Bevrijd uit 'horrorboerderij' Wedde, maar verstrikt in puinhoop van Zorg Pro. 'Ik ga door tot ze allemaal vast zitten en nooit meer in de zorgwereld terugkomen'
Als zelfstandig personeel van Zorg Pro niet betaald krijgt, bekladden ze volgens bestuurder Chanel van Dijk haar Mercedes. De foto's heeft ze nog. Foto: DVHN
De slachtoffers van het sadistische regime van zorgboerderij Aurora Borealis in Wedde werden onder het oog van alle instanties opgevangen door het piepjonge zorgbedrijfje Zorg Pro. En ook daar ging van alles mis.
Een bonte verzameling fors declarerende zpp-ers, een vrouw die rondbazuint dat zij de ex is van de veroordeelde crimineel Klaas Otto en een voormalige scooterhandelaar die in de schuldsanering zit speelden een hoofdrol in dit - inmiddels failliete - bedrijf. Misstanden in de wereld van zorg voor kwetsbaren.
Maandag 19 december 2022. Gespannen wacht een tiental zorgverleners van het bedrijf Zorg Pro op het Sontplein in Groningen, tegenover de McDonald’s, op een telefoontje van zorgkantoor Menzis.
Luister hieronder ook naar de aflevering van onze misdaadpocast Radio Ramkraak over dit onderwerp.
Inval bij Aurora Borealis
Terwijl de hulpverleners zich rond acht uur ‘s ochtends verzamelen, ronddrentelen en roken, maakt 50 kilometer verderop de politie zich klaar om binnen te vallen bij zorgboerderij Aurora Borealis in het Groningse Wedde.
Het is de ‘klapdag’ van onderzoek Wolfsklauw, naar het sadistische regime waarin verstandelijk gehandicapte cliënten in Oost-Groningen en Drenthe worden gegijzeld door Michel K. (37) en Paul W. (63) die voor hun ‘zorg’ jaarlijks 800.000 euro opstrijken.
De wachtende hulpverleners weten alleen dat ze moeten optreden als crisisteam. Van de martelpraktijken weten ze dan nog niets.
Hoe kan het dat het discutabele zorgbedrijfje Zorg Pro werd ingeschakeld door zorgkantoor Menzis om de zorg daar over te nemen en dat drie slachtoffers uiteindelijk ook terecht komen op een woonlocatie van Zorg Pro in Emmen? Daar krijgen ze opnieuw niet de juiste zorg en begeleiding. Als klap op de vuurpijl kreeg Zorg Pro begin 2024 - drie maanden voordat het failliet gaat - zelfs nog een contract van zorgkantoor Zilveren Kruis.
Zorg Pro had grootste plannen met de veertig zorgappartementen in het Boshuis in Emmen. Toen freelance zorgpersoneel niet betaald werd, vroegen zij het faillissement aan. Foto: DVHN
Getraumatiseerde slachtoffers Wedde
Op 12 juni 2024, in de rechtbank Groningen, blijkt hoe afschuwelijk de ‘zorg’ in Wedde is geweest. Zo maar een greep uit de sadistische methoden: afzondering, geen eten, slapen buiten in een tentje in de kou, afspoelen met koud water, vernederingen, mishandelingen, aan de haren trekken, uitschelden, dreigementen om vingers af te snijden en dreigen om ‘kots via de kont er weer in te proppen’. De officier spreekt over een „bewuste en doordachte strategie van systematische mishandelingen”.
De bewoners van de zorgboerderij hebben - zoals professionals dat zeggen - zorgindicaties 6, 7 en 8; het zijn uiterst kwetsbare cliënten die behoefte hebben aan intensieve begeleiding, structuur, veiligheid, bescherming en begeleiders op wie ze volledig kunnen vertrouwen. ,,Van buiten volwassen personen, maar van binnen jonge kinderen die niet in staat waren zichzelf te verdedigen of op te komen voor zichzelf of elkaar”, typeert de officier van justitie hen.
De officier citeert Damian Tuik, één van de drie krachten achter Zorg Pro: ,,Getuige Tuik van Zorg Pro, het bedrijf dat de taken in Aurora na de inval tijdelijk oppakte, is duidelijk in zijn conclusie over de zorgboerderij: ‘dicht en nooit meer open’.” Zijn verklaring staat op pagina 95 van het recherchedossier.
Maar wie haalde het in zijn hoofd om Zorg Pro in te schakelen?
Een bedrijfje dat amper anderhalf jaar bestond, en in die tijd maandenlang onder het vergrootglas lag van de recherche vanwege aangiftes van vermeende mishandeling van vijf jonge kinderen. Twee medewerkers van Zorg Pro waren gehoord als verdachten.
Kerstboom aan bv-tjes Zorg Pro
Wist de officier dat Damian Tuik een failliete ex-scooterhandelaar is uit Nieuw-Weerdinge, die al jaren in de schuldsanering zit en zijn LOI-cursus zorgverlening nog moest afronden? Wist niemand dat Tuik het bedrijfje leidde met onder meer zijn toenmalige partner Chanel van Dijk, een vrouw die binnen Zorg Pro rondbazuinde dat zij de ex-geliefde was van de veroordeelde crimineel Klaas Otto, oprichter van de beruchte motorclub No Surrender, die momenteel een celstraf uitzit van drie jaren. Niemand?
Zorg Pro is failliet.
De hele kerstboom aan bv-tjes is de afgelopen maanden omgelazerd: Zorg Pro Wonen B.V., Zorg Pro Workcenter B.V., Zorg Pro personeel B.V., Zorg Pro Flex B.V., Zorg Pro Holding B.V., Zorg Pro Investment B.V. De eerste twee bv-tjes gingen 2 april failliet, de laatste drie op 9 juli.
Personeel en bestuurders rollen ruziënd over straat. Ze beschuldigen elkaar van allerlei soorten fraude. Nu blijken er zelfs politieonderzoeken te lopen naar aanleiding van aangiften, zijn freelance-zorgverleners woedend dat hun rekeningen - oplopend tot 30.000 euro per werknemer - niet worden betaald en zijn gevels en auto’s van Zorg Pro-bestuurders beklad met de tekst: ‘BETALEN! OPLICHTERS!’’
