Ruslandexpert Hans van Koningsbrugge Foto: Corné Sparidaens
Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische Geschiedenis en Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, geeft elke zaterdag zijn commentaar op de oorlog in Oekraïne. Vandaag aflevering 215.
„De enige Russische drone die boven ons land is gesignaleerd, bleek een luchtballon. Het was loos alarm, hoewel Defensie er niet eens op heeft gereageerd. Dat betekent niet dat we daar altijd van gevrijwaard blijven. Russische drones kunnen ook vanaf schepen in de Noordzee op ons grondgebied worden gelanceerd. De kans daarop is niet groot, maar mag zeker niet worden uitgesloten.
De vraag is: hoe moeten we daartegen optreden? Uit de lucht halen kan alleen met een F-35, zoals de NAVO dat in Polen heeft gedaan. Van de 19 Russische drones is dat overigens maar met drie gebeurd, dus veel minder dan oorspronkelijk naar buiten is gebracht. Probleem is dat dit peperduur is. Het vliegen met een F-35 kost naar schatting 100.000 euro per uur en ook zo’n raket kost een vermogen.
‘We weten niet of het hele land wordt beschermd’
Een andere mogelijkheid is om een Patriot-luchtafweersysteem in te zetten. Daarvan heeft Nederland er drie van in bezit en één in reserve. Dat houdt niet over. We weten niet of het hele land adequaat wordt beschermd. Uitbreiding zit in het vat, maar daar gaat tijd overheen.
Eén drone neerschieten is geen probleem. Maar wat als het 19 zijn, zoals in Polen, of 500, die bijna elke nacht het luchtruim van Oekraïne binnendringen? De vraag doemt dan op: hebben we genoeg raketten of andere wapens om die neer te halen? En hoeveel geld hebben we ervoor over om dat te doen?
’Het is belangrijk dat we Oekraïne blijven steunen’
Het illustreert dat we te weinig middelen hebben om zoiets kleins als een drone onschadelijk te maken. Daar zijn we niet op voorbereid, helemaal niet als er oorlog komt.
Onlangs is het plan geopperd om aan de oostelijke buitengrens van de NAVO een dronemuur op te trekken. Zoiets is echt noodzaak. Want stel nu dat een grote hoeveelheid Russische drones een NAVO-luchtmachtbasis in Europa aanvalt? Bij gebrek aan afweer blijft daar niks van over. Daarom is het belangrijk dat we Oekraïne blijven steunen, want dat vecht het voor ons uit.
Het geeft de noodzaak aan om zelf niet alleen te werken aan een drone-industrie zoals nu gebeurt, maar ook aan goedkope wapens om vijandige drones uit te schakelen.”
