Het hoofdpersonage van eco-klimgame Jusant loopt op een torenhoge rots af Screenshot: Dontnod Entertainment
‘t Najaar is hét seizoen voor gamers. Dan komen de grote, meeslepende, dure, heftige games uit. Maar ook het leuke, kleinschalige, subtiele spelletje Jusant. Een verademing.
Jusant? Wat betekent dat?
Jusant is volgens de game Frans voor ‘eb’. Laagtij. De openingsscène maakt duidelijk waarom. We zien een eenzame jongen, lopend door een woestijn. De grond bezaaid met boten, zonder water gedegradeerd tot functieloze roestbakken. We volgen zijn stappen in het hete zand. In de verte doemt een smalle, ogenschijnlijk oneindig hoge rots op. Onze redding?
Dus, de rots op?
Dus, de rots op! Stukje bij beetje, greep bij greep, inspanning bij inspanning kom je in dit vrij korte spel steeds hoger. Gaandeweg leer je meer over de uitgestorven wereld, en wat zich daar heeft afgespeeld. Je loopt door ruimtes die ooit woonkamers zijn geweest, ravages waar eens cafeetjes huisden. Je ziet restanten van kinderspeelgoed, kopjes, levens.
Andere mensen zie je niet. Woorden worden niet gesproken. Dat is ook niet nodig. De impact van de droogte is overduidelijk. De invloed van water op de rangorde van de vergane verticale rotssamenleving ook: naarmate je hoger komt, zie je het effect van waterschaarste steeds beter.
Middels brieven en notities die je her en der vindt, krijg je een inkijkje in het leven van de mensen die hier ooit waren. Hoe zwaar ze het hadden, of ze moeten blijven of weggaan, wat er op de top van de rots zou zijn.
Maar ook zonder die stukjes informatie krijg je, al klimmend, een beeld van deze – vernietigde - wereld. En van wat er is gebeurd. De boodschap van het spel is duidelijk, de reis ernaartoe prachtig.
En dat klimmen dan?
In games wordt tegenwoordig heel wat afgeklommen. Vaak gaat dat heel gemakkelijk. Druk op een kop, stuur een kant op en je schiet omhoog. Lekker snel, lekker makkelijk. Zo niet in Jusant. In dit spel bestuur je met de ene knop je linkerhand, met de ander je rechter. Je klimt dus hand voor hand, net als in het echt.
Een simpel concept, dat juist door het gebrek aan allerlei ingewikkelde toevoegingen enorm goed werkt. Al snel heb je een lekker tempo te pakken en klauter je behendig hele stukken omhoog. Links, rechts, links, rechts, links, rechts. Het spelsysteem heeft bij tijden bijna iets meditatiefs. Just keep climbing.
Tijdens je avontuur krijg je nu en dan nieuwe mogelijkheden om de tocht makkelijker te maken. Er zijn meestal meerdere routes, het is aan jou om de beste te bepalen.
Bang om te vallen? Met een druk op de knop kun je jezelf zekeren. Soms kun je je veiligheidstouw ook gebruiken om naar moeilijk te bereiken plekken te slingeren. Af en toe moet je even de spierpijn uit je armen schudden.
Met die simpele opzet is Jusant ook een zeldzame geweldloze game. Zelfs je eigen dood tegemoet vallen kan niet. Je hebt hoogstens risico op acute hoogtevrees. Alle aandacht gaat naar het verhaal, de unieke look en de beklimming.
In die zin is het spel voor kinderen prima speelbaar, al kan ik me voorstellen dat jonge spelers de aandacht verliezen door het langzame tempo en het ingetogen geklauter. De diepere lagen van het verhaal gaan sowieso aan ze voorbij.
Hoe lang duurt die beklimming eigenlijk?
In een uur of vijf klim je naar de top. Een perfecte lengte voor een mooi, kleinschalig spel als dit. De simpliciteit van de spelmechanieken, de subtiele verhaalvertelling, de intrigerende spelwereld, alle elementen werken in harmonie om een fijne, effectieve en bijzondere ervaring neer te zetten. In een paar speelsessies bereik je het hoogtepunt, fysiek én emotioneel.
Jusant is beschikbaar voor PlayStation 5, Xbox Series X/S en PC. Ontwikkeld en uitgegeven voor Dontnod Entertainment. Leeftijd: 3+
