Vanuit de Kamerbankjes roepen dat alles anders moet. Maar knopen worden niet doorgehakt in Den Haag | Oh oh Den Haag

Zo ging het deze week over het lerarentekort, het gedoogbeleid van cannabis, de Oekraïners en andere asielopvang. Het ging over de overbevolking van Nederland, de ongezonde leefstijl van veel Nederlanders, de Europese natuurherstelwet en over armoede.

Er was zelfs een debat met de hoogdravende titel democratische zeggenschap over publieke voorzieningen. Wat heeft de burger nog in te brengen als allerlei publieke diensten geprivatiseerd zijn, vroegen de SP en ChristenUnie al een paar jaar geleden. Nu stond het eindelijk op de agenda.

De Groningse SP-leider Jimmy Dijk zag zijn kans schoon. Dat te veel mannen in pakken met puntschoenen de baas zijn over woningcorporaties en ziekenhuizen.

Hij wilde heus niet zeggen dat ze allemaal in een Maserati rijden, maar het probleem is volgens hem wel dat ze zelf nog nooit in een huurwoning hebben gewoond. Dat door de privatisering van energiebedrijven zelfs de overheid geen grip meer heeft op de levering van gas en stroom. ,,Het zou toch fantastisch zijn als thuiszorgwerkers hun eigen directeur mogen kiezen?’’

Kamerleden van de andere partijen vonden het best leuk om een beetje vrijblijvend te filosoferen of dat niet anders zou kunnen. Maar ja, het is wel een ,,wonderlijk’’ debat, reageerde D66’er Joost Sneller. ,,Mooi ideologisch’’, meende Silvio Erkens van de VVD. Maar wel een ,,beetje gemankeerd’’, vond CDA-leider Henri Bontenbal.

Wat CDA, VVD en D66 betreft is er niet zo veel mis met nutsbedrijven in handen van ‘de markt’. ,,Grote energiebedrijven leveren wel heel goede service omdat ze groot zijn’’, verdedigde Bontenbal ze. ,,Veel klanten zijn daar juist heel tevreden over. Zonder die grote energiebedrijven was de ontwikkeling van wind op zee nooit zo snel gegaan.’’

Dijk ging nog even verder met moties over zorgpersoneel dat voortaan verplicht inspraak moet krijgen over zorgfusies. Of woningcorporaties die huurders verplicht inspraak moeten geven voor ze gaan verbouwen.

Allemaal leuk en aardig, vond woonminister Hugo de Jonge. Maar ook niet erg praktisch, want je kan toch niet een hele verbouwing van een flat ophouden zolang één huurder niet reageert?

Zorgminister Conny Helder had ook weinig zin om privévermogen in de hele zorg te verbieden. Want er zijn immers sinds mensenheugenis al apothekers en huisartsen die voor eigen rekening werken?

Bontenbal probeerde Dijk nog te bewegen al zijn kansloze moties maar in te trekken. Want het gáát toch eigenlijk nergens over zolang er geen kabinetsplannen zijn. Maar Jimmy hield vol.

Hij probeerde nog met nota bene Pepijn van Houwelingen van Forum voor Democratie het kabinet te vragen of grote woningcorporaties of ziekenhuizen niet gesplitst en kleiner kunnen. Niet dat we vaak een fijn debat met Forum hebben, voegde Dijk wel even toe. Maar hij zag hier toch een medestander in de strijd tegen grote bedrijven en logge overheidsinstanties.

Hugo de Jonge sabelde het idee meteen neer. Sympathiek bedoeld maar niet realistisch, vond-ie. Kleine corporaties lijken misschien nostalgisch, maar het is vooral valse romantiek want ze krijgen nooit genoeg huizen gebouwd.

Dan ging het bij een debat over Oekraïners wel wat meer ergens over. Mona Keijzer van BBB en Caspar Veldkamp van NSC willen een strengere aanpak van Oekraïners, en kaartten aan dat veel van hen werken en geld verdienen maar toch gratis blijven wonen en leefgeld krijgen. En dat er te veel Oekraïense mannen naar Nederland komen omdat dat leefgeld een aanzuigende werking heeft.

Staatssecretaris Eric van der Burg reageerde in nette woorden dat het weinig zin heeft zo vrijblijvend uit de Kamerbankjes wat te roepen. Hij was allang van plan die regeling voor het leefgeld te veranderen, dus die voorstellen van BBB en NSC waren helemaal niet nodig.

Nog erger, vond Van der Burg, was dat Mona Keijzer en Gidi Markuszower van de PVV in de vrijblijvende bui van de Kamer wel leuk suggereerden dat er Oekraïners teruggestuurd moeten worden, maar dat ze daarmee vooral angst onder die vluchtelingen zaaien. Zonder dat ze het waar kunnen maken, vond Van der Burg.

Want hadden ze immers niet beloofd dat ze zich voortaan aan de Grondwet en internationale verdragen gaan houden, in de formatiebesprekingen? Nou, in die wetten en verdragen staat dat we oorlogsvluchtelingen moeten opvangen. Markuszower begon driftig in zijn papieren te bladeren maar had even geen antwoord. Het is wennen, je mening inslikken omdat je baas aan het formeren is.

Zo blijft het voortkabbelen in een diep verdeelde Kamer. Zolang er geen nieuw kabinet is, worden er geen knopen doorgehakt. Het blijft bij vrijblijvend roepen vanuit de Kamerbankjes.