Erik van der Velde en Angela van der Velde-Pomp in hun winkel. Ze zijn de overlast van stelende asielzoekers zat. Foto: Boudewijn Benting
De overlast van stelende asielzoekers in het centrum van Emmen loopt uit de hand. Ondernemers Erik en Angela van der Velde van Deco Noord luiden de noodklok. „Ze komen uit Ter Apel met nota bene een gratis pendelbus.”
Spuugzat zijn ze het. Het politieagentje spelen in hun eigen winkel. Het continu moeten opletten en de camera’s in de gaten moeten houden. Het leidde woensdag tot een bliksemactie van Angela, die eigenhandig een winkeldief in de kraag vatte.
„Ik zag dat drie mannen shirts in hun tassen stopten en daarmee de winkel uitliepen. Ik ben achter hen aan gerend en heb een van hen te pakken gekregen. Of ik niet bang was? Nee, ik zal vol met adrenaline. Maar de politie heeft mij wel gewaarschuwd dat ik dit beter niet weer kan doen. Ik had ook een mes tussen mijn ribben kunnen krijgen.”
Elke paar minuten was het raak
De afgelopen weken is het volgens Erik (49) en Angela (43) schering en inslag in het Emmer centrum als het gaat om winkeldiefstallen. De twee zitten in een winkeliersapp waarin de collega’s elkaar waarschuwen.
Woensdag was het toppunt. „Elke paar minuten was het raak”, vertelt Erik. „Terwijl wij in onze zaak nog bezig waren met de aangifte, werd er bij onze buren, de Zeeman, gestolen. Omdat er toevallig net een politieagent bij ons was, kon die gast direct worden aangehouden.”
Hij zegt de winkeldieven zo te herkennen. „Het zijn mannen tussen de 18 en 40 jaar. Ze komen met grote rugzakken of shoppers, in groepjes. Sommigen nemen zelfs een koffer mee die ze in het centrum verstoppen en steeds bijvullen.”
Van collega-winkeliers kregen Erik en Angela de tip om de kledinghangers met de haakjes om en om te hangen, zodat winkeldieven niet met één graai veel buit kunnen maken. Foto: Boudewijn Benting
Soms worden ze gesnapt, maar het is volgens de twee dweilen met de kraan open. Angela: „De man die ik pakte, zat een dag later nog vast, net als een ander die bij hem was. Maar elke twintig minuten komt er wéér een bus met lege rugzakken aan. Gratis!”
Gratis pendelbus
Sinds begin vorige week mogen asielzoekers die in het Aanmeldcentrum in Ter Apel verblijven, met een gratis pendeldienst reizen tussen Ter Apel en Emmen. Vorige week meldde DVHN al dat de overlastgevers volgens boa’s (bijzonder opsporingsambtenaren) steeds meer het centrum van Emmen intrekken.
„Dat komt doordat tegenwoordig op het perron wordt gecontroleerd”, zegt Erik. „Vroeger konden deze mensen overal heen, maar nu komen ze de trein niet meer in zonder kaartje. Ze stranden dus in Emmen.”
Noodkreet
In haar woede en wanhoop zette Angela woensdag een noodkreet op Facebook. Ze kreeg er bijna tweehonderd, vooral steunende, reacties op.
„Het loopt echt de spuigaten uit. Wat ik nog vergeten ben erbij te zetten, is dat deze mannen ook in de woonwijken rondlopen. In Emmen en de dorpen eromheen sluipen ze rond huizen en op opritten om te kijken of ze iets kunnen halen.”
Ze benadrukken dat ze niet tegen buitenlandse mensen zijn. „Er zitten ook veel Oekraïners in het centrum, dat zijn heel vriendelijke mensen. Die winkeldieven, dat zijn echt de economische vluchtelingen. De veiligelanders, die hier eigenlijk niet horen te zijn.”
Posten bij de deur
Erik heeft besloten voortaan te gaan posten bij de deur. Ze overwegen om in de rustige januarimaand de winkel doordeweeks te sluiten. „Wij hebben twee verdiepingen en daardoor minstens twee personeelsleden nodig. Maar het liefst drie of vier, want als er iets gebeurt, wil je niet de kassa onbeheerd laten. Als er dan voor honderden euro’s wordt gestolen, kan het niet uit. De lol gaat er wel af zo.”
Overigens gaat de gratis pendeldienst er ook weer af. Het idee kwam van Qbuzz, de gemeenten Emmen en Westerwolde, en het OV-bureau, die hoopten de overlast te verminderen. Het initiatief zorgde voor een hoop ophef. De gratis bus zou een beloning zijn voor overlastgevers en oneerlijk tegenover andere reizigers.
Demissionair minister Mona Keijzer verzette zich er fel tegen, ook nadat de burgemeester van Westerwolde liet weten dat de betaling anders geregeld zou worden, bijvoorbeeld via het leefgeld van asielzoekers. Besloten is nu dat asielzoekers per 30 december weer als vanouds een kaartje moeten kopen in de pendelbus.
Meer beveiliging
Erik en Angela vinden dat er meer moet gebeuren om de overlast aan te pakken. „Soms wordt er gezegd: huur dan beveiliging in. Maar daarvoor zijn wij niet ‘groot’ genoeg. Bovendien vinden wij het een verantwoordelijkheid van de gemeente. Die zou moeten zorgen voor meer beveiliging en een veilig gevoel.”
Centrummanager Laurens Meijer pleit voor meer blauw in het centrum
Centrummanager Laurens Meijer bevestigt dat de overlast van stelende veiligelanders in het centrum van Emmen de laatste tijd is toegenomen. Volgens hem gaat het om het afgelopen half jaar. „Of er een link is met de gratis bus, durf ik niet te zeggen. Die periode is te kort.”
Volgens Meijer wordt er al meer gehandhaafd bij het station, maar zou er ook in het centrum meer blauw op straat moeten komen. „Daar gaat een afschrikwekkende werking vanuit. We zijn hierover ook in gesprek met de gemeente.”
Verder hoopt hij dat het collectieve winkelverbod dat er volgend jaar komt voor betrapte winkeldieven, soelaas biedt. „Er is veel animo voor vanuit de winkeliers. We verwachten met honderd winkels van start te kunnen.”