Oud-werknemers schelden en dreigen in app-groepen tegen ex-bestuurders: ‘Elke cent ga je me betalen, zoals ik gezegd heb, persoonlijk aansprakelijk ben je, knoop dat goed in je oren, meissie. Ik kom voor m’n geld. Duivelgedrag moet je met duivelgedrag beantwoorden.’ Cliënten bellen huilend met ex-begeleiders over haperende zorg, en de stress die zij daarvan hebben. Geluidsfragmenten daarvan zij door deze krant beluisterd.
Ook de ingang van het kantoor in Westerbork wordt door woest zorgpersoneel beklad, volgens bestuurder Chanel van Dijk.
Eigen foto
Een curator probeert in deze chaos zicht te krijgen op wat er precies is gebeurd met de inkomsten van Zorg Pro. De getraumatiseerde Wedde-cliënten - die geborgenheid hard nodig hadden - zijn door de curator uitgeplaatst naar alweer een nieuwe opvanglocatie.
Was dit nu zo’n handige zet, om Zorg Pro te vragen zich te ontfermen over Wedde-slachtoffers?
Het gebeurde allemaal onder het toeziend oog van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Over Aurora Borealis kreeg de Inspectie meldingen, waarvan ze nu zegt die niet te kunnen terugvinden.
Kerstboom aan bv-tjes
Een woordvoerder van de Inspectie bevestigt dat de toezichthouder poolshoogte heeft genomen bij meerdere zorginstellingen waar kwetsbare cliënten vanuit Wedde naartoe waren verhuisd. ,,Na zo’n enorme affaire laten we niet zomaar los”, zegt hij. Bij Zorg Pro was dat in september 2023, ruim een half jaar nadat drie cliënten in het Boshuis van Zorg Pro in Emmen waren komen wonen.
Het lijkt erop dat de bezoekende inspecteurs nauwelijks naar het bestuur en de bedrijfsvoering van Zorg Pro hebben gekeken voor hun onaangekondigde bezoek en dat ze vooraf geen uittreksel van de Kamer van Koophandel hebben ingezien. Hadden ze dat wel gedaan, dan hadden ze gelezen dat de persoon die ze in hun inspectierapport opvoeren als bestuurder - Damian Tuik - helemaal geen bestuurder is. En dan hadden ze vast fronsend gekeken naar de kerstboom aan bv-tjes.
Het Boshuis van Zorg Pro in Emmen waar cliënten uit Wedde verbleven. Ervoor de sportieve lease-BMW uit 2017 van een van de bestuurders met een nieuwprijs van bijna 75 duizend euro volgens het RDW. Foto: DVHN
Het uiteindelijke inspectierapport uit december 2023 leest als een bemoedigend klopje op de schouders. De toezichthouder schrijft vertrouwen te hebben ‘in de bereidheid van de bestuurder om de organisatie te willen verbeteren’.
Wel schrijft de inspectie dat het zal blijven volgen of de noodzakelijke verbeteringen op zes van de elf getoetste normen worden doorgevoerd ‘omdat de inspectie nog niet volledig vertrouwen heeft in de verbeterkracht van de organisatie’. Onderwijl bleven de meldingen over Zorg Pro binnenkomen, tot na het faillissement, zelfs recent nog. Zorg Pro komt niet onder verscherpt toezicht.
Op het hoogtepunt van het bedrijfje werken zo’n tweehonderd zzp-ers voor Zorg Pro, bij een twintigtal opvanglocaties van gerenommeerde zorginstellingen door heel Noord-Nederland: van Kampen tot aan Emmen.
Het bedrijf biedt drie producten aan: een uitzendbureautje voor freelance zorgverleners (Zorg Pro Flex), woonruimte met zorg voor cliënten (Zorg Pro Wonen) en dagbesteding voor mensen met een beperking (Zorg Pro Workcenter). Van Zorgkantoor Zilveren Kruis krijgt Zorg Pro Wonen vanaf 2024 nog een contract om de zorg aan onder meer de Weddecliënten te declareren.
De lunch van de cliënten ligt te beschimmelen
In Westerbork staat het hoofdkantoor: een huurpand op een industrieterrein. In Schoonebeek - ook op een industrieterrein, naast een milieustraat en tegenover een afgebrande verfhandel - staat een huisje met drie kamers voor ‘kleinschalig wonen’ onder begeleiding.
Achter dat huis zit in een loods de dagbesteding; weinig meer dan een ruimte bij sleutelende automonteurs, waar cliënten kunnen knutselen met restmateriaal. In Emmen huurt Zorg Pro ‘het Boshuis’, een reeks aaneengeschakelde panden achter en naast Chinees restaurant Oriental Delight vlakbij het treinstation. Zorg Pro verbouwt ze tot ‘zorgappartementen’ voor zo’n 40 cliënten.
Op de Zorg Pro-website ziet het er allemaal strak georganiseerd uit. Maar een rondgang langs de locaties in Westerbork, Schoonebeek en Emmen leert dat de werkelijkheid minder fraai is.
Op de Zorg Pro website staat over dit pandje voor 'kleinschalige wonen': 'We streven ernaar om een professionele en hoogwaardige zorgervaring te creëren, waarbij uw welzijn centraal staat'. De werkelijkheid is anders.
Foto: DVHN
In Schoonebeek ligt in de kantine de lunch van de cliënten te beschimmelen; sinds het faillissement is alles er blijven liggen zoals het er bij lag. De ‘dagbesteding’ is een rommeltje met bergen hout op tafels waarvan cliënten vogelhuisjes maakten. De aanblik steekt schril af bij de reclameteksten op de website: ‘Met moderne apparatuur en begeleiding van ons team kunnen ze hun passie voor auto’s omzetten in praktische kennis.’
Het pandje voor ‘kleinschalig wonen’ wordt aangeprezen met: ‘We streven ernaar om een professionele en hoogwaardige zorgervaring te creëren, waarbij uw welzijn centraal staat.’ In werkelijkheid ligt het huisvuil buiten opgestapeld: vuilniszakken waar de blikjes Red Bull uit steken, dozen, kapot tuinmeubilair en volle containers.
