Ik lees een raar boek. Het heeft de vreemde, schijnbaar onaffe, titel Als op een winternacht een reiziger en het is geschreven door Italo Calvino, een Italiaan die al een paar decennia dood is.
In het boek volgen we de zoektocht van de Lezer naar het boek dat hij leest. Dat klinkt raar, maar het klopt toch, want nadat de Lezer een boek heeft gekocht bij de boekhandel en erin begonnen is, merkt hij dat zijn boek, net op het moment dat het spannend begon te worden, weer opnieuw begint. Het boek is incorrect gebonden en popelend van nieuwsgierigheid naar hoe het verder gaat, rept de Lezer zich naar de boekhandel om een juist exemplaar te verkrijgen. Daar wordt hem verteld dat de pagina’s van het boek waar hij in begonnen is niet horen bij het boek dat hij dacht te kopen. Ze zijn van een heel ander boek, Buiten op het landvan Malbork, van een onbekende Poolse schrijver.
Het is eveneens enorm meeslepend
De Lezer wil nu natuurlijk liever dat boek mee naar huis, hij is immers al in dát verhaal getrokken. Maar thuis blijkt dat nieuwe boek helemaal niet overeen te komen met het verhaal waar hij al aan begonnen was, het is echter eveneens enorm meeslepend. En, zo wordt na een aantal pagina’s duidelijk, eveneens fout gedrukt en zo ontspint zich een zoektocht naar het juiste boek, waarbinnen de Lezer (en de lezer met de Lezer) steeds in nieuwe verhalen tuimelt, die steeds weer op nieuwe wijzen onvoltooid blijken. Boeken waar de Lezer helemaal niet naar op zoek was, maar die toch razend meeslepend zijn.
Deze week is het Boekenweek. De Boekenweek is een 90 jaar oude marketingcampagne om lezers naar de boekhandel te lokken met activiteiten, fleurige etalages en het Boekenweekgeschenk. Dat is allemaal hartstikke goed natuurlijk, veel boekhandels kwakkelen en elke extra prikkel om er één binnen te lopen is mooi meegenomen. Maar boekhandels hebben in de Boekenweek de (volledig begrijpelijke) neiging hun etalages te vullen met stapels boeken die in de weken vóór de Boekenweek al goed verkochten. Daardoor lopen de (uitgevers van) bestsellerauteurs deze week extra lekker binnen en blijven een heleboel andere boeken ongelezen. Dat is jammer en ook een beetje gek. Het heet immers de Boekenweek en niet de Week van de Bestseller.
Pak een detective uit de kast met een kapotte rug en ezelsoren
Voor deze negentigste Boekenweek wil ik het dus een keertje anders doen: lees eens een boek dat niemand anders leest. Ga eens niet naar de boekhandel, maar naar de bibliotheek en pak een detective uit de kast met een kapotte rug en ezelsoren. Kijk eens in die weggeefboekenkast en pak een beschimmeld jeugdboek uit de jaren 50 of een beduimelde bloemlezing met aantekeningen in kleurpotlood erin. Ga naar je oma en lees wat zij 40 jaar geleden las. Je krijgt er misschien geen geschenk bij, maar de kans op een hoogstpersoonlijke ontdekking is groter. En lezen is ontdekken, dat is de hele lol!
En wil je toch een winkel steunen, vraag dan eens naar het boek dat ze juist nooit verkopen. Een exemplaar met een vlek erop, een exemplaar dat achter de kast was gevallen, een boek dat ze 10 jaar terug veel te ruim hebben ingekocht. Je leest iets anders dan alle anderen. En met het meenemen van een winkeldochter help je je boekhandel pas echt.