Douchen in de gemeentedouche, nieuwe koelkasten kopen en een hogere contributie vragen. Dit is wat amateurclubs doen om een faillissement te voorkomen

Dat leert een belronde langs clubs in Groningen en Drenthe. Een nieuw energietarief dat drie- tot viermaal de hoogte heeft van het oude. Het zijn duizelingwekkende cijfers, een jaar geleden niet voor te stellen. Elk huishouden heeft ermee te maken en ook sportverenigingen.

Vooral amateurvoetbalclubs voelen de gevolgen. Volgens Ben van Olffen, de voorzitter van de Belangenorganisatie Amateurvoetbal Verenigingen (BAV), is het beeld in het Noorden niet anders dan in de rest van Nederland. ,,Er zijn een paar clubs die echt grote problemen hebben. Die hebben hulp nodig. De meeste clubs hebben nu nog genoeg buffers, maar die raken wel een keer uitgeput. Aan het eind van het eerste kwartaal van 2023 zal tweederde van alle clubs in Nederland een nieuw en dus veel duurder variabel energietarief hebben, dan komen de klappen.’’

De BAV, waarbij zo’n 1600 van de in totaal 2400 amateurvoetbalverenigingen zijn aangesloten, hield twee weken geleden een enquête onder haar leden waaruit die zorgen ook naar voren kwamen. Het noodfonds dat minister Conny Helder (langdurige zorg en sport) onlangs toezegde, bevat 6 miljoen euro. ,,Peanuts’’, zegt Van Olffen. ,,Lang niet genoeg om faillissementen te voorkomen. Daar moet echt veel meer bij.’’

Ook de nieuwe TEK-regeling (Tegemoetkoming Energie Kosten), die via de KNVB werd gelanceerd, roept vooral vragen op. Via de TEK kunnen clubs die minimaal 7 procent van hun omzet aan energielasten betalen, de helft van de extra kosten terugkrijgen. Maar die aanvraag kan pas in het voorjaar worden ingediend en volgens Van Olffen gaat er pas in het derde of vierde kwartaal uitbetaald worden. ,,En het is maar zeer de vraag of je club daarvoor in aanmerking komt. Die regeling is toegespitst op het MKB, inclusief een BTW-regeling waar veel clubs niets aan hebben.’’

Nee, er moet nodig iets gebeuren. Vooral vanuit Den Haag, stelt Van Olffen. ,,Minister Helder zegde een gesprek met ons toe, maar we wachten nog steeds. Het is oorverdovend stil. Den Haag lijkt het nu weer vooral naar de gemeenten te schuiven. Dat vinden wij geen goede ontwikkeling. Laat Den Haag zo snel mogelijk dat noodfonds uitbreiden én meer duidelijkheid geven over de TEK.’’

In een niet-representatieve steekproef onder clubs uit ons hele gebied peilden wij hoeveel problemen die gestegen energieprijzen nu opleveren. Wat blijkt? Veel onrust en angst voor wat komen gaat is er zeker, maar gemeenten spelen een belangrijke rol: zij lenigen in veel gevallen de ergste nood. Contributieverhogingen zijn nog nauwelijks aan de orde, verzoeken aan leden om thuis te douchen ook.

Geen paniek bij DZOH, de grootste club van Emmen. ,,Wij hebben het geluk’’, zegt voorzitter Ginus Gangelhof, ,,dat onze gasprijs nog het eind van 2023 vast staat. Het komende jaar hoeven we nog niet te vrezen. Wij zien natuurlijk ook wel wat er rondom ons gebeurt. En we merken het ook in de inkoopprijs van bijvoorbeeld snacks en bier, daarin zit ook die hogere energieprijs die de producenten daarvan betalen inbegrepen. Die rekenen wij dus ook door. Maar niet meer dan nodig is. En douchen kan nog gewoon hier op de club. Al letten we wel wat beter op of er misschien ergens in een kleedkamer een radiator niet onnodig staat te loeien. Dat soort dingen, daar verdien je nu geld mee. Contributie wordt hier niet verhoogd. Dat vinden we niet kunnen. Onze leden hebben het al lastig genoeg.’’

Tip van Gangelhof: ,,Kijk eens goed waar je allemaal subsidie voor kunt krijgen, je zult versteld staan’’.

Voorzitter Jan Willem Reitsma: ,,Gelukkig zijn we financieel gezond en kunnen we tegen een stootje, maar ik ben ook heel blij dat de gemeente Westerkwartier ons erg helpt. Er komt nu een steunpakket aan van 1 miljoen euro voor de sportclubs, ik hoop en verwacht dat we daar aanspraak op kunnen maken. Verder zijn we bezig met het verduurzamen van onze accommodatie, maar ook met behulp van gemeentelijke en provinciale subsidies. Zo willen we een warmtewinningsunit installeren en hebben we zonnepanelen besteld. Maar ja, de levertijd is lang, die komen pas in het voorjaar als het goed is.’’

