Een kleine honderd Winschoters lieten zich woensdag bijpraten over de omstreden plannen van chemiebedrijf Nobian voor nieuwe zoutputten aan de west- en zuidkant van de stad. Foto: DvhN
Honderden bewoners aan de zuid- en westkant van Winschoten zetten zich schrap voor een lange juridische strijd tegen de plannen van chemiebedrijf Nobian voor een forse uitbreiding van de zoutwinning in het gebied.
Huiseigenaren in het gebied tussen Winschoten en Pekela vrezen nog meer licht- en geluidoverlast en schade aan hun woningen dan ze nu al ondervinden. Sinds de plannen bekend werden, hebben een kleine driehonderd bewoners van het gebied zich inmiddels aangesloten bij de Stichting Bewonersbelangen Lanengebied Zuiderveen.
Nobian wil na zestig jaar zoutwinning verder in zuidelijke richting
Nobian (voorheen Akzo) wint al ruim zestig jaar zout aan de westkant van Winschoten, maar het einde komt langzaam in zicht. Bij drie van de huidige dertien zoutputten is de zoutproductie al gestopt en een vierde is inmiddels in gebruik door de NAM voor de opslag van stikstof.
Het chemiebedrijf verlegt de komende jaren de blik in zuidelijke richting en heeft bij het ministerie van economische zaken en klimaat vergunning gevraagd voor een eerste proefboring. Volgens een kaart die Nobian eerder presenteerde bij een informatiebijeenkomst voor omwonenden is er richting Pekela plek voor twaalf nieuwe putten.
Bewoners geloven niet dat het bij één zoutput blijft: ‘Wij zijn alle vertrouwen kwijt’
Volgens het bedrijf zelf staat nog helemaal niet vast dat er ook daadwerkelijk twaalf nieuwe putten komen, maar omwonenden zijn daar allerminst gerust op. ,,Wij zijn inmiddels alle vertrouwen kwijt’’, stelde Harm Vos van de stichting Bewonersbelangen woensdag tijdens een informatieavond met een kleine honderd omwonenden.
De stemming in het gebied is in korte tijd volledig gekeerd, zegt Vos. ,,Nobian is een onbetrouwbare gesprekspartner die niet open is over zijn ware intenties, zich niet aan afspraken houdt en wegloopt voor de consequenties van zijn activiteiten. Vrijwel iedere woning in het wingebied heeft schade. Dat strekt zich uit tot Westerlee: duizenden huizen waarvan bewoners geen kant op kunnen met hun schade.’’
‘Ja mits’ is omgeslagen in ‘nee tenzij’: wingebied wil keiharde garanties over veiligheid
Uitbreiding van de zoutwinning is voor de meeste van de bewoners onbespreekbaar gezien de ervaringen van de afgelopen jaren. ,,Wij waren nooit tegen winning op zich, mits het veilig kan’’, zegt Vos. ,,Maar dat ‘ja, mits’ is nu wel omgeslagen naar ‘nee, tenzij’. Alleen als Nobian keihard bewijst dat nieuwe winning kan zonder verdere bodemdaling en schade, valt daarover te praten.’’
Vooralsnog is daar echter geen sprake van, benadrukt de stichting. Het chemiebedrijf heeft EZK geen overtuigend ‘sluitingsplan’ kunnen presenteren voor zijn ‘oude’ zoutputten in de komende jaren. Het ministerie wil daarover sluitende afspraken voor het instemt met nieuwe winputten. EZK zou al deze zomer beslissen over Nobians vergunningsaanvraag, maar wil eerst meer huiswerk van het bedrijf zien.
Afbouw oude zoutputten technisch zeer complex door risico’s lekkages en verzakking
De afbouw van de winning is technisch zeer complex. Doordat zout wordt gewonnen met behulp van water, blijft er pekelwater achter in de holtes die daarbij ontstaan in de diepe bodem. Dat water staat onder hoge druk waardoor de ‘wanden’ en ‘dak’ van deze ‘cavarnes’ beschadigd kunnen raken met alle gevaar van dien: lekkages en bodemverzakkingen (‘sinkholes’).
,,Als je niet in staat bent het gebied veilig achter te laten, moet je er volgens ons geen nieuwe gaten in de bodem boren’’, motiveert Vos het verzet tegen de Nobian-plannen. Zijn stichting stapt zeker naar de rechter als het bedrijf alsnog groen licht krijgt. Vos beraadt zich nu met zijn medebestuurders op crowdfunding of andere financieringsmogelijkheden voor juridische procedures.
‘Economische belangen mogen niet boven veiligheid van mensen gaan’
De belangenvereniging weet de gemeente Oldambt aan haar zijde als het gaat om de twijfels over de veiligheid, maar Vos is er niet gerust op dat daardoor de bui overwaait. ,,Nobian schermt nadrukkelijk met het belang van de zoutwinning voor de soda- en chloorfabriek in Delfzijl. Daar hangt veel werkgelegenheid aan. Maar juist in Groningen mogen economische belangen niet boven de veiligheid van de mensen gaan.’’
