Voor Hans (63) uit Termunten zijn herfst en winter loodzwaar. Zijn daglichtlamp sleept hem erdoorheen

In september begint het al. De enorme vermoeidheid. Nergens puf voor hebben. Niet alleen somber zijn, maar ronduit depressief. „Als Wia ‘s middags rond 15 uur thuiskomt, lig ik meestal te slapen.”

Hans Hauer (63) uit Termunten, de man van zangeres Wia Buze, wist al jong wat een winterdepressie is. Hij zag het bij zijn moeder, die elke herfst verzuchtte dat ze weer „last had van de vallende blaadjes”.

Bij hemzelf sloeg het pas toe op latere leeftijd. Rond zijn 60ste kreeg hij voor de derde keer in 20 jaar tijd een burn-out, als gevolg van langdurige stress. Hij weet nog precies het moment waarop het niet meer ging. „Ik was aan het ramen lappen en ik probeerde de spons uit de emmer te pakken, maar dat lukte niet. Ik ging een soort van out, zonder bewusteloos te raken. Ik ben gaan zitten met mijn rug tegen de muur en heb daar wel anderhalf uur gezeten.”

Hans was opgebrand. „Ik kon de periode daarna niks. Als ik ‘s ochtends een broodje had gesmeerd, had ik het gevoel dat ik een hele dag in de tuin had gewerkt. Het duurde lang voordat ik weer een beetje kon functioneren. Ik was logistiek medewerker bij Nobian, voorheen Akzo, maar werd uiteindelijk afgekeurd.”

De psycholoog stelde niet alleen een chronische burn-out vast, maar opperde ook dat hij mogelijk leed aan een winterdepressie. „Op een gegeven moment ging het in de zomer wel weer, maar in de winter was het een ander verhaal. Dan was ik kapot.”

Via de huisarts kreeg Hans een verwijzing voor daglichttherapie en binnen een week zat hij in het Universitair Medisch Centrum Groningen. Na een gesprek met de psycholoog daar mocht hij beginnen.

Dat was vorig jaar. Inmiddels gaat Hans zijn tweede winter in met daglichttherapie. Want het werkt. „Ik was best wat sceptisch in het begin. Ik blijf een nuchtere Grunneger, hè. Eerst zain en dan geleuven. Maar het doet echt iets. Ik krijg meer ruimte in mijn hoofd of zo.”

Waar hij in het UMCG begon met de therapie, kruipt Hans inmiddels thuis voor zijn eigen daglichtlamp: een soort scherm met fel licht. Hij heeft er zelf (online) één gekocht omdat het hem te veel energie kost om voor de sessies naar Groningen te gaan.

„In september lukt het mij nog wel om om half 6 op te staan en om half 8 ‘s ochtends in het UMCG te zijn. Maar in december niet. Dan is het middel erger dan de kwaal.”

Hij heeft zich bij de koop laten adviseren door het ziekenhuispersoneel. „Het is eenzelfde soort lamp als in het ziekenhuis, maar dan wel kleiner en met minder buizen. Ik moet er daarom dichter op zitten: 20 tot 25 centimeter in plaats 40 tot 45 centimeter. Hij kostte 285 euro.”

Hans wordt nog steeds begeleid door het ziekenhuis. „Elke week moet ik een vragenlijst invullen over hoe ik me voel, hoe ik slaap en hoe het zit met mijn energie. Dat begint al in augustus. Het ziekenhuis zegt vervolgens wanneer ik de sessies moet doen. Op die dagen krijg ik ook een telefoontje hoe het gaat.”

Om de winter door te komen, heeft Hans niet genoeg aan 5 dagen, zoals de meesten. Daarmee kan hij hooguit anderhalve maand vooruit, is zijn ervaring. Daarna volgt opnieuw een ‘lichtweek’.

„Vorige winter heb ik vijf keer een therapieweek nodig gehad. Tijdens zo’n week zit je elke dag dag 40 minuten achter de lamp, waarbij je elke minuut even 10 seconden in de lamp moet kijken. Voor de rest kun je gewoon wat doen op je telefoon of zo. Ik zit gewoon te zitten en doe ademhalingsoefeningen.”

De lichttherapie heeft hem niet ‘zijn oude ik’ teruggegeven. Dat gaat niet vanwege de chronische burn-out. „Maar het leven wordt wel draaglijker. Alles wordt makkelijker.”

De optie om te overwinteren in een zonniger land heeft hij nooit overwogen. Hans en Wia voelen zich fijn in hun huis in Termunten, dicht bij de Waddenzee. „We gaan weleens op vakantie of een weekendje weg, maar het mooiste moment is altijd terug naar huis. Hier voelen we ons geborgen.”

Bovendien heeft Wia haar optredens vooral in de herfst en winter. En Hans is haar drummer. „Ik heb een poosje niet kunnen meedoen, maar gelukkig nu wel weer. Zolang ik mijn energie maar doseer. Samen muziek maken is onze grootste hobby.”