We zijn ons eigen algoritme

Kijk, we snappen inmiddels allemaal hoe het online werkt. Op internet worden we met elke klik, swipe en zucht, verder de tunnel in getrokken van onze eigen voorkeuren. Je klikt op een video over honden en je hele tijdlijn verandert in een blaffende dierentuin. Je koopt één keer een paar wandelschoenen en Google denkt dat je de Alpen over gaat trekken. Dat voelt vaak alsof het ons overkomt, alsof we slachtoffer zijn van ‘het systeem’.

Maar eigenlijk zijn we zelf precies zo. Als ik vandaag besluit dat het een rotdag is, dan zie ik vooral rotdingen. Een collega die kortaf doet, de regen die altijd nét begint als ik mijn fiets van het slot haal. Maar als ik lekker wakker word, dan is die regen ‘fris’ en ‘nodig voor de plantjes’, en diezelfde collega is ‘gewoon druk’.

Het algoritme in mijn hoofd filtert de wereld op basis van waar ik op klik. En daar schrok ik een beetje van. Want het betekent dat mijn realiteit – en die van jou – niet per se de échte is. Het is de versie die we zelf het meeste voeden. Ik zie het ook bij vrienden. Eentje is bezig met haar kinderwens en opeens wemelt het in haar wereld van zwangere vrouwen. ,,Ze zijn overal’’, zegt ze. Een ander denkt na over een rode Fiat 500, en plots rijdt half Nederland erin.

Het is geen toeval. Het is focus. En onze focus is een stiekeme architect van ons bestaan. Wat me hierin intrigeert: als dit waar is – en ik denk dat het dat is – dan kunnen we het ook inzetten. Niet zweverig, niet in de stijl van ‘bestel bij het universum en je krijgt een pony’. Maar wel concreet. Het algoritme is niet alleen iets van Google, van YouTube of van die ene webshop die ineens wéét dat je op zoek bent naar een nieuwe koffiemachine. Maar wat online gebeurt, gebeurt ook offline. Het zit ín ons.

Zo denk ik dat geluk zich laat foppen. Dat liefde tevoorschijn komt als je er oog voor krijgt. En dat wat je aandacht geeft, echt groeit – niet als tegeltjeswijsheid, maar als feitelijk gevolg van hoe ons innerlijke algoritme werkt.

Onze hersenen zijn net die webshop: geef ze input, en ze tonen je vergelijkbare dingen. Ben je bezig met kansen? Dan zie je kansen. Focus je op alles wat misgaat? Reken maar dat je een lawine aan ellende over je heen krijgt. We zijn misschien allemaal de hoofdredacteur van onze eigen realiteit. En de algoritmes volgen de richting die we inzetten. Laten we dan maar blijven klikken op wat we willen in het leven. Dan stuurt je eigen brein je misschien de reclame van je dromen. Dus klik verstandig.