerde gelijktijdig een website van vergelijkbare strekking.
Beide landen sloten zich na de Russische invasie in Oekraïne in 2022 aan bij de NAVO. Daarvoor behoorden ze lange tijd tot geen enkel militair bondgenootschap.
De Zweedse minister Carl-Oskar Bohlin met het boekje ‘Als er crisis of oorlog komt’. Foto: ANP/AFP
Praktische adviezen
De brochure van het Zweedse agentschap voor rampenbestrijding MSB bevat praktische adviezen over wat te doen bij bijvoorbeeld oorlogen, natuurrampen of cyberaanvallen. Het is pas de vijfde keer sinds de Tweede Wereldoorlog dat een dergelijke brochure wordt verstuurd. De veiligheidssituatie is ernstig en ‘we moeten allemaal onze weerbaarheid versterken’ om crises het hoofd te bieden, en uiteindelijk ook de oorlog, aldus MSB.
Het Zweedse boekje ‘Als er crisis of oorlog komt’. Foto: ANP/EPA
Volgens de Belgische krant Het Belang van Limburg hebben niet alleen Zweden en Finland dergelijke maatregelen genomen. Zo ontvingen onlangs ruim 2 miljoen inwoners van Noorwegen een pamflet waarin inwoners worden aangespoord zich voor te bereiden om een week lang te kunnen overleven in geval van extreem weer, oorlog of andere bedreigingen. En afgelopen zomer kregen de Denen een e-mail over water, voedsel en medicijnen die ze nodig hebben om een crisis van drie dagen te doorstaan.
Denkvooruit.nl
Heeft Nederland ook zo’n boekje of website klaar om inwoners voor te bereiden op een oorlog of crisissituatie? Willem-Jan Uijtdehage, woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid: „De overheid heeft sowieso de website denkvooruit.nl in de lucht met daarop allerlei informatie.” Ook is er een advies om 48 uur zelfredzaam te kunnen zijn.
Verder voert onze overheid op dit moment nauwelijks actieve voorlichtingscampagnes. „Zorg voor een back-upplan voor jezelf”, benadrukt Uijtdehage. Als je bijvoorbeeld kinderen of een hond hebt, zorg dan dat je daar ook voor minimaal 48 uur voor kan zorgen, is het nu het advies op de website denkvooruit.nl.
Uijtdehage kan wel al melden dat een voorlichtingscampagne in de maak is die ergens in het komend voorjaar moet verschijnen. „In december komt er ook een Kamerbrief over dit onderwerp met als hoofdvraag: wat gaan we aan weerbaarheid in de volle breedte doen? Het nieuwe kabinet is nu bezig om daar beleid op te voeren.”
Bij onze buren
In België worden ook tips gegeven om een noodpakket samen te stellen. Opvallend genoeg wordt bij onze buren voedsel niet vermeld. Laura Demullier, woordvoerster van het Nationaal Crisiscentrum België: „Meestal hebben mensen toch iets te eten in huis om 1 à 2 dagen verder te kunnen.”
Maar is 2 dagen zelfredzaamheid de norm? „In Nederland zijn ze momenteel ook bezig met dit onderwerp. Daar spreken ze over 48 uur. In Scandinavië hebben ze het over 3 tot 7 dagen. Er is nog geen internationale richtlijn”, legt Demullier uit. Volgens haar wil de Benelux graag op een lijn komen. Op de vraag of deze samenwerkingsplannen bekend zijn bij het Nederlandse ministerie van Justitie en Veiligheid moet Uijtdehage het antwoord vooralsnog schuldig blijven: „Of hier in de Benelux aan gewerkt wordt, krijg ik even niet helder”.
Wat zit er zoal in een noodpakket?
Volgens Denkvooruit.nl, een voorlichtingssite van de overheid, moet een noodpakket je minimaal 48 uur na een ramp kunnen voorzien. Denk aan flessen water, houdbaar eten, kaarsen, een EHBO-doos, dekens, een fluitje, cash, gereedschap, desinfecterende gel, wc-papier, tandpasta, maandverband, kopieën van je paspoort en reservesleutels.
‘Prepsites’ raden ook waterfilters, messen, gastoestellen of een bijl aan. Veel spullen heb je waarschijnlijk al in huis. Het advies is echter om die in een waterdichte rugzak te bewaren, zodat je ze snel bij de hand hebt tijdens een ramp. Bedenk wel dat niet alles even lang houdbaar is. Zelfs water en gasmaskers hebben een beperkte houdbaarheidsdatum.
