Mijn moeder appt me of ik een bos choi sam uit Amsterdam wil meenemen als ik haar kom bezoeken in Groningen.
Dingen die volstrekt vanzelfsprekend zijn voor mij, zijn dat voor haar niet altijd geweest. Na haar aankomst in dit land zou het nog meer dan 10 jaar duren voordat bepaalde Vietnamese voedingsmiddelen in de schappen te vinden waren. Aan het eten hier kon ze maar niet wennen, nog altijd niet, overigens. Al dat brood en die aardappels. Gelukkig heeft de import van Aziatische producten de laatste paar decennia een vlucht genomen. Kruiden die hier nog altijd niet te verkrijgen zijn, verbouwt ze zelf. Onze familie stuurt de zaden per post op vanuit Vietnam.
Mes en vork
Toen ze hier kwam, begin jaren 80, kon mijn moeder nergens eetstokjes kopen. Van de buurt kreeg ze wat meubels en een setje bestek gedoneerd. Ze had geen idee wat ze met mes en vork moest, daar kon ze niet mee eten. Niemand die het haar uitlegde, en ernaar vragen was te schaamtevol. Bij de huidige inburgeringscursus leren nieuwkomers hoe we hier boodschappen doen en hoe een gesprek bij de dokter eraan toegaat. Maar hoe mijn moeder om moest gaan met dat ze de taal niet sprak, de mentale belasting om haar dochter als tolk in te zetten voor volwassen zaken, werd niet geleerd bij de inburgeringscursus.
Hutspot
Op de site van DUO staat: ‘Bent u nieuw in Nederland? Meestal moet u dan inburgeren. Nederlands leren hoort bij inburgeren. En u moet leren hoe we in Nederland wonen en werken.’ Deze laatste zin is erg dwingend. Wat is dat dan precies, hoe wij hier wonen en werken. Er is een foto van mijn ouders die op de grond zitten te eten, zo deden ze dat vroeger thuis. Na een opmerking van een buurvrouw die zei dat Nederlanders dat hier niet zo doen, hebben mijn ouders zich geforceerd aan de eettafel. Met bestek uiteraard. Bami met mes en vork eten, is net zo ontheemd als hutspot eten met stokjes.
Menig Nederlander zou niet slagen voor de inburgeringscursus. De meest irrelevante vragen worden gesteld, waaronder hoe laat een Nederlander op visite gaat, hoelang de Afsluitdijk is, en of Willem van Oranje protestants of katholiek was. Als je binnen drie jaar niet slaagt, kun je boetes krijgen, bij elkaar maximaal 4.080 euro.
Een échte cursus
Nieuwe Nederlanders hebben allemaal een andere achtergrond, zijn om verschillende redenen hier gekomen. De inburgeringscursus zou geen examen moeten zijn, waar je ook nog eens voor beboet kan worden, maar een gesprek, een échte cursus. Waar loopt een nieuwkomer tegenaan, de taalbarrière, cultuurverschillen, en niet onbelangrijk, maar waar compleet overheen gegaan wordt: wat zou de nieuwkomer willen koesteren en behouden van thuis. Het land waar je opgegroeid bent, zal altijd een deel van je identiteit zijn. In de cursus leren wat je tegen een Nederlander moet zeggen als het kerst is, is vrij denigrerend. Mijn moeder dwingen de visitetijden uit haar hoofd te leren, had geen enkele zin. Bij haar is iedereen namelijk te allen tijde welkom.