Uitpuilende brievenbus Zorg Pro
De verhuurder klaagt over ratten. Een ruit is kapot en een omgevallen brievenbus puilt uit van post aan Zorg Pro; brieven van deurwaarders. De uitnodiging op de website om ‘onze kleinschalige woonomgeving zelf te ervaren’ klinkt als een macabere grap. Het enige dat binnen nog valt te zien van de ‘zorg’ is een moodboard waarop cliënten konden aangeven hoe ze zich die dag voelen: blij, gespannen, paniekerig, verdrietig of boos.
In Westerbork ligt het kantoor er verlaten bij. De graffiti met ‘Oplichters!’ is weggepoetst van de gevel.
In Emmen staat nog één cliënt in het Boshuis te kletsen met een zorgverlener die door de curator wordt betaald. Zodra zij is uitgeplaatst, sluiten ook hier de deuren. Wat binnen opvalt zijn de loshangende, onveilige stopcontacten. Op het terrein staat de dure BMW 5 van bijna 75.000, die Zorg Pro leasede voor Damian Tuik. Op een Zorg Pro bedrijfswagentje zit een sticker: ‘Wij zoeken collega’s!’ Ernaast ligt een bult matrassen en kapot meubilair.
Aangifte van fraude, bedreigingen en ontvoering
De afgelopen maanden is deze krant langs alle hoofdrolspelers gegaan. Het beeld dat zij schetsen van Zorg Pro moet voldoende zijn voor een justitieel onderzoek, onderzoek door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Op een terrasje in Utrecht spreken we B., een jongen die als zzp-er van september 2023 tot februari 2024 voor Zorg Pro werkte in Schoonebeek. Sinds december hoorde hij ,,alleen maar smoesjes”, waarom zijn facturen - van in totaal 23.000 euro - onbetaald bleven.
Op 19 april 2024 doet B. aangifte bij de politie van fraude, valsheid in geschrifte, tekortschietende zorg en bedreigingen. En zelfs aangifte van ontvoering van een cliënt: ‘Deze kwetsbare cliënt heeft mij aangegeven dat hij verplicht met een bestuurster mee moest naar haar eigen woning en daar moest overnachten. Dit wilde cliënt niet, maar is uiteindelijk toch gebeurd.’
Gangster
Hij laat een geluidsopname horen, waarin deze cliënt zegt dat de bestuurster ,,gangster doet’’. Ook zou het bedrijf zorg in rekening hebben gebracht die helemaal niet werd verleend, stelt B. in zijn aangifte. Ook de gemeente Groningen alarmeert hij over de Zorg Pro puinhoop.
Volgens B. was Zorg Pro niet voorbereid op de komst van Wedde-cliënten. De woonlocatie in Emmen was amper geschikt en van een zorgplan was geen sprake. De dagbesteding waar hij werkte was volgens hem een zootje; er zou leefgeld zijn ‘geleend’ van cliënten en begeleiders betaalden knutselmateriaal uit eigen zak. ,,Aan het einde van de week zat er geen geld in de pot en was de koelkast leeg. Ik heb de gemeente Groningen gealarmeerd dat zorggeld voor hun cliënten voor andere dingen werden gebruikt dan voor begeleiding of eten.”
Op het terrein van het Boshuis in Emmen waar cliënten uit Wedde werden opgevangen ligt een berg afgedankt meubilair. Er woont nog één cliënt.
Foto: DVHN
Op de redactie meldt Mohamed Zaghboubi zich, zzp-er én ex-directeur bij Zorg Pro Flex; het uitzendbureau. Zaghboubi claimt 35.000 euro tegoed te hebben. Hij is samen met R., een andere zzp-er, die ook nog betaling claimt. Volgens Zaghboubi werden binnen Zorg Pro grote bedragen van het ene bv-tje naar het andere overgeboekt.
Zaghboubi zegt dat Zorg Pro Flex zorginhoudelijk sterk leunde op de zzp-ers, die ervaring hadden bij meerdere zorgorganisaties en met complexe cliënten. Toen cliënten gingen wonen bij Zorg Pro Wonen, was er echter weinig geregeld. Zzp-ers gingen methodieken gebruiken die ze van andere opdrachten kenden.
Dagbesteding bestaat uit darten en roken
De dagbesteding voor onder meer de in Wedde mishandelde cliënten verwaterde na het vertrek van een goede kracht; darten en roken, meer deden ze eigenlijk niet meer in de loods met auto-onderdelen, behalve dan de hond van Damian uitlaten met cliënten. ,,Je had daar echt niks te doen.” De inspectie had de tent moeten sluiten, zegt Zaghboubi. ,,Er was geen zorgplan, er was geen methodiek.”
Arjan Feith - aangenomen als gedragswetenschapper - nam ontslag bij Zorg Pro ,,omdat ik het niet eens was met de zorginhoudelijk keuzes door het bestuur”. Dat leverde hem een aangifte op; volgens Zorg Pro had hij zijn diploma vervalst. De recherche heeft hem er recent over verhoord. ,,Zo’n aangifte, daar schrik je van, krijg je buikpijn van. Dat is geen leuke positie, want je stopt met iets waarin je geen vertrouwen meer hebt en vervolgens krijg je een aangifte om je oren.”
Feith zegt ,,helemaal niks meer te maken te willen hebben met dat soort mensen”. Hij heeft melding gedaan bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ); de 24 uurszorg die werd aangeboden werd volgens hem niet waargemaakt. Volgens Feith zakte Zorg Pro door een kwalitatieve ondergrens. ,,Het bestuur probeert schuld en aansprakelijkheid vooral bij anderen neer te leggen.” Volgens Feith werden er altijd maatregelen genomen tegen medewerkers die zich intern boos maakten over de gebrekkige leiding.
‘Zwarte bladzijde’
,,Ik ben niet trots dat ik daar onderdeel van uitgemaakt heb”, zegt Feith, die tijdens sollicitatiegesprekken nog steeds last heeft van de naam Zorg Pro op zijn curriculum. Volgens hem is Zorg Pro berucht in de Nederlandse zorgwereld. ,,Uiteindelijk is er maar één groep de dupe, en dat zijn de cliënten. Dit is een zwarte bladzijde voor het zorgnetwerk in Nederland.”
