Wat is het toch makkelijk om een rechtse roeptoeter te zijn. Je roept gewoon ‘huizenbezitters zijn de klos’ en de toon is gezet.
Wonen is hét thema van de komende verkiezingen. De woningmarkt zit compleet op slot en de oplossingen vergen stevige keuzes.
De oorzaken zijn legio, maar grootste twistpunt is de aftrek van de hypotheekrente. Huizenbezitters betalen minder belasting over de hypotheek die ze afsloten voor de aanschaf van hun huis. In totaal gaat het dit jaar om 11 miljard euro die niet in de staatskas vloeit, maar rechtstreeks terechtkomt op de bankrekening van huizenbezitters.
Je hoeft geen groot licht te zijn om te bedenken wie hiervan de dupe zijn. Dat zijn de niet-huizenbezitters. Oftewel huurders en starters op de woningmarkt. Globaal gesproken, degenen met de kleinste portemonnee.
Klaas Knot, de Groninger die onlangs terugtrad als directeur van De Nederlandsche Bank zei onlangs dat dit de regeling is waaraan hij zich het meest ergerde.
Stoppen ermee
Ook internationale organisaties als de OESO en het IMF bepleiten al langer een einde aan deze financiële meevaller voor huizenbezitters. Een ambtelijk advies vorig jaar aan het toenmalige kabinet liet aan duidelijkheid evenmin iets te wensen over: stoppen ermee.
Want stoppen leidt tot meer inkomsten voor de staat. Dat is gezien alle extra uitgaven die de komende jaren noodzakelijk zijn (denk aan vergrijzing, defensie en energietransitie) geen overbodige luxe. Daarnaast dalen de huizenprijzen. De hoogspanning gaat van de woningmarkt af en starters kunnen makkelijker toetreden.
Niet in één ruk
Natuurlijk moet de afschaffing van de hypotheekrenteaftrek geleidelijk gebeuren. De pleister er in één stevige ruk aftrekken, brengt veel huizenbezitters in grote problemen. Ze hebben hun huis immers gekocht, rekening houdend met het belastingvoordeel dat ze hebben.
Tegelijkertijd moet er oog zijn voor de nadelen. Bijvoorbeeld, zonder belastingvoordeel kan het voor starters lastig blijven een huis te kopen. Dat is op te lossen door de inkomstenbelasting te verlagen, zo staat ook te lezen in dat ambtelijk advies.
Het is makkelijk om te roepen dat huizenbezitters de klos zijn bij afschaffing van de aftrek. Dat gebeurde deze week onmiddellijk nadat GroenLinks/PvdA zijn verkiezingsprogramma lanceerde, met daarbij het plan om de hypotheekrenteaftrek in twaalf jaar af te bouwen.
Misschien is dat te snel, misschien moet het in twintig jaar. Maar om dit probleem heen blijven lopen, is geen optie. Dat houdt de huizenprijzen kunstmatig hoog, verstoort de woningmarkt en houdt onrecht in stand.