Met opgepoetste asielplannen die grotendeels al in het regeerprogramma stonden, willen PVV en NSC de asielimpasse doorbreken. Een wet met maatregelen om de instroom te beperken moet wél door het parlement, terwijl PVV-leider Wilders de afgelopen weken juist hamerde op een noodwet die niet door de Kamers hoefde.
In ruil voor enkele aanscherpingen van eerdere plannen is hij nu door de pomp gegaan.
Conceptbrief
Uit een conceptbrief van premier Schoof blijkt dat PVV en NSC slechts een paar verscherpingen van het asielbeleid hebben aangesproken. Een opvallende is dat de dwangwet voor spreiding van asielzoekers zo mogelijk dit jaar nog wordt afgeschaft.
Daarnaast wordt de taakstelling voor gemeenten om statushouders een woning te geven afgeschaft en worden zij ook verplicht een aangeboden woonplek te accepteren. Ook gaat Nederland maximaal 200 door de VN geselecteerde vluchtelingen opvangen in plaats van de huidige 500.
NSC krijgt zin: asielnoodwet van tafel
Maar de door de PVV verlangde noodwet om de asielinstroom te beteugelen wordt omgezet in een ’asielnoodmaatregelenwet’, waarbij wordt ingezet op een snelle behandeling van het parlement. Een belangrijk verschil is dat die laatste wet in tegenstelling tot de eerste wél direct door het parlement moet: zowel de Eerste- als de Tweede Kamer moeten er groen licht voor geven.
Dat was voor NSC een heet hangijzer, die partij krijgt nu ook haar zin. Wilders zei de afgelopen weken juist nog dat hij ’geen ruggengraat van een banaan’ had en dat het zonder de noodwet ’een heel moeilijk verhaal’ voor de PVV zou worden: „Ik weet niet of we dan heel lang met elkaar doorgaan.” Hij lijkt nu toch bakzeil te hebben gehaald.
Verblijfsvergunningen voor onbepaalde tijd afgeschaft
Veel van de verdere asielplannen die in de conceptbrief van Schoof staan, komen bekend voor. Dit kabinet wilde al het strengste asielbeleid ooit, maar dat wordt zelfs nog wat aangescherpt. Verblijfsvergunningen voor onbepaalde tijd worden afgeschaft. Die voor bepaalde tijd gaan van vijf jaar naar drie jaar. Asielminister Faber zei onlangs na een bezoek aan Denemarken nog naar een vergunning van maximaal twee jaar te willen gaan.
Grenscontroles ingevoerd
Nog zo’n al aangekondigde maatregel is grenscontroles in te voeren. In de brief van Schoof staat die eind november al moeten worden ingevoerd, om asielzoekers die elders al asiel hebben aangevraagd in Europa ’direct kunnen worden teruggestuurd’. Alleen eind november is een aanscherping ten opzichte van het eerdere voornemen.
Ongedocumenteerde asielzoekers vastgezet
Er komen begin volgend jaar 50 tot 100 cellen voor vreemdelingenbewaring, blijkt uit de conceptbrief. Die komen er voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Ongedocumenteerde asielzoekers worden vastgezet, is het voornemen. Dat is iets concreter dan eerder in het akkoord is afgesproken.
Spreidingswet eerder ingetrokken
De asieldwangwet intrekken was al het plan, als onderdeel van het uitroepen van de asielcrisis. Nieuw daaraan is het voornemen om dat snel en separaat, mogelijk nog dit jaar, te doen.
De grote vraag is of de Eerste Kamer dat wel trekt. De senaat steunde de invoering van die regelmatig bekritiseerde wet eerder juist. Statushouders krijgen geen voorrang meer op sociale huurwoningen blijkt uit de brief, maar ook dat was al aangekondigd.
Delen Syrië voortaan als veilig betiteld
Het kabinet wil ook het landenbeleid aanscherpen voor Syrië. Dat houdt in dat sommige delen van dat land, die nu nog als onveilig worden betiteld, mogelijk voortaan veilig zijn. Migranten uit die delen maken dan nauwelijks nog kans op asiel. Dat lijkt een flinke aanscherping, maar er was al een ambtsbericht vanuit Buitenlandse Zaken aangekondigd, op basis waarvan een aanscherping kan plaatsvinden.
VVD en BBB buigen zich woensdagmiddag ook nog over het compromis dat Schoof, PVV en NSC hebben gesloten. Die partijen schuiven pas voor het eerst aan en kunnen ook nog op- of aanmerkingen hebben.