Voormalig woonbegeleider S. schetst een chaotische toestand op het hoofdkantoor in Westerbork. In een soort paniekvoetbal - toen de boel dit voorjaar financieel omdonderde - werden dikke rekeningen verstuurd van honderdduizenden euro’s, die cliënten dan zelf maar moesten betalen van hun persoonsgebonden budget.
Ook S. heeft gedetailleerde meldingen gedaan bij de Inspectie, van overbelast, ongediplomeerd personeel, kwalitatief slechte zorg, verwaarlozing van cliënten en zelfs ongeoorloofde dwang tegen cliënten. ,,Dwangmiddelen waarvan je denkt: hoe haal je het in je kop om dat soort dingen toe te passen op een cliënt uit Wedde, van wie je weet dat die al gigantisch is beschadigd.’’
‘Er worden bewust zaken verzwegen in de rapportages door het personeel. Dit alles vanwege onkunde, omdat ze niet weten hoe ze met bepaalde situaties moeten omgaan’, staat in de melding aan de Inspectie. Volgens S. waren zijn collega’s volledig geïnstrueerd door het bestuur voorafgaande aan een inspectie over wat ze wel en niet moesten zeggen.
Dure lease-auto’s
S. stoorde zich aan de dure lease-auto’s van de bestuurders, de luxe etentjes en de vrolijke socialmediaposts met Louis Vuitton cadeauverpakkingen onder een kerstboom. Ook het vertrek van S. ontaardde in wilde verwijten door het bestuur dat hij weekgeld zou hebben gestolen.
S. vertelt dat de oprichters van Zorg Pro aanvankelijk financieel succesvol waren met hun uitzendbureau. ,,Dat deden ze op zich best redelijk, maar hun wens was eigenlijk om een eigen zorginstelling te beginnen. Ze begonnen kleinschalig in Schoonebeek, maar daar zag je direct al de haarscheurtjes: ze waren daar helemaal niet klaar voor.
Ze hadden geen benul hoe je een zorgindicatie moest aanvragen voor een cliënt. Daardoor liep het direct vanaf het begin mis, want daardoor moesten ze alles voorfinancieren. Dat geld kwam van het uitzendbureau, daar kwamen duizenden euro’s per maand binnen.’’
,,Toen wilden ze 38 kamers in Emmen, daar zijn ze eigenlijk blind ingestapt. Je zag dat het management niet op één lijn zat: allemaal kapiteins, ze deden maar wat. Maar uiteindelijk snapten ze er allemaal niks van. Ik vroeg ooit welke methodiek we moesten hanteren. Kreeg ik van de directeur zorg te horen: ‘Moet je maar even googelen’. Dat zijn van die uitspraken, dat je denkt: heb ik hier te maken met een zorginstelling of een kleuterklas? Er was helemaal geen methodiek.”
In Schoonebeek klaagt de verhuurder over ratten. Binnen schimmelt de maanden oude lunch van cliënten van Zorg Pro weg.
Foto: DVHN
Ook S. heeft nog zo’n 25.000 euro loon tegoed. Hij hoopt dat de curator de geldstromen tussen de bv’s blootlegt. ,,Ik zag elke maand 25.000 euro weggesluisd worden naar een bv, en dan denk ik: had je mijn factuur ook kunnen betalen. Maar goed, uiteindelijk komt dat allemaal aan het licht; de curator is bezig om de administratie te krijgen van álle bv’s.”
Ook S. claimt dat er is gefraudeerd met zorgrekeningen en zorgindicaties. ,,Er werden gewoon indicaties aangevraagd, maar de zorg die daarbij hoort werd niet altijd geleverd. Ze hebben gewoon maximaal de indicaties aangevraagd.”
S. noemt enkele begeleiders ,,gewoon incapabele mensen”, die deels slechts in opleiding waren of helemaal geen zorgdiploma hadden. ,,Bij het aannemen van nieuwe cliënten werd er helemaal niet gekeken of hij geschikt was voor de doelgroep. Of wij als team een expertise hadden om de desbetreffende cliënt te gaan begeleiden.”
Gouden bergen voor cliënten uit Wedde
Begeleiders gingen uit armoe zélf uitjes met cliënten bekostigen. ,,Als een cliënt zich de hele dag stierlijk verveelt op zowel de dagbesteding als op hun woonlocatie, dan stapten wij zelf in de auto, betaalden wij zelf de brandstof, haalden we als persoonlijke begeleiders zelf wat te drinken of wat lekkers en gingen we naar het zwembad of de dierentuin. Dat bekostigden we zelf op dat moment.”
S. heeft te doen met de Wedde-cliënten: ,,Weet je, je haalt cliënten uit Wedde, die beloof je gouden bergen, maar na anderhalf jaar moeten ze weer naar een andere plek. Ze zijn net gewend, net gehecht, en dan moeten ze alweer weg. Er zijn cliënten last minute binnen gehaald, terwijl ze wisten dat de boel ging klappen, om maar dat laatste weekje geld binnen te harken. Dan denk je puur alleen aan je eigen portemonnee en aan jezelf.”
‘Oprichtster van No Surrender’
Volgens S. vertelde Chanel hem dat zij was opgegroeid bij de ouders van Klaas Otto, en zo een relatie met hem had gekregen. ,,Ze zei dat zij No Surrender heeft opgericht, de boel heeft opgestart, het logo gemaakt, de hele marketing. Nu denk ik - nu ik haar beter ken - dat ze het allemaal uit de duim heeft gezogen. Ja, echt, ze heeft mij persoonlijk verteld dat zij uiteindelijk het logo ontwikkeld heeft van No Surrender. Sterker nog: ze heeft tegen mij gezegd dat ze nooit bij Klaas had moeten weggaan, want dan had ze nou niet in deze shit gezeten. Heeft ze letterlijk tegen mij gezegd.”
Chanel van Dijk laat zien dat zzp-ers tekeer gaan in appgroepen en haar bedreigen. Ze heeft aangifte gedaan bij de politie.
