Donald Trump neemt maandag zijn intrek in het Witte Huis als president van de VS. De wereld houdt de adem in. Foto: Will Oliver
Donald Trump is terug. Amerika en de wereld maken zich na vier jaar Joe Biden op voor een stormachtig presidentschap. De eerste schokgolven zijn al gesignaleerd.
Het duurde na de overwinning van Trump in november even voor de wereld kon wennen aan de nieuwe bewoner die maandag zijn intrek neemt in het Witte Huis. Maar inmiddels lijkt Trump vanuit zijn landgoed Mar-a-Lago de VS al geruime tijd te besturen. Zijn afgezanten zijn nauw betrokken bij gesprekken in het Midden-Oosten en Oekraïne. De top van het Amerikaanse bedrijfsleven is ook al langs geweest bij de aankomend president, uit angst straks de boot te missen. Net als sommige staatshoofden. Met verrassende claims op onder meer Groenland en het Panamakanaal heeft Trump alvast duidelijk gemaakt dat het onder hem geen business as usual wordt.
Het is pijnlijk om te zien hoe Joe Biden in zijn laatste dagen als president al haast is vergeten. Zijn verdiensten rechtvaardigen dat ook niet. Biden zorgde na vier chaotische jaren van Trump-1 voor stabiliteit in de VS en elders. De mega investeringen in de Amerikaanse economie en infrastructuur leidden tot een periode van gestage groei. Tegelijk probeerde hij de macht van grote bedrijven zoals de bekende techreuzen aan banden te leggen. Europa mag hem ook dankbaar zijn, want zonder zijn leiderschap en de omvangrijke Amerikaanse steun had Oekraïne geen stand gehouden tegen Poetins hordes.
Aanvankelijk was de paniek over de terugkeer van Trump groot. Hij zag er zelf geen been in de onrust te vergroten met gepeperde en soms onbegrijpelijke uitspraken. Ook de prominente positie van de steenrijke Elon Musk, die steeds meer tegen Trump aanschurkt en nu het mes mag zetten in de Amerikaanse overheid, leidt tot ongemak. Inmiddels is duidelijk dat de komende president ook gewoon tijd nodig zal hebben om hoofdpijndossiers tot een goed einde te brengen. Zijn bluf dat hij in één dag de Oekraïne-oorlog zou oplossen is vergeten nu zijn Oekraïne-gezant zegt daar minstens honderd dagen voor nodig te hebben.
Hoe dan ook leiden de schokgolven die Trump veroorzaakt er wel toe dat vastgelopen conflicten soms weer in beweging komen. En dat staten hun knopen tellen. Niemand moet raar opkijken als Europa zich straks meer gaat oriënteren op China, de belangrijkste opponent van het Amerika van Trump.
