Contant geld leek bij de banken helemaal uit de gratie, maar door de oprukkende cybercriminaliteit raden ze ons aan toch wat contanten in huis te halen. Foto: Shutterstock
De ouwe sok is terug van weggeweest. Want daarin kunnen we mooi contant geld verbergen, ter voorbereiding op barre tijden, zegt De Nederlandsche Bank. Vijf vragen en antwoorden.
Contant geld in huis halen?! De banken willen toch dat we alles pinnen?
Ja, de banken zijn dol op het elektronische betaalverkeer. Want dat is voor hen veel goedkoper. Minder geldtransporten, geen bankovervallen meer, minder geldautomaten die af en toe geramd worden door criminelen. Bovendien vindt de overheid het fijn als we alles pinnen, omdat dit de strijd tegen zwart geld makkelijker maakt. Ook veel winkeliers vinden pinnen veiliger. Maar De Nederlandsche Bank waarschuwt al langer dat de banken niet alle geldautomaten moeten opdoeken. Contant betalen moet mogelijk blijven, omdat sommige mensen dat prettiger vinden, maar ook met het oog op mogelijke pinstoringen.
Waarom nu de oproep om contant geld in een ouwe sok of onder je matras te stoppen?
De Nederlandsche Bank waarschuwt voor het risico dat hackers het hele elektronische betalingsverkeer in Nederland lam leggen. Een situatie waarbij we een paar dagen of zelfs langer niet elektronisch kunnen betalen, is niet denkbeeldig. Dus afhankelijk van je gezinssituatie is het handig als je toch 50 of een paar honderd euro in huis hebt.
Waarom komen ze daar nu mee?
De opkomst van kunstmatige intelligentie (AI, artificial intelligence) gaat razendsnel. Banken gebruiken AI om hun systemen beter te beveiligen, maar hackers evengoed om die systemen te kraken. Die hackers kunnen criminelen zijn, maar ook uit landen komen waarmee we als Nederland niet zo’n fijne relatie hebben.
Er is een serieuze wedloop gaande en De Nederlandsche Bank helpt banken om hierbij weerbaarder te worden. Zij biedt testen aan en stimuleert het uitwisselen van gegevens tussen banken onderling. Toch gaat het af en toe mis. Het Financieele Dagblad verhaalt over banken die betaalrekeningen verstrekken aan niet-bestaande personen of een betaalinstelling die tijdens een computerstoring werd overvallen door hackers, die vervolgens miljoenen euro’s overmaakten naar terroristen, mensenhandelaren en illegale wapenhandelaren. Wereldwijd neemt deze computercriminaliteit met grote sprongen toe. Volgend jaar zal er volgens het FD zo’n 10.000 miljard euro mee gemoeid zijn.
Maar moet de overheid de burgers niet te hulp schieten als zich een grote pinstoring voordoet?
In zo’n geval zullen er altijd mensen zijn die geen contant geld in huis hebben. Sommigen zitten zo krap bij kas dat ze niet 50 of 100 euro achter de hand kunnen houden. Anderen hebben dat wel gedaan, maar je zult zien dat ze dat geld nét voor iets anders hebben gebruikt wanneer de pinautomaten uitvallen. De banken en de overheid zullen iets moeten bedenken om deze mensen te helpen, door bijvoorbeeld kleine bedragen als voorschot te verstrekken. Het scheelt wel een flinke slok op een borrel als ze dat niet meteen voor alle achttien miljoen Nederlanders hoeven te doen, omdat een flink deel van de bevolking zichzelf kan redden.
Vooral jonge Nederlanders hebben veelal geen rooie cent in huis. Moeten de banken hen niet nadrukkelijker waarschuwen dat dit niet zo verstandig is?
Dat is zeker geen overbodige luxe. Sowieso moeten we ons allemaal beter voorbereiden op crisissituaties. De elektriciteit kan langdurig uitvallen, er kan geen water meer uit de kraan komen, er kan een overstroming plaatsvinden, noem het allemaal maar op. De overheid voert de campagne denkvooruit.nl en spoort de Nederlanders aan om behalve contant geld ook een noodpakket met mineraalwater, houdbaar eten, een radio die op batterijen werkt, kaarsen, lucifers et cetera in huis te halen. Allemaal vanuit de gedachte dat de overheid in een grote crisis onmogelijk iedereen meteen de juiste hulp kan bieden.