Tip van Reitsma: ,,Wacht niet te lang, tot het misschien te laat is. Voor je het weet teer je in op je eigen vermogen. Informeer je, bel met de gemeente, onderneem actie.’’

,,Erg nijpend’’, omschrijft Harold Enting, voorzitter van nieuwbakken fusieclub HOVC (Odoorn, Valthe, Exloo) de situatie van zijn club. ,,We hebben drie accommodaties. In augustus 2024 staat hier in Odoorn als het goed is een gloednieuw clubgebouw voor de hele club, maar tot die tijd zullen we het op drie plekken warm moeten houden. Nog even, tot aan de nieuw- en verbouw, in Odoorn en verder in Valthe en Exloo. Dat kost dus nogal wat. Sluiten van die andere accommodaties is natuurlijk geen optie. Niet eens vanwege de afstand, maar dan hebben we simpelweg te weinig velden om te trainen en te spelen. Gelukkig laat de gemeente Borger-Odoorn ons niet stikken. Maar zonder die hulp waren we in juni volgend jaar failliet gegaan, zeker weten. Wat we doen om kosten te besparen? We trainen zoveel mogelijk op één park, om niet onnodig het licht te laten branden. Douchen kan nog gewoon bij ons, maar we letten wel op de temperatuur en kijken of we die misschien iets lager kunnen zetten.’’

Tip van Enting: ,,Ga praten met de gemeente. Dat is heel belangrijk.’’

Voorzitter Sip Zwerver: ,,We hebben twee soorten douches, die van onszelf en de gemeentelijke, waarvoor we een bedrag betalen aan de gemeente Groningen. We vragen onze leden wel om die douches te gebruiken, dat scheelt weer wat geld. Onze penningmeester heeft aan het begin van dit jaar ons termijnbedrag flink hoger gezet, waardoor we een buffertje hebben opgebouwd. Dat bleek een goede greep. En we hadden wat extra geld gereserveerd voor energiekosten. Vooruitzien is ook belangrijk. Mede daardoor hoeven we de contributie niet te verhogen. Dat willen we pas doen als het echt niet anders kan. Onze leden hebben het al lastig genoeg met hun eigen energierekening.’’

Tip van Zwerver: ,,Gebruik je gezond verstand en zorg dat je tijdig geld reserveert.’’

Voorzitter Eliza Wesseling is blij dat haar club nog niet hoeft te vrezen. ,,Wij hebben nog een flinke buffer en kunnen het nog wel even uitzingen’’, zegt ze. ,,Daarom hoeven we de contributie nog niet te verhogen en kunnen leden nog gewoon bij ons douchen. Maar ja, we willen ons dak binnenkort ook vernieuwen en of we daar straks nog genoeg geld voor hebben is wel een beetje de vraag. We hebben LED-verlichting en zonnepanelen en natuurlijk zijn we waakzaam. Binnenkort krijgen wij ook een nieuw tarief van de gemeente. Dat is nog even afwachten. En we zijn hard aan het kijken en nadenken hoe we onze accommodatie uit 1994 nog verder energiezuinig kunnen maken, bijvoorbeeld door raamisolatie. Maar dat valt nog niet mee.’’

Praten met de gemeente, dat deden de clubs van Hoogeveen ook. Op initiatief van vv Hollandscheveld. Tjeerd de With, voorzitter van De Weide (900 leden), is blij met dat initiatief. ,,We hebben als Hoogeveense clubs een gemeenschappelijk probleem en bij wethouder Roelof Bisschop vonden we gelukkig een luisterend oor. Ik weet zeker dat de gemeente zich maximaal gaat inspannen om te zorgen dat geen club het loodje legt. Daar heeft de gemeente ook geen enkel belang bij natuurlijk. Sporten is gezond.’’ Toch voerde De Weide op de onlangs gehouden algemene leden vergadering een contributieverhoging in: 8 euro per jaar moeten de leden meer gaan betalen. ,,Een heel bescheiden verhoging’’, vindt De With, ,,en daar gingen de leden dus ook mee akkoord. We wilden ook per se niet meer omhoog, omdat wij ook snappen dat iedereen het moeilijk heeft in deze tijd. Maar 8 euro vonden we acceptabel en dat levert toch jaarlijks 7 duizend euro op die we goed kunnen gebruiken, want onze energierekening gaat van zo’n 25 duizend euro per jaar naar tussen de 60 en 65 duizend. De gemeente wil ook dat we zelf initiatieven nemen en dat vind ik ook goed. Vandaar. Maar douchen kan nog altijd op de club.’’

