De betreurde koningin Elizabeth II is maar tweemaal hollend waargenomen, beide keren van opwinding over een winnend paard tijdens The Derby-races.
Dat staat in het pas verschenen A Voyage Around the Queen van Graig Brown. Evenals andere publicaties over het Engelse koningshuis is die uiterst oneerbiedige uitgave haast niet uit handen te leggen (unputdownable); ik heb er in elk geval van gesmuld.
Het is niet dat de Windsors zulke belangwekkende individuen zijn. Elizabeth heeft in de zeventig jaar van haar regering kans gezien geen enkele misstap te begaan, maar ook niet één opzienbarende uitspraak te doen. De schandaaltjes rond haar nageslacht zouden, indien ze iemand anders betroffen, de krant niet hebben gehaald. Het meest opmerkelijke aan het stukgelopen huwelijk van Charles en Diana was het gegeven dat zijn maîtresse een stuk minder aantrekkelijk oogde dan zijn echtgenote.
Uiterst meeslepend
Nu was het Verenigd Koninkrijk anderhalve eeuw lang de machtigste natie ter wereld, wat belangstelling voor zijn toenmalige heersers verklaart, maar die positie heeft het allang niet meer. Niettemin blijven wij elke verwikkeling waarin the Royals verzeild raken gebiologeerd volgen. Dat ligt in de eerste plaats aan hun biografen, die zelfs over onbeduidende familieleden een spannend boek kunnen schrijven.
Bij ons bestaan er voor zover ik weet geen levensbeschrijvingen van prinses Margriet, en nauwelijks van Irene (zelfs over koningin Emma vond ik maar één titel); in Engeland zijn er verscheidene over de prinsessen Margaret en Anne, Queen Mary, Lord Mountbatten et cetera – de rij is eindeloos. Er is zelfs een boek over de totstandkoming van het boek over Queen Mary. Daarenboven zijn vrijwel al die werken in een uiterst meeslepende stijl geschreven.
Scheiding van Hendrik VIII
Mij heeft altijd verwonderd dat de grootste crisis uit de recente Engelse geschiedenis (1936) ontstond omdat Edward VIII een gescheiden vrouw wilde huwen, wat volstrekt taboe was, terwijl de historische Britse breuk met de kerk van Rome in de 16de eeuw juist voortkwam uit de weigering van de paus de scheiding van Hendrik VIII goed te keuren.
Omdat sedertdien de koning immer een protestant moest zijn, is het verhaal van de Engelse monarchie een opeenvolging van onverwachte troonswisselingen. Na het uitsterven van de oorspronkelijk Schotse Stuarts kwam het huis Hannover aan de macht, waarvan de eerste koning geen woord Engels sprak en de tweede vooral Frans, en nog altijd beschouwt de adel het koningshuis als een stelletje buitenlandse parvenu’s. Dat George V tijdens de Eerste Wereldoorlog de Duitse naam (inmiddels Saxen-Coburg-Gotha) verving door Windsor veranderde daaraan weinig.
Blackadder
Onderling hebben de inheemse aristocraten het dikwijls smalend over ‘those Germans’ wanneer ze de koninklijke familie bedoelen. In de onvergetelijke Blackadder-serie zegt de prins-regent (de latere George IV) tegen de held: ,,After all, Blackaddder, we’re British!”, waarop deze antwoordt: ,,You’re not!”
Eén van de meest innemende vorsten was Edward VII, koning van 1901 tot 1910, die desondanks door overspelige avonturen gedurende zijn lange wachttijd als Prins van Wales de nodige vijanden had gemaakt. Eens inviteerde hij een edelman met wie hij in onmin verkeerde voor een diner ten paleize, teneinde een verzoening tussen hen beiden te bewerkstelligen. Die verontschuldigde zich per telegram: Sorry can’t come. Lies follow by post.