Dat het volk feilloos de verkeerde kiest, is een doorslaggevend argument tegen het referendum

Niettemin ging ik ooit om met een vrome protestant, die zijn overtuiging niet onder stoelen of banken stak. Zo eiste hij, tot verlegenheid van zijn tafelgenoten, algehele stilte in een restaurant wanneer hij voor de maaltijd wilde bidden.

Vreemd genoeg vond hij het paasfeest een droeve bedoening. De nadruk lag voor hem, en vrees ik voor velen zijner geloofsgenoten, op Goede Vrijdag en de Kruisiging, terwijl de essentie van Pasen natuurlijk de Opstanding is, die door roomsen de Verrijzenis genoemd wordt. Men zegt altijd dat die laatsten weinig van hun eigen religie weten, maar dit hebben ze beter door.

In zuidelijke landen als Italië en Spanje wordt Pasen dan ook veel uitbundiger gevierd dan hier, waar de nadruk vooral op Kerstmis ligt. Een paar jaar geleden was ik op Palmzondag in Valencia, waar het straatbeeld beheerst werd door talloze met palmtakken wuivende kindertjes.

Dat brengt me op een paar eigenaardigheden in het lijdensverhaal. Die palmtakken verwijzen naar Jezus’ triomfantelijke intocht in Jeruzalem, een week vóór Zijn marteldood. In de evangeliën wordt Hij na het Laatste Avondmaal door Judas verraden. Maar waarom moet iemand aan het arrestatieteam worden aangewezen, die een paar dagen eerder door de hele stad is toegejuicht?

Dat is alleen verklaarbaar als je weet dat die vier versies van de blijde boodschap lang na dato geschreven zijn, in de tijd van de eerste christenvervolgingen. Toen was het dienstig verraad te ontmoedigen, en de geschiedenis van het berouw dat Judas eigenlijk meteen overviel en zijn gruwelijke einde diende als afschrikwekkende waarschuwing.

Hetzelfde geldt voor de verloochening door Petrus. Ook die is vooral te begrijpen in het latere licht van het christendom als onderdrukte minderheid, en geeft aan dat een benauwd leugentje om bestwil (,,Ik ken den Mensch niet”) vergeven kan worden. Als zelfs ‘de prins der apostelen’ in de fout kon gaan, zou dat een eenvoudige gelovige zeker niet worden aangerekend.

Aardig is in dit verband dat bijna iedereen denkt dat de haan na die ontkentenis driemaal gekraaid heeft. Dat is niet zo. Jezus had Petrus, toen hij Hem tijdens genoemd Avondmaal van zijn onwankelbare trouw verzekerde, aangezegd dat hij Hem, eer de haan kraaide, driemaal zou verloochenen. Dat melden Mattheus, Lukas en Johannes; alleen Markus heeft het erover dat de haan twee keer kukelt.

Dat het volk, door de Romeinse stadhouder Pilatus gevraagd of hij de schuldeloze Jezus of de moordenaar Barabbas vrij zal laten, feilloos de verkeerde kiest, is voor mij van oudsher het doorslaggevende argument tegen het referendum (‘Wat wil het volk?’, schreef Gerard Reve, ‘Niet veel goeds, zoveel is zeker.’).

Na de Opstanding, waar het zoals gezegd met Pasen om gaat, zijn het vrouwen, onder wie Maria Magdalena, die zien dat het graf leeg is, en zij zijn het ook aan wie de verheerlijkte Jezus het eerst verschijnt. Er zijn stoutmoedige katholieken (wijlen Dries van Agt was er één van) die daarin een reden zien om de vrouw tot het priesterambt toe te laten.