D66-partijleider Rob Jetten spreekt daags na de beving in Zeerijp met inwoners en pers. Foto: ANP/Siese Veenstra
Zeggen dat aardgaswinning in de Groninger velden wel veilig kan, is zout in een open wond strooien, aldus Grietje Sporrel. Met de 3,4-beving in Zeerijp nog natrillend in het lijf, uit ze haar ongeloof over de nieuwe vergunningen die zijn verleend voor gaswinning in de kleine Groninger velden en bij Ternaard onder de Waddenzee.
Vanuit het niets, in onze eerste diepe slaap, een enorme klap en het hele huis schudde. Daarna was het oorverdovend stil. Dit was een heftige aardbeving. Het was midden in deze donkere 14e novembernacht dat de angst weer toesloeg. In ons eigen bed, in ons eigen huis, dat nog steeds niet is versterkt.
Tegelijk met de knal is de angst van onveiligheid terug van nooit weggeweest. Wachtend op de volgende dreun vielen we in een onrustige slaap.
Zo ging het bij ons. Bij andere gezinnen was het hele huis in rep en roer. Huilende kinderen, blaffende honden of, ook heel beangstigend achteraf, je sliep er dwars doorheen.
Geduld weer op de proef gesteld
We werden vroeg wakker, direct weer bewust van de onvoorspelbaarheid van het wonen in het aardbevingsgebied. De voortdurende onzekerheid, de niet nagekomen beloftes en het geduld dat weer op de proef wordt gesteld.
Deze zware aardbeving bewijst maar weer dat het nog erg onrustig is in de aardlagen van het (voormalig) aardgaswinningsgebied. Er is geen twijfel over het nog steeds aanwezige gevaar voor mens en dier in de huizen en gebouwen. Als je dat gevaar ontkent, ben je onwetend of naïef.
In het dorpshuis van Zeerijp stond de koffie/thee klaar voor mensen die met elkaar hun ervaringen en zorgen wilden delen. Politici en de media wisten Zeerijp ook te vinden, epicentrum van de op twee na zwaarste beving ooit. Maar niet alleen in dit dorp zijn de mensen ongerust. De impact voor een groot deel van de provincie is groot.
Versterking gaat zeker nog 10 jaar duren
Op 16 april 2024 nam de Eerste Kamer, bijna unaniem, het besluit dat de gaskraan van het Groningerveld definitief wordt afgesloten. De gevolgen van de aardgaswinning zijn zo groot dat er een ereschuld is ontstaan naar de Groningers. Dit is de uitkomst van de parlementaire enquête naar de aardgaswinning Groningen.
De hoofdconclusie was dat de belangen van de Groningers structureel werden genegeerd. Het milder, makkelijker en menselijker maken van schadeafhandeling, en het bieden van snelle duidelijkheid over versterking van woningen waren enkele aanbevelingen die de commissie van groot belang vond.
Inmiddels is bekend dat de versterkingsoperatie zoveel vertraging heeft opgelopen dat het zeker nog 10 jaar gaat duren. Bovendien werd geconcludeerd dat leveringszekerheid jarenlang als ‘rookgordijn’ is gebruikt. Waarmee de Groningers bewust verkeerd zijn geïnformeerd.
Schril contrast
De titel ‘Groningers boven gas’ betekent dat het welzijn van mensen belangrijker is dan het economisch belang. Vanuit de conclusies uit dit rapport is het programma Nij Begun voortvarend en hoopvol uitgerold. Een pakket van 50 maatregelen die ervoor moet zorgen dat alle Groningers weer een goed toekomstperspectief krijgen.
De basis voor een goed toekomstperspectief is een veilig thuis, het nakomen van beloftes en er zeker van kunnen zijn dat de fouten uit het verleden niet worden herhaald.
Dit staat in schril contrast met het uitgeven van nieuwe vergunningen voor de winning van aardgas op land, in de kleine Groninger velden en bij Ternaard onder de Waddenzee. Ook hier beweegt de grond, krijgen mensen stress, scheuren in hun huizen en zielen.
Wat vertellen ouders hun kinderen
Welke ‘geitenpaadjes’ worden bewandeld om steeds weer het verdienen van geld ten koste van de veiligheid en gezondheid van mens en dier te stellen. Wat vertellen ouders aan hun kinderen om ze gerust te stellen als ze vragen of ze vannacht veilig kunnen slapen?
Zeggen dat aardgaswinning in de Groninger velden wel veilig kan, is zout in een open wond strooien. Laat duidelijk zijn: Het kan niet!