Tip van De With: ,,Ga in gesprek met je gemeente.’’

,,We hebben er absoluut last van’’, zegt voorzitter Jan-Jurjen Timmer van SV Bedum. ,,We hebben de laatste jaren best wel kunnen sparen. En ja, de inkomsten uit de transfers van Arjen Robben zorgen natuurlijk ook voor flink wat extra vet op de ribben. Maar dat geld hebben we allemaal geoormerkt, daarvan willen we een mooie nieuwe accommodatie bekostigen die er in de zomer van 2024 moet staan. Dus wij zijn net als alle andere clubs hele erg bezig te kijken hoe we geld kunnen besparen. Zo hebben we heel veel goede tips gekregen uit platformbijeenkomsten van de KNVB hierover, de Groene Club. Heel simpele die gewoon flink geld opleveren. Bijvoorbeeld: kijk naar je keukenapparatuur. Onze koel- en vrieskasten waren behoorlijke energieslurpers. Die hebben we ingeruild voor een paar veel zuiniger exemplaren. Die investering voor het nieuwe gebouw hebben we een paar jaar naar voren gehaald. Of: zet je koelcel een paar dagen uit, als je hem niet gebruikt. De temperatuur loopt dan natuurlijk iets op, maar doordat zo’n ding meestal goed geisoleerd is, kan dat best. Let wel even of je erg bederfbare waar hebt, natuurlijk.’’

,,We hebben ook gesprekken met gemeente Het Hogeland en die lopen goed. We weten dat we in nood een luisterend oor vinden. De contributie blijft hetzelfde, een verhoging is niet aan de orde. En leden kunnen gewoon bij ons douchen. Ik sluit niet uit dat dat in de toekomst anders wordt, maar die willen we zo lang mogelijk openhouden.’’

Tip van Timmer: ,,Bezoek die platformbijeenkomsten als die van de KNVB, die geven echt nieuwe inzichten. elke club heeft nu dit probleem, je kunt van elkaar en van specialisten leren.’’

,,Natuurlijk voelen wij het ook’’, zegt bestuurslid René Becker van SC Stadskanaal. ,,Binnen het bestuur wordt heel druk gezocht naar mogelijkheden om fondsen aan te spreken. Onze ervaring leert ons inmiddels dat er voor heel veel zaken subsidies te verkrijgen zijn, zeker als het om energie en duurzaamheid gaat. We waren al druk om ons park te verduurzamen, we krijgen bijvoorbeeld in januari zonnepanelen. Dat was ook de voorwaarde voor de gulle gift die we van anderhalf jaar geleden kregen van een oud-jeugdlid. Maar alles wat we van dat flinke bedrag bekostigen moet ten goede komen aan de jeugd. Dus er zitten wel haken en ogen aan. Maar dat was een plan dat er al lag. Verder kijken wij natuurlijk ook hoe we zuiniger met energie kunnen zijn door bijvoorbeeld douches beter af te regelen en efficiënter ruimtes te gebruiken.’’

Tip van Becker: ,,Informeer bij de gemeente over de mogelijkheden voor verduurzaming. En zet gekwalificeerde vrijwilligers in, die niet alles afkraken maar alleen in het belang van de club kijken.’’

,,We zijn druk bezig een nieuwe accommodatie te realiseren’’, vertelt penningmeester Niek van Leijsen. ,,Maar we zitten nu dus nog in een oud pand dat slecht is geïsoleerd. Dus ja, het gaat ons enorm aan en kost ons heel veel geld, die energieprijsverhoging. Daarom hebben we ook met pijn in het hart de contributie moeten verhogen, met 15 euro per jaar. Dat vonden we nog een acceptabel bedrag. We wonen in een dorp waar weinig mensen problemen hebben om de contributie te betalen, dat soort zaken speelt dan ook mee. Zes weken geleden hebben we LED-verlichting gekregen op het trainingsveld, dus dat helpt ook iets qua kilowattage. Maar die zat al in de pijplijn. Verder kijken we of we in aanmerking komen voor die nieuwe TEK-regeling en zijn we in gesprek met de gemeente Noordenveld. Die is gelukkig erg sportminded, is onze ervaring. Dus we vrezen niet voor een faillissement, maar zonder genoemde hulp was die er wel gekomen, binnen afzienbare tijd. Want voor geen enkele club zijn dit soort verhogingen zomaar op te hoesten.’’

Tip van Van Leijsen: ,,Kijk goed wat er allemaal aan regelingen is op het gebied van duurzaamheid, bij gemeente en bij de provincie.’’