Verdwijnt Stiggelbout Slagwerk voorgoed uit Groningen? ‘Muzikanten uit alle windstreken waaiden hier aan’

Het was een vrolijke boel bij Stiggelbout voor de deur, op de stoep in de Folkingestraat in Groningen. Afrikanen zaten er buiten te musiceren op de djembés die Jaap Stiggelbout uit Ivoorkust had laten overkomen. De herinnering laat hem grijnzen. ,,Jonge honden waren we, het was enthousiasme, het was gewoon spelen. Nu is het zakelijker.’’

Hij is 67 jaar, geboren en getogen in Twente. Toen hij in Groningen de sociale academie had afgerond, kon hij geen werk vinden. Hij besloot te doen waarvan hij hield en dat was musiceren en instrumenten bouwen. ,,De band Santana was een van m’n inspiratiebronnen en ik vond Afrikaanse muziek leuk.’’

Hij begon thuis xylofoons te bouwen en verkocht die in eerste instantie binnen z’n familie. ,,Ik keek het af van een kennis die me gouden aanwijzingen gaf. Al gauw had ik een eigen werkplaatsje en verkocht ik mijn instrumenten op markten.’’

Het begin was lastig, vertelt Stiggelbout. Hij had er allerlei baantjes naast om rond te komen. Ondertussen maakte hij tijdens een demonstratie tegen kernenergie kennis met de djembé. Hij was ervan onder de indruk. ,,Ongelooflijk dat één instrument zo veel tonen in zich heeft, van een diepe bas tot hoge klanken.’’

Hij bedacht zich niet en ging ze maken, uit een boomstam. Hakken en uithollen deed hij met de hand. ,,Later kocht ik een draaibank waar je een boomstam in kon hangen.’’

Vanaf 1988 had hij winkel en werkplaats onder één dak, in de Folkingestraat. Afrikanen uit Mali, Ghana en Senegal kwamen er graag om muziek te maken en ze ontmoetten er gelijkgestemden. Na verloop van tijd wisten steeds meer mensen Stiggelbout te vinden. Muziekleraren, maar ook muzikanten uit alle windstreken, van Curaçao tot Iran, van Kongo tot Sri Lanka tot Latijns-Amerika.

Stiggelbout trok in 1989 naar Ivoorkust, op zoek naar trommels. Hij leerde een Ivoriaan kennen die ze maakte en kocht er tien van hem. Dat werden er 100 en later arriveerden er containers met 500 djembés.

,,Het is een heel krachtig en expressief instrument. Laagdrempelig ook, want als je met een groepje speelt heb je binnen een half uur een ritme te pakken. Het instrument roept bovendien associaties op met Afrika omdat het puur natuur is: geitenvel, hout en touw. Ik wist dat ik niet de enige was die dit geweldig vond.’’

Hij vond altijd met gemak tien man bereid die hem hielpen om de containers uit te laden en de voorraad drie trappen op te sjouwen. ,,We trokken met onze winkel een beetje alternatief volk en iedereen in de Folkingestraat was jong en enthousiast, de winkeliersvereniging was overal voor in. Het was een heel leuke tijd, met altijd aanloop en gezelligheid.’’

Het was dan ook een grote beslissing om er te vertrekken, maar in 2010 waagde Stiggelbout de sprong en verkaste naar de Ulgersmaweg waar hij de ruimte heeft. ,,Ik wilde met internet verder en als groothandel was de Folkingestraat niet handig.’’

In de loop der jaren veranderde zijn winkel danig. De nadruk ligt intussen niet meer op trommels en slagwerk, maar op handpannen en klankschalen. ,,De zachte beweging van soundhealing is in trek. Die instrumenten worden gebruikt bij yoga en klankschaalmassage. Sjamanisme is in opkomst en bij die natuurgodsdienst passen rituelen met trommels.’’

Hij loopt door zijn winkel en achterliggende werkplaatsen, bij elk instrument en bij elk gereedschap heeft hij een verhaal. ,,Natuurlijk zou ik het mooi vinden als de zaak wordt doorgezet, maar ik weet niet of dat lukt. Begin 2026 stop ik ermee. Ik wil van de druk van de winkel af. Ik blijf muziek maken met Afrikanen in café Knarie. En ik blijf ook trommels maken, waarbij ik op zoek ben naar een vervangend materiaal voor hout. Plantaardig.’’

Ja, hij zal Stiggelbout Slagwerk missen. Zijn vijf medewerkers, maar ook de zaak op zich. ,,Je bent in zo’n winkel toch het middelpunt van belangstelling en mooie spullen. Iedereen waait hier aan. Ik zal straks moeite moeten doen om leuke contacten te onderhouden.’’