Foto: DVHN
Volgens S. kregen cliënten de knetterende ruzies mee tussen Damian Tuik en Chanel van Dijk. Ook claimde zij te worden mishandeld in haar huidige relatie. ,,Toen had ik zoiets van: joh, ik ben een medewerker van jou, ook al zou dat zo zijn, dan is het nog niet aan jou om dat aan mij te vertellen. Maar zij was eigenlijk één groot open boek over al het negatieve wat in haar leven is gebeurd. Ze vertelde dat Klaas Otto in Emmen was langs geweest. Ze vertelde ook dat ze 1,5 tot 2 jaar ondergedoken is geweest voor Klaas. Dat justitie daar fouten in zou hebben gemaakt. En dat ze daarvoor een schadevergoeding eist van 2 miljoen euro.”
S. stelt dat medewerkers bang waren voor haar: ,,Op het moment dat zij boos wordt, kan zij van 0 naar 100 echt in twee seconden omhoog schieten. Als ze boos werd, ging ze schelden, probeerde ze te intimideren. Ze vertelde trots dat ze bij een ruzie met een buurvrouw met een honkbalknuppel had geslagen, ik vraag me af of het waar is. Maar dat zijn wel de verhalen die zij de wereld in helpt.”
Zorg op vakantiepark
Opmerkelijk is hoe de ouders van Damian een grote rol spelen in de start en het einde van Zorg Pro. Via zijn moeder kreeg Damian samen met medeoprichters Mayson Cijntje en Chanel van Dijk de allereerste grote opdracht: zorgen voor kinderen uit een gezin die uit huis waren geplaatst vanwege verwaarlozing.
Die vijf jonge kinderen werden gehuisvest in een vakantiewoning op het Drentse vakantiepark Parc Sandur in Emmen, waarmee het drietal tonnen verdiende. De klus eindigde echter in mineur: er ontstond gedoe over de betalingen en uiteindelijk deed onder meer de vader aangifte van mishandeling van zijn kinderen. Twee van de drie bedrijfsoprichters werden verhoord door de recherche, maar tot een rechtszaak kwam het niet.
De vader van Damian Tuik stuurde begin dit jaar een deurwaarder af op Zorg Pro, waardoor uiteindelijk álle zes bv-tjes als dominostenen omvielen. De vader krijgt nog tienduizenden euro’s voor de tijd dat hij de dagbesteding in Schoonebeek runde.
Dreigen met Klaas Otto
Hij wil samen met zijn huidige partner een gezinsvervangend tehuis beginnen en een loods voor dagbesteding achter in de tuin neerzetten, maar dan moet-ie wel eerst zijn centen hebben. Volgens de vader ,,doet Chanel niks anders dan dreigen met Klaas Otto: ‘Ik stuur Klaas wel even bij je langs’, noem alles maar op. Dat heeft ze al zo vaak gezegd.”
Zijn zoon Damian ontvangt ons in Schoonebeek, waar Zorg Pro ooit startte. Ook de verhuurder van de panden - Bennie Lubbers - schuift aan. Hij probeert al tijden contact te krijgen met Chanel van Dijk. Zij tekende het huurcontract met verplichting tot koop van zijn panden. Nu zit hij met een onbetaalde huurrekening van ruim een ton en gebouwen die hij nu formeel niet kan gebruiken, of verkopen, omdat daar lopende huurcontracten op rusten.
Damian vertelt dat hij Chanel van Dijk leerde kennen op een zorglocatie in Assen. Zijn ondernemersbloed gaat weer borrelen als Chanel vertelt over haar stichting Zorg Pro, dat het ‘verlenen van ambulante begeleiding aan en ondersteunen van volwassenen’ als doel heeft. Hijzelf kan echter zakelijk niet actief worden, want hij zit als gefailleerde scooterhandelaar in de schuldsanering. Hij wordt ‘accountmanager’ bij Zorg Pro, Chanel wordt bestuurder, samen met Mayson Cijntje.
Op de kantoorlocatie van Zorg Pro op een industrieterrein in Westerbork werkte ook Klaas Langendoen, bekend van de IRT-affaire
Foto: DVHN
Cijntje wordt verantwoordelijk voor de kwaliteit en de inhoud van de zorg; hij heeft als enige de hbo-diploma’s daarvoor. Damian is de plannenmaker, de man die alles aan je kan verkopen. Voor de buitenwacht is Damian hét gezicht van Zorg Pro.
Op vrijdag 16 december 2022, drie dagen voor de inval bij zorgboerderij Aurora Borealis in Wedde, wordt Damian door Menzis benaderd met de vraag: kan jij een team samenstellen van tien man voor crisishulpverlening.
,,We wisten niet waar, wat we konden verwachten, wat de doelgroep was. Ik heb van eigenlijk alle facetten in de zorg meerdere medewerkers meegenomen, zodat we genoeg van elk hadden.” Het team verblijft er negen dagen in opdracht van Menzis. Drie van de Wedde-slachtoffers worden daarna overgebracht naar het Boshuis in Emmen, de nieuwe woonlocatie van Zorg Pro Wonen.
‘Verschil in visie’
Damian zegt dat hij ,,nooit echt betrokken is geweest bij de financiële kant van het bedrijf”. ,,Sowieso vind ik dat geen leuk werk, en die taak lag formeel ook bij Chanel. Zij is als bestuurder verantwoordelijk voor de financiële kant, zij beheerde de bankpassen en de rekening.”
Cijntje is inmiddels geen bestuurder meer, slechts aandeelhouder. In september 2023 brak hij met zijn compagnons over ,,onderling verschil in de visie op zorg”. Over de kwaliteiten van zijn ex-zakenpartners zegt hij: ,,Over de geschiktheid van mijn medebestuurders doe ik geen uitspraken.”
Damian zegt zich te hebben vergist in Chanel: ,,Ze was niet de vrouw die ik dacht dat ze was, zoals ik voor mijn gevoel haar had leren kennen. Als je de snelheid van mij als jonge ondernemer niet aankan, terwijl ze zegt over zoveel kennis en kunde te beschikken, dan heb ik daar mijn twijfels over. Ze zei tegen mij een bewindvoeringsbedrijfje te hebben gehad, een opleiding rechten en te hebben gewerkt bij Veilig Thuis in Groningen.”
