Eerste normale jaar Forum Groningen breekt alle records. '2,5 miljoen bezoekers, dat had ik nooit kunnen vermoeden!'

Hij heeft het kantoor met misschien wel het mooiste uitzicht van Groningen. Op de achtste verdieping van het Forum kijkt directeur Dirk Nijdam (53) uit over de zuidkant van de stad. Hij haalt zijn schouders er nog net niet over op. „Het is voor mij bijna een soort behang geworden”, zegt hij met een lach.

Vier jaar is het Forum aan de Nieuwe Markt nu open. En toch is 2023 pas het eerste ‘normale’ jaar voor Nijdam en zijn mensen. Na de opening in november 2019 kon het pand drie maanden later al weer dicht door de coronapandemie. Tot aan maart 2022 golfde het op en neer: open, dicht, open, dicht. Maar dat is allemaal geweest. Het eerste gewone jaar zit er op en is meteen een recordjaar.

„We hebben 2,5 miljoen bezoekers! Ik had nooit kunnen vermoeden dat we dat zouden halen. En het is super stabiel. Er komen elke week tussen de 48.000 tot 50.000 mensen. Iedereen zegt dan: het is vooral druk door studenten. Maar als die in de zomer naar papa en mama gaan, is het nog steeds druk door toeristen. Ik loop hier wel eens op zaterdagmiddag voor de lol naar binnen en dan hebben we soms 1400 mensen tegelijkertijd in het pand.”

„Ik ben graag in de stad en dan denk ik: goh, even naar het Forum. Vroeger ging je ook wel eens zonder doel naar de V&D. We doen 17.500 activiteiten per jaar en ik weet ook niet alles. Ik word soms ook verrast door wat ik zie.”

„Aan de grootste groep niet, maar dat is ook de kracht van ons gebouw. Je kunt hier altijd naar binnen. We zijn 365 dagen per jaar open en de drukte bewijst dat we relevant zijn. En we hebben overigens ook nog nooit zoveel kaartjes verkocht: zo’n 200.000 filmtickets en 20.000 kaarten voor evenementen. Het is ook qua kaartverkoop een topjaar.”

„Dat klopt. Meer mensen betekent ook meer slijtage, vaker schoonmaken en eerder dingen repareren. Het maakt natuurlijk uit of 2,5 miljoen bezoekers hun schoenen afvegen aan een deurmat. Maar ik heb liever dit, dan dat we nooit iets hoeven te repareren. Volume heeft ook een functie. We proberen mensen wel te verleiden geld uit te geven aan een film, expositie of kopje koffie.”

Het hebben van een normaal jaar is belangrijk voor het Forum. Tot nu toe was er door de coronajaren eigenlijk geen goed vergelijkingsmateriaal. Er is altijd wel een periode geweest waarin het pand de deuren verplicht moest sluiten. Forum Groningen is ook meer dan alleen die kolos aan de Nieuwe Markt. In de verschillende stadswijken zitten nog acht bibliotheken die een stuk minder bekend zijn bij het grote publiek.

„Dit gebouw is zo dominant, maar we doen in de wijken heel veel op het gebied van laaggeletterdheid en taal. Dat is minder zichtbaar dan een expositie van Disney, maar misschien wel het allerbelangrijkste deel uit ons takenpakket. We helpen mensen met het aanmaken van een DigiD of het downloaden van apps. Heel veel mensen hebben moeite met taal, lezen of schrijven. Wij zijn er ook om hen te helpen.”

„Daar ligt voor ons een grote opgave. Met 50.254 leden bij de bibliotheek groeit het ledenaantal nog steeds. Dat is best bijzonder en tegen de landelijke trend in. Maar we zien hier ook wel eens mensen die geen lid zijn van de bibliotheek een boek lezen. We gaan dan echt niet met een wijzend vingertje zeggen dat dat niet mag. Het is heel belangrijk dat mensen lezen en geen drempel ervaren. Dus je mag ook gewoon gaan zitten en lezen.”

„Ik lig niet zo snel wakker. De overlastgroepen vind ik wel vervelend. Ik denk dan vooral: verstier het nou niet voor jezelf en een ander. Maar dat zeggen ze in een voetbalstadion ook.”

Nijdam lacht: „Dat is mijn tweede punt.” Met een serieuze blik: „Ik zou er wakker van liggen als ik iets verkeerd had gedaan, maar aan energieprijzen kun je niets doen. Wij hadden geen prijsplafond zoals mensen thuis. Ons plafond was oneindig.”

„Wij brengen 6,5 miljoen euro zelf in het laatje en krijgen zo’n 10 miljoen euro subsidie. Als je alleen de getallen ziet, kost dit heel veel geld. Maar je moet de context zien. Ik weet dat ik voor eigen parochie preek, maar er zijn bibliotheken die hetzelfde bedrag krijgen als wij en dat zijn alleen bibliotheken. Je krijgt bij Forum veel waar voor je geld. We zien onszelf ook als een maatschappelijke instelling. Daarom zijn we ook elke dag van het jaar open. Maar we zijn kerngezond en hebben wat vet op de botten.”

„Alles is dit jaar op recordniveau. Ik kan me niet voorstellen waar de rek dan nog zit. Onze zalen zitten zo vaak vol. Ik heb de ondergrens van 1,3 miljoen bezoekers naar boven bijgesteld. Ik denk dat we nog heel lang boven de 2 miljoen kunnen blijven.”