Ruslanddeskundige Hans van Koningsbrugge: 'Trump speelt Rusland in de kaart'

„Door Groenland op te eisen, speelt Trump zowel Rusland als China in de kaart. Als hij zijn plan doorzet en Groenland van Denemarken afpakt, dan schendt hij de internationale rechtsorde op grove wijze. Voor Rusland is dat een vrijbrief om heel Oekraïne te annexeren en voor China om Taiwan in te lijven.

Veelzeggend heeft Trump net de hoogste berg van Amerika hernoemd. Die heet nu weer Mount McKinley, naar de 25^ste president van de Verenigde Staten William McKinley (1843-1901). Kennelijk is Trump fan van hem. McKinley stond bekend om zijn expansionistische politiek. Hij verwierf de macht over Hawaï, Puerto Rico en de Filipijnen.

Negentiende-eeuws imperialistisch denken typeert ook Rusland en China. Hun motto is: wij zijn de sterkste, dus hebben wij de meeste rechten. Dat gaat gepaard met landjepik en nationalisme. Je kunt dat doortrekken naar Make America Great Again (MAGA) van Trump, die beweging is ook doortrokken van nationalisme.

Het is typerend dat Poetin deze week heeft gezegd dat hij niet wil onderhandelen met Oekraïne maar alleen met Amerika. Poetin ziet Trump als zijn gelijke. Kleine landen doen er in zijn ogen niet toe. De machtige staten kunnen het onderling wel regelen. Zo kijkt Trump ook naar Denemarken als hij Groenland wil innemen. Denemarken is voor hem niet van belang.

Het is verleidelijk om het lot van Sudetenland in herinnering te roepen. Dat werd door de grote mogendheden in 1938 weggegeven aan Duitsland, zonder dat ze het toenmalige Tsjechoslowakije hadden gehoord. Een soortgelijk scenario staat Rusland ook voor: Oekraïne moet gebieden afstaan zonder dat het mag meepraten.

Het nationalistische Amerika onder Trump staat tegenover het multinationale Europa, dat overwegend een tegenovergestelde ideologie huldigt. Het is dus wachten op conflicten tussen de Verenigde Staten en Europa. Sinds Trump president is gaat er geen dag voorbij zonder heisa, dus is de kans groot dat dit niet lang meer duurt.

De vraag is of die conflicten invloed zullen hebben op de oorlog in Oekraïne. Wat Poetin wil is duidelijk. Wat Trump wil niet. Voorlopig gaat de Amerikaanse wapenhulp aan Oekraïne door. De vrede is nog ver weg. Zelensky zal nooit toestaan dat de vredesbesprekingen zonder hem gaan plaatsvinden.”