Chanel van Dijk laat zich bijstaan door oud-politieman Klaas Langendoen, eigenaar van ‘juridisch adviesbureau’ Langendoen Advies. We ontmoeten hem aan een tafeltje in het Van der Valk hotel in Emmen.
Drugsimport
Langendoen is niet alleen voorzitter van de raad van commissarissen bij Zorg Pro Wonen B.V., maar krijgt maandelijks ook 2500 euro voor zijn persoonlijke advieswerk aan Chanel van Dijk. Ook kreeg hij voor zijn werk een lease-Peugeot van het bedrijf. De auto heeft hij inmiddels ingeleverd. Dat hij opduikt in het Zorg Pro dossier is heel bijzonder, want Langendoen is één van de meest kleurrijke figuren uit de Nederlandse crime-geschiedenis. Hij was als politieman medeverantwoordelijk voor de grootste crisis in de Nederlandse opsporing: de IRT-affaire.
Klaas Langendoen en Joost van den Vondel - destijds rechercheurs van de Criminele Inlichtingen Dienst (CID) in Haarlem - bedachten begin jaren 90 de zogeheten ‘Deltamethode’; door het inzetten van criminele burgerinfiltranten wilden zij doordringen tot diep in een drugsorganisatie.
Het liep faliekant verkeerd: de deltamethode resulteerde erin dat de Nederlandse politie jarenlang criminelen faciliteerde door grote partijen drugs door te laten. Arrestaties werden nooit verricht, geld werd er als water verdiend. Door criminelen welteverstaan, onder toeziend oog van de politie. Die blunder resulteerde in een geruchtmakende parlementaire enquête onder leiding van PvdA’er Maarten van Traa.
Safehouse
De ex-rechercheur zegt Chanel te kennen ,,vanuit een andere zaak”, waarna hij haar ‘belangenbehartiger’ werd. Wat die ‘andere zaak’ is, wil hij niet zeggen. Dat vertelt mr. Louis de Leon, de Utrechtse advocaat van Klaas Otto, wel: ,,Je roert in een pot, en dan komt er stront naar boven”, zegt hij lachend aan de telefoon. De advocaat vertelt dat Otto de ex-rechercheur inhuurde om een verklaring van haar op te nemen, die mogelijk positief was voor de lopende strafzaak van Otto. Dat is het moment dat Langendoen contact kreeg met Chanel.
,,Zegt Louis dat? Nou, dan moet je het daar maar op houden. Dan moet je hem citeren. Ik twijfel niet aan zijn woorden, laten we het daar op houden”, reageert Langendoen. Advocaat De Leon schiet in de lach als hij hoort dat de oud-rechercheur een bijbaantje eraan over heeft gehouden als voorzitter van de raad van commissarissen bij de ex: ,,Nou, dat is voor mij nieuw.”
Het concept-rapport dat Langendoen schreef van de verklaring van Chanel is in bezit van deze krant. Een weerslag daarvan staat in verhalen op de misdaadwebsite Crimesite. Daarin staat precies wat Zorg Pro personeel zegt te hebben gehoord uit de mond van Chanel zelf; dat zij jarenlang ondergedoken zat in safehouses van het stelsel Bewaken en Beveiligen van Justitie. Dat zij ondergedoken was uit vrees voor crimineel Klaas Otto, en dat justitie zou hebben geprobeerd haar verklaringen te ontlokken waarmee Otto veroordeeld kon worden.
Chanel van Dijk werd naar eigen zeggen steeds weer uitgenodigd in WhatsAppgroepen waar ze extreem beledigd werd
Foto: DVHN
‘Helemaal de weg kwijt’
Langendoen erkent geen enkele affiniteit te hebben met de zorg, maar dat hij Chanel wilde helpen toen zij hem vroeg voor de raad van commissarissen. ,,Ik ben het blijven doen, omdat Chanel helemaal in de problemen zat en er veel aan de hand was binnen Zorg Pro.” Volgens hem trof hij haar ,,als een half dood vogeltje” thuis aan, dat ,,helemaal de weg kwijt was”.
Langendoen zegt dat er ,,vreselijk gefraudeerd is binnen het bedrijf, door de medewerkers en misschien ook wel door mensen die in het bestuur zaten”. Daarvan zijn inmiddels vele aangiften gedaan.
Een grote groep zzp-ers - volgens Langendoen allemaal bevriende jongens van Marokkaanse afkomst uit de regio Utrecht - zou gerommeld hebben met facturen. ,,Een aantal had geen diploma, maar factureerde wel gewoon 47 euro per uur, soms zelfs 24 uur achtereen, zeven dagen in de week.” Langendoen zegt dat een eerste zoekslag voor ,,tienduizenden euro’s aan valse facturen” opleverde. Er zouden zelfs facturen zijn gevonden van niet bestaande mensen. Ook hiervan is aangifte gedaan.
Langendoen riep freelancers naar kantoor om hun diploma’s te tonen en hun verklaringen omtrent gedrag. ,,Ze lieten iets vaags zien op een laptop, maar ik zei: ‘Ik zie geen diploma, zitten we elkaar in de maling te nemen?’ De spanning liep op. Er werd gezegd: ‘Ik blijf hier net zo lang zitten totdat ik mijn geld heb’.”
Chanel van Dijk laat zien dat boze zzp-ers extreme verwensingen appten en dreigden.
Foto: DVHN
Langendoen zegt als eerste bedenkingen te hebben gehad bij de gedragswetenschapper. ,,Die man kwam met een bullshitverhaal over het trainen van politiehonden. Nou ben ik zes jaar hondengeleider geweest in mijn uniformtijd...” Langendoen zegt dat er vermoedens zijn dat het diploma is gekopieerd van een vrouwelijke arts in Ierland. ,,Daar is aangifte van gedaan.”
