Zo beleven inwoners van Groningen de presentatie van het gasrapport. 'Als je hoort wat dit met kinderen doet, dat grijpt je echt bij de strot'

Peter Goossen (51) uit Kantens is zichtbaar geraakt door het verhaal van commissievoorzitter Tom Van der Lee tijdens de presentatie. ,,Het doet me veel om dit allemaal te horen. Als je hoort wat dit met kinderen doet, dat grijpt je echt bij de strot’’, zegt hij.

Met Goossen kijken meer Groningers gespannen naar de livestream. Langzaam wordt het stil in de grote zaal van Dorpshuis De Leeuw in Garmerwolde. Ook staatssecretaris Hans Vijlbrief (D66) is bij de livestream aanwezig.

Angst blijkt een thema in het verhaal van Tom van der Lee (GL), de commissievoorzitter die het rapport aan Kamervoorzitter Vera Bergkamp (D66) presenteert. Er vallen harde woorden in zijn betoog. De belangen van Groningers zijn structureel genegeerd, geld domineerde de besluitvorming. De gevolgen voor Groningers waren rampzalig. De commissie vindt het kwalijk dat hun welzijn structureel werd genegeerd, terwijl de besluitvorming een diepe impact in de regio heeft gehad.

Sommige mensen in de zaal maken driftig aantekeningen in hun boekje. Hier en daar zijn knikkende gezichten te zien, her en der slaakt iemand een zucht van verlichting. Als Van der Lee het blauwe rapport aan Bergkamp overhandigt, klinkt er zelfs gelach bij het zien van zo’n omvangrijk boekwerk.

Dan zit het erop en begeven sommigen zich naar de lunchtafels om een broodje pakken, om de snoeiharde conclusies uit het rapport tijdens het kauwen te laten bezinken. Maar Klaas Ortwijn (79) uit Meeden grijpt zijn kans en zetelt zich naast Vijlbrief. Er moet hem iets van het hart.

,,Ik wacht al heel lang op een uitspraak over onze ‘versterking bijzondere situaties’. In september had ik dat rapport al moeten hebben, maar het is nu maart. Dat duurt gewoon veel te lang’’, zegt Ortwijn met een zucht. ,,En de hele tijd zit ik in de stress.’’

Vijlbrijf hoort zijn persoonlijke relaas aan en heeft begrip voor hem. De voorzitter van het NCG, die erbij komt staan, belooft hem aandacht voor zijn dossier. Ortwijn staat op en gaat achterin de zaal rustig een broodje eten met zijn vrouw.

Zijn vrouw legt liefdevol haar hand op de zijne als Ortwijn even stil op zijn stoel zit. Zwijgend kijken ze elkaar aan. Door een tremor trillen Ortwijns handen. De stress van de bevingsproblematiek heeft het schokken verergerd. ,,Het moet gewoon uitgevoerd worden, maar dat gebeurt niet’’, zegt Ortwijn.

,,Van der Lee zei precies hoe het zit. Maar ik ben niet optimistisch over de uitwerking. Ik denk dat er over tien jaar nog steeds problemen zijn, het gebied met schade is zo groot. Ik heb zelf zo’n stapel aan rapporten thuis’’, zegt Ortwijn, terwijl hij met beide handen de hoogte van een schoenendoos uitbeeldt. ,,Ze komen steeds weer met onzinconclusies. Ik zou schade hebben door de ‘kou’. Dat is gelul. Het systeem is verrot.’’

Goossen uit Kantens is geraakt door het verhaal van Van der Lee, omdat het bij hem herkenning oproept. De toestand van zijn dochter van 15 maakte de versterkingsoperatie van zijn huis in combinatie met een wisselwoning erg lastig. Door haar situatie kan ze niet ver van huis.

,,Ik gaf daarom op tijd aan dat alleen Kantens of Middelstum een optie was. Het eerste voorstel was Ten Post, 20 kilometer verderop. Dat weigerden we. Daarna werd het Appingedam, 13 kilometer verderop. Dan denk ik: wat begrijp je nu niet aan mijn situatie? Je verwacht meedenken en menselijkheid en dat is er niet’’, zegt Goossen.

Inmiddels is zijn huis versterkt. ,,Maar rondom mij gaan bijna alle woningen tegen de vlakte, dat heeft veel impact op mij en mijn gezin. Ik gaf dat aan bij de gemeente, maar vanaf mei hebben we niks meer gehoord. Over de versterking ben ik gelukkig wel tevreden. Maar dit, dít moet er uit, wat we nu aan het doen zijn’’, zegt Goossen terwijl hij een foto toont waarop te zien is dat alleen zijn huizenblokje versterking krijgt terwijl alles eromheen gesloopt en nieuw gebouwd wordt.

Goossen benadrukt dat net als hijzelf veel andere mensen nog steeds in een ellendige situatie zitten en dat het niet klaar is nu het rapport is gepresenteerd. ,,Ik vind dat echt een schande, en het doet pijn om daar nu weer bij stil te staan. Het morele kompas van een NAM is gewoon zoek, het ging alleen maar om geld.’’

Hij kan het weten: Goosen moest jarenlang heel hard vechten voor 6 vierkante meter laminaat in zijn hal. ,,Want het woord ‘hal’ stond technisch gezien niet in het versterkingsrapport. Ik heb geen enkel vertrouwen meer, daarvoor heb ik te veel meegemaakt.’’