Zzp-ers zouden Langendoen vrijdagavond 31 mei 2024 thuis in de regio Haarlem hebben belaagd, onder wie freelance zorgverlener B. die deze krant sprak in Utrecht. Van die belaging heeft de ex-rechercheur aangifte gedaan. ,,Ik ben bedreigd met alles wat je maar kan bedenken. Kogels door de ramen, bommen aan de deur. Mijn kleinkinderen waren toevallig thuis.” Een van de belagers zou volgens Langendoen hebben gezegd: ,,Ik pak je kleinzoon, totdat jij mij gaat betalen.’’
Langendoen stelt curator Jan van Burg - die momenteel de zes failliete Zorg Pro bv’s onderzoekt - aansprakelijk voor die bedreigingen, in een brief van 14 juni: ‘U heeft de zzp-ers laten weten dat u mevrouw Van Dijk en mij verantwoordelijk houdt en dat u ons beiden persoonlijk aansprakelijk stelt voor de ontstane situatie. Bij een handgemeen zijn zowel mijn familie als ik ernstig bedreigd met niet te geringe misdrijven. De bedreigingen, zo werd mij verteld, waren het gevolg van het feit dat het mijn schuld was dat het faillissement was uitgesproken en of ik wel onmiddellijk wilde gaan betalen.’
Commissaris of bestuurder?
Veel zzp-ers zijn woedend op Langendoen, omdat hij - in hun ogen - acteerde als bestuurder, niet als een onafhankelijke commissaris. In app-verkeer - in bezit van deze krant - maakt Langendoen ook die indruk. In een van de app-groepen probeert hij de onrust te sussen onder onbetaald personeel: ‘Beste mensen, nu in opstand komen omdat er geen facturen uitbetaald worden is heel goed begrijpbaar maar niet helemaal terecht. Er zijn in het voortraject fouten gemaakt. Er zijn mensen die ik patiënten noem, geplaatst maar er is niet gezorgd dat de betalingen van hen gezekerd was. (...) Ik doe mijn stinkende best om die betalingen alsnog gerealiseerd te krijgen. Nu een soort beloffensief ontketenen helpt niet om sneller geld te krijgen. (...) Ik doe m’n uiterste best om alles betaald te krijgen, meer dan dat kan ik niet doen. Nogmaals excuses voor het niet kunnen uitbetalen van jullie facturen.’
Langendoen vertegenwoordigde Zorg Pro tijdens de faillissementszitting op de rechtbank. Hij claimt dat er toen valse facturen zijn ingebracht als steunvordering. Ook daarvan is aangifte gedaan.
Langendoen zegt spijt te hebben van zijn commissariaat: ,,Nou ja, kijk, achteraf is dit geen vrolijke exercitie natuurlijk. Er is heel veel tijd in gaan zitten, dat had ik niet moeten doen. Om het gezeur wat ik nu heb. Ik word nu persoonlijk aansprakelijk gesteld door de curator.”
Denk je nou niet: ik kan mezelf wel voor mijn kop slaan, dat ik met die lui ben opgetrokken?
,,Ja, achteraf wel natuurlijk. Als je ziet wat voor narigheid dit heeft waar ik niet op zit te wachten natuurlijk.
Voel je je ook niet belazerd?
,,Ja, maar we zitten on-the-record te praten toch? Het is een beetje een lastig verhaal, want ik heb nog een lange weg te gaan met de curator. Als je na afloop van dit verhaal die vraag nog eens stelt, krijg je een eerlijk antwoord van me. Ik hoop dat die curator zijn werk goed doet. Dat-ie de pijnpunten neerlegt waar het hoort te liggen.”
‘Ze bekladden mijn huis’
Chanel van Dijk doet - enkele dagen na het gesprek met Langendoen - haar verhaal aan hetzelfde tafeltje in het Van der Valk hotel in Emmen. Ze wil niet thuis afspreken, want daar heeft ze al ,,trammelant” genoeg. ,,Ze bekladden mijn huis, mijn auto, gooien mijn ruiten in, staan in mijn achtertuin, willen mijn tanden uit mijn bek slaan, willen mijn kind ontvoeren.”
‘Ze’, dat zijn de vele onbetaalde zzp-ers. ,,De bedreigingen gaan heel ver, er lopen veel aangiften, alle bewijs ligt bij de politie.” Ze doelt op videobewijs tegen de bekladders van haar auto en de gevel van Zorg Pro.
Chanel vertelt hoe de bedrijfsoprichters (Damian Tuik, Mason Cijntje en zijzelf) elkaar leerden kennen bij het Leger des Heils in Emmen en bij Vanboeijen in Assen, een opvang voor mensen met een verstandelijke beperking. In de plannen krijgt ieder zijn rol: Mayson zorginhoudelijk, Chanel de juridische kant en Damian de vertegenwoordiger. Als eerste bedrijfje wordt het uitzendbureau Zorg Pro Flex opgericht, de eerste grote opdracht is de crisisopvang van kinderen op recreatiepark Parc Sandur, gedurende enkele maanden.
Onvolledige dossiers
Chanel vertelt dat zij door medeoprichters werd gedwongen een zorgdirecteur aan te nemen: Mohamed Zaghboubi. Die zou volgens Chanel alle bestaande zzp-ers hebben vervangen door bekenden uit zijn eigen privénetwerk: ,,Als je nu in het bestand kijkt, zie je geen enkele Nederlander er meer in staan, alleen nog maar jongens van Marokkaanse afkomst, uit Utrecht, Zeist en omgeving. Veel van hun dossiers zijn onvolledig: ze hebben geen diploma’s, geen verklaring omtrent gedrag, zijn onverzekerd. Het is echt een zootje geworden, de klussen zijn gegund aan vrienden.”
Chanel zegt een jaar overspannen te zijn geweest door de frictie met de medeoprichters. ,,Die jongens hebben me helemaal omver geduwd. Vanwege alle gesjoemel heb ik Klaas Langendoen erbij gehaald. Hij zei op een gegeven moment: Chanel, je moet echt naar de huisarts, want die jongens zijn echt aan het ‘gaslighten’. Ze beloofden altijd van alles, maar deden het nooit. Uiteindelijk werd ik omver geblazen door hen.”
Zorgkantoor Menzis kiest Zorg Pro
En precies in die tijd - als de puinhoop het grootst is - vraagt Menzis aan Zorg Pro of het bedrijf de zorg bij de horrorboerderij in Wedde wil overnemen. ,,De helft van ons personeel dat erheen ging was niet gediplomeerd”, erkent Chanel nu.
Chanel claimt dat haar ex-partner Tuik mails ondertekende als bedrijfseigenaar. ,,Ik heb zijn e-mails waarin hij aangeeft dat hij directeur of eigenaar is. Hij gaf zich uit als CEO. Alle partijen - de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, zorgkantoren Menzis en Zilveren Kruis - hadden het idee dat hij de eigenaar was. Daarnaast heeft hij mijn handtekening vervalst; die stond in zijn laptop, hij sloot contractjes af met mijn handtekening, echt, hij deed zich voor als bestuurder.”
Chanel claimt dat er zelfs minderjarigen hebben gezeten in hun opvang, tegen de regels in: ,,Ze zagen geld, euro’s, en maar vol knallen alles. Op een gegevens moment hadden we drie cliënten in Schoonebeek die één-op-één-begeleiding moesten krijgen. Maar als ik langs reed, was er maar één begeleider aanwezig. In mijn plansysteem stonden er drie ingeroosterd. Daar heb ik aangifte van gedaan. De afgelopen drie maanden heb ik van alles aangiften gedaan. Er is met zóveel gefraudeerd. Ik ging intern de discussie aan, maar dan werd gezegd: ‘Chanel, je moet je bek houden, want het is geld, en anders staat het leeg’.”
Ze claimt bewijsmateriaal te hebben verzameld van klinkklare fraude, uit de back-ups van de plansystemen. ,,Er zitten spookfacturen tussen op namen van zzp-ers die helemaal niet bestaan, facturen op eenmanszaken die niet ingeschreven staan, bij mensen die in de straat wonen van een van de directeuren. Dubbele facturen. Er is echt een hoop gesjoemeld. We zijn gaan spitten, spitten, spitten, overal aangifte van gedaan. We hebben een heel dossier aangeleverd bij de politie.”
Ze zegt aangifte te hebben gedaan tegen onder meer haar ex-compagnons, directeur zorg Mohamed Zaghboubi en zorgfreelancer B. uit Utrecht: ,,Op een gegeven moment ga je het gewoon zakelijk straight houden en doe je van alles aangifte, want dan moet je verder.”
De brieven van deurwaarders steken uit de omgevallen brievenbus van Zorg Pro. Er is niemand die ze opent.
Foto: DVHN
Over haar relatie met Klaas Langendoen - en hoe die tot stand kwam via Klaas Otto - weigert ze iets te zeggen, alleen dat ze Langendoen inschakelde toen ze ,,ondersneeuwde door de jongens in Zorg Pro. Ik heb hieruit wel geleerd dat ik nooit meer iets ga doen met compagnons. Ik had hier nooit aan moeten beginnen. Ik had nooit mogen toestaan dat ze zo gemakkelijk mijn handtekening konden pakken.”
Haar ex-partner Damian Tuik betitelt ze als een ,,pathologische leugenaar”. Die zegt dat overigens ook van haar. Van Dijk: ,,Het geld steeg hen naar het hoofd. Uit eten? De zaak betaalde. Ze wilden leningen, voorschotten, privérekeningen moesten door het werk worden betaald.
Ze werden steeds hebberiger. Damian is nooit aan zijn LOI-zorgopleiding begonnen, heeft zijn boeken niet eens uitgepakt. Dat zat nog in het plastic toen ik het hem terug gaf.” Overigens: ze geeft toe dat ook zij maar tot halverwege haar LOI-zorgopleiding is gekomen.
Chanel ontkent wat door betrokkenen wordt beweerd: dat zij koketteerde met haar relatie met Klaas Otto, en daar ook mee dreigde. ,,Nee, echt flauwekul, belachelijk. En iedereen zegt dit? Ik ga er geen uitspraken over doen, want het is privé. Die jongens denken mij daarmee te kunnen pakken, en fantasieverhalen ophangen, maar ik ga hier niet in mee, mijn privé is mijn privé. Mijn verleden is mijn verleden. Ik ging weg, wilde nieuwe start beginnen, dat achter me laten, maar dat gaat niet, want zoiets komt elke keer weer terug in je leven. Maar ik wil het daar echt bij houden. Al die jongens zonder diploma’s die dit heel hard roepen, die alle ellende veroorzaken en de dreigementen uiten, die hebben zelf een strafblad. Ze kunnen niet eens een verklaring omtrent gedrag aanvragen, dus dat zegt ook wel wat.”
‘Ik ben allesbehalve gangster’
Over die geluidsopname van een cliënt - die zegt dat zij ‘gangster’ doet, en hem dwingt bij haar thuis te overnachten - zegt ze: ,,Die jongen vindt nieuwe mensen spannend, en wil stoer doen tegen de Marokkaanse jongens die hem begeleidden. Ik heb zelf een zoon van 11 jaar, ik ben alles behalve gangster, ik ben een moeder. Ik heb geen strafblad, houd mij totaal niet bezig met gekkigheid, ik wil gewoon een rustig leven. Ik heb genoeg meegemaakt. Ik dacht een mooi bedrijf op te zetten voor cliënten, dat we mooie zorg konden leveren, maar ja, helaas, dat is heel anders uitgepakt.”
Hoe ga je dit nou oplossen?
,,Ik ga door tot de waarheid boven is. Het gaat om zorg, om overheidsgeld, dat naar cliënten hoort te gaan en naar goede zorg. Ik ga door tot ze allemaal vast zitten en nooit meer in de zorgwereld kunnen terug komen.”
Zijn dat geen krokodillentranen, jij hebt er toch ook van geprofiteerd?
,,Jazeker, zeker, tuurlijk, maar het startkapitaal kwam bij mij vandaan. Centjes die ik in jaren heb gespaard. Ik heb zuinig geleefd, nooit geld over de balk gegooid, omdat ik ooit mijn eigen zorginstelling wilde hebben. Ik heb een jaar lang alles voorgeschoten. In 2022 had ik een ton op mijn bankrekening, dat is volledig opgegaan. Weg.”